Over wat je allemaal wel en niet mag eten zijn boekenkasten vol geschreven.
Voeding hoeft echter helemaal niet zo ingewikkeld te zijn. Veel voedsel waarvan we denken dat het ongezond is, is dat in werkelijkheid helemaal niet en kan zelfs gewoon goed voor je zijn.
Als algemene vuistregel geldt: onbewerkt voedsel is niet slecht. Je kunt van veel voedsel te veel eten, maar niet van groenten. De meesten van ons kunnen hun dieet al een flink stuk verbeteren door gewoon meer groenten te eten.
Dat wil echter niet zeggen dat koolhydraten of vet eten taboe moeten zijn. Veel gedemoniseerd voedsel, zoals glutenhoudende waren of zuivel, past voor de meeste mensen prima in een gezond dieet.
Dit is wat de wetenschap zegt over zaken als zout, cafeïne en vetten – en waarom je je niet druk hoeft te maken als je ze eet. Zolang je het maar met mate doet.
Kaas kan echt bij een gezond dieet horen.
Natuurlijk zit kaas vaak tjokvol verzadigd vet. En vol zout ook. Het moet daarom niet het hoofdbestanddeel van je dagelijkse voedsel zijn. Maar dat maakt het nog niet tot een verboden vrucht.
Kaas zit namelijk vol voedingsstoffen. Het zit ook stampvol proteïne, calcium, vitamine B12 en gezonde vetzuren die het risico op diabetes verlagen. Net als gefermenteerd voedsel stimuleert het de aanmaak van belangrijke darmbacteriën.
Studies wijzen er ook op dat consumptie van kaas samenhangt met een verlaagd risico op hartaandoeningen en het zou zelfs kunnen samenhangen met een verlaagd risico op problemen met je cholesterolgehalte, hoewel daar nog meer onderzoek voor nodig is.
Eieren zijn een uitstekende bron van proteïnen en je krijgt er geen verhoogd cholesterol van.
Eieren zijn de beste bron van proteïnen en zitten vol met andere gezonde stoffen zoals choline, een voedingsstof die belangrijk is voor de ontwikkeling van de hersenen.
Eieren zitten echter ook vol cholesterol, zodat ons jarenlang verteld is dat we rustig aan moeten doen met de hoeveelheid dagelijkse eieren. Gelukkig is die aanbeveling veranderd.
Voor het merendeel van de mensen geldt dat het cholesterolgehalte in voedingsmiddelen weinig tot geen effect heeft op het cholesterolgehalte in je bloed.
Koffie – en cafeïne in het bijzonder – heeft positieve gezondheidseffecten en kan het risico op kanker en leveraandoeningen verkleinen.
Vaak hoor je mensen zich voornemen minder koffie te drinken.
Vreemd wanneer je kijkt naar de positieve gezondheidseffecten die aan koffie worden toegedicht. Steeds meer onderzoek wijst erop dat het drinken van koffie samenhangt met een lang leven. Mensen die koffie drinken hebben over het algemeen minder kans op kanker, leveraandoeningen en dementie.
Natuurlijk kun je te veel cafeïne innemen, net zo veel tot je onrustig wordt of zelfs sterft. Maar zoals met alles: met mate.
Vetrijke voedingsmiddelen waren lange tijd not done, maar het wordt steeds duidelijker dat ze noodzakelijk zijn.
Steeds meer onderzoek wijst erop dat je niet noodzakelijkerwijs dik wordt van het eten van vet.
We hebben vet nodig om te overleven, en dat geldt vooral voor vetten die we aantreffen in eieren, olijfolie en avocado's. Een vetrijk dieet is geen garantie op hart en vaatziekten, zo blijkt uit steeds meer onderzoek. Sterker nog, het eten van genoeg vet levert energie op én een verzadigd gevoel, zodat je inname beperkt blijft.
Pasta en andere koolhydraten hoef je niet per se in de ban te doen.
Was eerst vet volksvijand nummer 1, langzamerhand maken koolhydraten aanspraak op die titel. Maar granen, met name volkoren, horen al heel lang bij een gezond voedingspatroon.
Uit een onlangs afgesloten studie blijkt dat mensen die 50 procent van hun calorieën uit koolhydraten halen lang leven. Te veel of te weinig koolhydraten eten wordt wel in verband gebracht met een verhoogd risico op sterven.
Er bestaat enige zorg dat bepaalde bewerkte koolhydraten (zoals in koekjes of snoep) die snel in het bloed worden opgenomen de bloedsuikerspiegel gevaarlijk kunnen verhogen. Maar graankoolhydraten en andere plantaardige koolhydraten zijn belangrijke energiebronnen. Zorg gewoon voor voldoende groenten bij je pasta.
Toen vet nog onze vijand was, werd magere melk onze beste vriend. Toch zijn er goede redenen om volle melk te drinken.
Volle melk? Barstensvol calcium, proteïne, vet, vitamine D en nog zo wat andere voedingsstoffen. Een recente studie in de American Journal of Clinical Nutrition toont aan dat zuivelvetten niet leiden tot hart- en vaatziekten of een vroegtijdige dood.
Nóg mooier: recent onderzoek wijst uit dat vetrijke zuivelconsumptie het risico op obesitas verlaagt.
Vetzuren kunnen gezond zijn – en dat beperkt zich niet alleen tot olijfolie.
Niet alleen olijfolie is gezond, ook andere oliën bevatten veel enkelvoudige onverzadigde vetten waarmee het goed koken is, zoals pinda- en sesamolie.
Aardappelen. Ook zij zaten lange tijd in het beklaagdenbankje, maar aardappels bevatten veel voedingsstoffen.
Aardappelen horen niet alleen thuis in het rijtje gezonde koolhydraten, ze bevatten ook nog eens veel voedingsstoffen zoals kalium en vitamine C. En als je ze niet schilt, leveren ze ook nog eens goede vezels.
Ook boter is toe een stevige herziening.
Om maar geen boter te hoeven eten, begon men steeds meer kunstmatige alternatieven te consumeren. Alternatieven die vol zaten met transvetten, die achteraf heel erg slecht voor je gezondheid bleken.
Net als vet is ook boter bezig met een comeback. Zolang je het maar met mate tot je neemt, is het niet ongezond.
Zelfs zout is niet eens zo heel erg slecht als de zouthaters je willen doen geloven.
Zout! Lekker! En ook nog eens niet zo heel erg ongezond.
Steeds meer studies wijzen uit dat zout niet zo'n grote impact heeft op de gezondheid. In weerwil van wat een gangbare gedachte is, lijkt er zelfs bewijs voor dat te weinig natrium geassocieerd wordt met een te hoge bloeddruk – hoewel daar nog meer onderzoek naar gedaan moet worden.
Niet zozeer het zout zelf als wel de hoeveelheid die we consumeren is belangrijk. Daar zijn we ons te weinig van bewust. Aan bewerkt voedsel is zout toegevoegd. Dat, en het voedsel dat we in restaurants eten, is goed voor 70 procent van alle natrium die we binnenkrijgen. Zout dat we in de keuken gebruiken wanneer we zelf koken is goed voor slechts 10 procent van onze gemiddelde inname.
Dus: vermijd te veel bewerkt voedsel, en voel je niet schuldig als je zout strooit over je zelf gemaakte frieten.
Voor de overgrote meerderheid van de mensheid: gluten zijn oké.
Afgelopen jaren is glutenvrij eten hip geworden. Maar wat zijn gluten eigenlijk? Het is de naam van een groep eiwitten in sommige graansoorten die al duizenden jaren door de mensheid worden gegeten. Voor dat ene procentje van de wereldbevolking met coeliakie (glutenintolerantie) is het een serieus probleem. Voor de rest dus niet.
