Misschien denk je erover om je aan te sluiten bij de ’tiny house’-beweging. Een goedkoop, vrijstaand en volwaardig huis kopen met maximaal 50 vierkante meter woonoppervlak.
Het klinkt aanlokkelijk, toch? Een eigen huisje bezitten voor enkele tienduizenden euro’s. Misschien is het wel dé kans om te wonen in een huis dat al snel helemaal van jezelf is, zonder hoge hypotheek.
Je zou denken dat je veel geld kunt besparen door zeer klein te gaan wonen. Maar vergis je niet, tiny houses zijn soms behoorlijk duur, stellen enkele Duitse en Amerikaanse vastgoedkenners zuinigjes. Koop een tiny house, maar niet puur om geld te besparen is hun boodschap.
Business Insider bekeek de Nederlandse situatie rond tiny houses en sprak met expert Marjolein Jonker.
Jonker is dé Nederlandse tiny house-pionier. Ze kan zich deels vinden in de kritiek van buitenlandse sceptici. “Als je alleen voor het geld heel klein gaat wonen, dan hou je het niet vol.”
Jonker woont al sinds 2016 met veel plezier in een Tiny House in Alkmaar. Ze is ook oprichter en projectleider van Tiny House Nederland. "Je kiest er echt voor heel klein te gaan wonen. Als je graag dichtbij de natuur woont, het milieu zo min mogelijk wil belasten en eenvoudig leeft, is het een prima keus."
Volgens Jonker is wonen in een tiny house iets voor maatschappelijk betrokken buitenmensen die bewust in het leven staan en oog hebben voor de natuur. Ze ziet veel animo bij 40 en 50-plussers.
Hoe klein is een 'tiny house' eigenlijk?
Volgens Tiny House Nederland moet je uitgaan van een kleine, volwaardige, vrijstaande woning van maximaal 50 vierkante meter. Het is een nieuwe woonvorm met een duidelijke filosofie. Tiny house-bewoners willen doorgaans het milieu zo min mogelijk belasten.
De kleine huizen staan op een (tijdelijke) fundering, maar vaak ook op wielen. De kleinste tiny houses zijn ongeveer vijftien vierkante meter groot. De huizen kunnen doorgaans op een aanhangwagen worden geplaatst om ze te herplaatsen als dat nodig is.
Wat kost een tiny house?
"Je kan het zo gek maken als je wilt. Denk aan een range tussen de 1.000 en 100.000 euro voor een huis", zegt Jonker. "Ga je zelf bouwen en weet je gratis materialen te krijgen door spullen te recyclen of te upcyclen, dan kan het heel voordelig. Je moet dan wel zin, tijd én de handigheid hebben om zelf te bouwen."
De Tiny House Academy in Rotterdam verzorgt cursussen voor zelfbouw van huizen. Initiatiefnemer Jan-Willem van der Male bouwde zelf al een tiny house voor 35.000 euro. "Had ik dit zelfvoorzienende huis niet zelf gebouwd, dan had het me vast 70.000 euro gekost", zegt hij tegen Business Insider.
Marjolein Jonker schat dat je vanaf 25.000 euro een Tiny House op wielen kunt bouwen als je handig bent. "Koop je een kant-en-klaar tiny house, denk dan aan een prijs van circa 50.000 euro."
Als je niet zelf wilt bouwen, kun je kijken op bijvoorbeeld de Nederlandse site TinyFindy. Daar zie je huizen tussen grofweg 40.000 en 75.000 euro. De site is door Jonker opgezet.
De prijs hangt wel erg af van de vraag of het huis helemaal, of grotendeels zelfvoorzienend moet zijn. Wil je je eigen stroom kunnen opwekken en wil je misschien zelfs water opvangen, zuiveren en gebruiken, dan vergt dat een extra investering. Die verdien je later deels weer terug.
Lees meer: Dit huis van minder dan €10.000 kan in één dag worden gebouwd
Prijs van de grond
Een huis is één ding. Het moet ook ergens staan. Jonker heeft zelf tijdelijk een stuk grond in gebruik. "De gemeente Alkmaar wilde graag een pilot faciliteren en stelde de grond gratis beschikbaar. Normaal gesproken zul je iets betalen, ook als je ergens tijdelijk staat. Je huurt dan een kavel voor een poosje."
Een gemeente als Rotterdam werkt met 'tijdelijke erfpacht' voor enkele tiny houses in de wijk Heijplaat. Grondhuur van kleine lapjes grond tegen enkele honderden euro's per jaar.
Erfpacht komt bij reguliere huizen ook wel voor. Een gemeente wil de grond houden en 'verhuurt' die aan huizenbezitters.
Als je eigen grond wil kopen, dan ben je gewoon afhankelijk van de vraagprijs van de gemeente. Die loopt nogal uiteen.
"Lang niet bij alle gemeentes kun je makkelijk een plek krijgen. Soms willen gemeenten helemaal geen kleine kavels verkopen", weet Jonker. Verder kunnen er restricties zijn met betrekking tot wat je mag bouwen.
Kun je de grond kopen, dan ben je zomaar een paar honderd euro per vierkante meter kwijt aan grondkosten. Op 50 vierkante meter komt dat bij een grondprijs van 200 euro per vierkante meter bijvoorbeeld neer op 10.000 euro.
Om een idee te geven van plekken waar al tiny houses zijn of mogelijk kunnen komen, kun je deze kaart raadplegen.
Periodieke woonlasten
Een 'gewoon' huis of appartement vergt meestal een veel hogere investering dan een tiny house. Je bent zo tonnen kwijt. Dat zie je ook terug in de hoogte van de hypotheek, de maandelijkse de hypotheekrente, aflossing en andere vaste lasten.
De woonlasten van een tiny house zijn sterk afhankelijk van de constructie. "Tiny houses zijn doorgaans snel warm te stoken door de kleine inhoud. De meeste bouwers en leveranciers besteden bewust veel aandacht aan isolatie. Dus de energiekosten voor verwarming zijn laag", zegt Jonker. "Aanmerkelijk lager dan in een 'standaard' huis of appartement.
Is het huis aangesloten op het riool en het stroomnet dan brengt dat extra kosten met zich mee. Huisjes zoals dat van Marjolein Jonker zijn zelfvoorzienend en staan los van netwerken. Ze zijn 'off grid' in jargon.
"Je kan bij 'off grid'-huizen waterkosten besparen door regenwater op te vangen en te zuiveren. Het water dat je hebt gebruikt, kun je weer filteren met een helofyten-filter, rietplanten die je afvalwater zuiveren. Energie is op te wekken via zonnepanelen, waarbij je tijdelijk overtollige energie kan opslaan in accu’s. Je kan ook voor een composttoilet kiezen. Helemaal ‘off grid’ leven vergt een investering, maar daarna scheelt het veel geld, iedere maand opnieuw", zegt Jonker.
"Uiteindelijk is de hele investering aanzienlijk lager dan ik voor een huis kwijt zou zijn. Ik heb mijn huis in vijf jaar afbetaald. Ik heb lage maandlasten en kan met weinig geld rondkomen. Veel mensen met een huis of flat hebben 30 jaar lang een hypotheek en houden maandelijkse woonlasten die een stuk hoger zijn dan bij een tiny house."
Is bij tiny houses de waardeontwikkeling niet heel onzeker?
De aanschafprijs en periodieke kosten van een tiny house zijn relevant. Maar je kunt ook kijken naar de verkoopwaarde. Kopers van ‘gewone huizen’ hebben misschien wel een huis dat in waarde stijgt. De afgelopen vijf jaar was de huizenmarkt in Nederland 'booming'. De markt voor tiny is jong en nog volop in ontwikkeling. De waardeontwikkeling is onzeker, zeggen diverse marktpartijen.
Marjolein Jonker: "Pff, daar ga ik me niet druk om maken. Ik wil een huis dat bij me past en waar ik blij van word, dat me de mogelijkheid geeft mijn leven te leiden zoals ik dat wil. Ik leef nu. De waarde van een huis daar gaat het mij niet om. Vrij wonen, met een kleine belasting van het milieu en in contact met de natuur: dat vind ik fijn."
"Ik ben er vast van overtuigd dat je een tiny house, zeker als dat op eigen grond staat, echt moeiteloos kan verkopen als je dat wil."
Hoe komt Jonker tot die overtuiging? "De Facebook-pagina Tiny House Nederland heeft ongeveer 25.000 volgers. Ik krijg wekelijks tientallen vragen van mensen die nadenken over een tiny house, overal waar ik lezingen geef, zit de zaal vol met geïnteresseerden. Er zijn in Nederland naar schatting nu ongeveer 200 tot 250 echte tiny houses en ik denk dat er tienduizenden mensen interesse hebben. Oké, de markt moet zich nog ontwikkelen, maar ik heb er alle vertrouwen in dat de mogelijkheden om in een tiny house te wonen, zullen toenemen."
Lees meer:
- 4 creatieve manieren om je hypotheekrente te verlagen
- De warmtepomp daalt snel in prijs, maar een paar obstakels blijven nog overeind
- Hypotheekrente 10, 20 of 30 jaar vast: of je kan ‘shoppen’ tussen aanbiedingen verschilt nogal per looptijd
- 5 zaken om op te letten als je minder gas wil verbruiken zonder meteen je cv-ketel de deur uit te doen