- Brexit-minister David Frost voert op de vooravond van nieuwe onderhandelingen met de EU de spanningen verder op.
- De EU wil het VK eventueel tegemoet komen met toelaten ’typisch Britse’ goederen bij grenscontroles in Noord-Ierland.
- Downing Street eist echter op voorhand meer concessies van de EU.
- Ierland noemt deze nieuwe escalatie “serieuzer” – angst voor onrust groeit op het eiland.
Ook al heeft de Europese Unie er geen zin in, het zal toch echt moeten meedoen aan de volgende ronde van het spelletje ‘Brexit-chicken’ dat het Verenigd Koninkrijk speelt. Al weken is sprake van oplopende spanningen tussen het Europese handelsblok en het VK over de implementatie van het Noord-Ierse Protocol.
Brexit-minister David Frost zal dinsdag nog wat olie op het vuur gooien bij een geplande toespraak in Portugal, meldt The Guardian. Naar verwachting verwerpt hij voorstellen die de EU woensdag formeel zal doen om uit de handelsimpasse te komen.
VK: situatie is niet houdbaar
Volgens de Britse krant zal Frost oproepen tot ‘significante’ veranderingen aan de Brexit-overeenkomst die hijzelf met het handelsblok afsloot. Een daarvan zal ook draaien om de rol van het Europees Hof van Justitie als toezichthouder op de naleving van de Brexit-overeenkomst. “Zonder nieuwe afspraken hierover, kan het protocol niet standhouden”, zal Frost waarschuwen volgens The Guardian.
Naar verwachting zal de EU er weinig voor voelen om de rol van het Hof bespreekbaar te maken, zeker in het licht van de recente Poolse beslissing om het eigen recht boven het Europese recht te heffen.
Brexit: Noord-Ierland blijft hoofdpijndossier
Waar draait de impasse om? Als gevolg van Brexit zijn vanaf het begin van dit jaar de handelsrelaties tussen het VK en de EU veranderd. Omdat alle Britse goederen en diensten naar EU-lidstaten moeten voldoen aan Europese regelgeving, kreeg Noord-Ierland in de Brexit-overeenkomst een speciale status.
Het gebied bevindt zich namelijk op een gedeeld eiland met EU-lidstaat Ierland. Een harde grens en grenscontroles tussen de twee staten zouden de spanningen tussen Brits-gezinde protestanten en pro-Ierse katholieken kunnen doen oplaaien. Met geweld en onrust als gevolg.
Downing Street wil echter dat de afspraken rond Noord-Ierland aangepast worden. Britse goederen naar het gebied ontkomen niet aan Europese douanecontroles. Want de EU wil niet dat goederen die niet voldoen aan Europese regelgeving zomaar EU-lidstaten, in dit geval Ierland, binnenkomen. Deze regeling zou volgens de regering van Boris Johnson echter verantwoordelijk zijn voor nijpende tekorten in Noord-Ierse supermarkten.
Vorige week dreigden premier Boris Johnson en zijn minister Frost al met het implementeren van 'Artikel 16' van het Noord-Ierse Protocol. Dit schrijft voor dat zowel de EU als het VK eenzijdig het recht hebben om een deel van de overeenkomst op te schorten als deze “economische, maatschappelijke moeilijkheden of klimaatproblemen” oplevert. Volgens Downing Street vallen de tekorten in Noord-Ierland onder Artikel 16.
VK wil nieuw protocol
Naar verwachting komt de EU woensdag met een nieuw voorstel om onder andere vlees uit het VK uit te zonderen van het Noord-Ierse Protocol. De bekende Britse worst is al maanden inzet van de ruzie over de handelsovereenkomst, en zorgde er al voor dat de overgangsperiode van het Protocol drie keer werd verlengd. Met tegenzin en onder protest van de EU.
De EU is in een nieuw voorstel waarschijnlijk ook bereid om andere 'typisch Britse' producten te ontzien in het Noord-Ierse Protocol. Toch weet Brexit-minister Frost op voorhand dat deze concessie niet voldoende zal zijn. Hij eist dat de onderhandelingen heropend moeten worden voor het leggen van een "fundament" voor een nieuw Protocol, schrijft Politico.
Ierland: bekende tactiek van het VK
Volgens de Ierse minister van Buitenlandse Zaken Simon Coveney volgen de Britse eisen en protesten rondom het Noord-Ierse Protocol "een bekend patroon", schrijft de BBC. "Iedere keer dat de EU met nieuwe ideeën en voorstellen komt om problemen op te lossen, worden ze weggewuifd voordat ze serieus worden bekeken. Dat gebeurt deze week weer."
Toch noemt Coveney deze laatste zet van de Britten in de Brexit-saga "meer serieus" dan voorgaande onderhandelingen. Juist omdat hij vindt dat de EU een goed doordacht tegenvoorstel doet.
Binnen de EU verdenken politici de regering van Boris Johnson ervan de Brexit zolang mogelijk op de agenda te houden, omdat dit er binnen de VK voor zorgt dat publieke opinie achter Downing Street blijft staan, de EU tot een boeman maakt en afleidt van de interne problemen die veroorzaakt zijn door de breuk met Europa.
