- Werknemers en werkgevers stellen sinds enkele maanden heel andere prioriteiten in secundaire arbeidsvoorwaarden dan vóór de coronacrisis.
- Thuiswerken en een auto van de zaak zijn populairder dan ooit.
- Denk goed na welke voorwaarden ook na de coronacrisis voor jou belangrijk zijn.
- Bereid je goed voor op onderhandelingen en houd wat wisselgeld achter de hand.
- Let tijdens de gesprekken op je lichaamshouding.
Vergeet de pingpongtafel, bedrijfsmassage en gratis lunch. Sinds de coronacrisis proberen bedrijven werkzoekenden niet meer te lokken met exotische kantoorgerelateerde secundaire arbeidsvoorwaarden, maar met zaken als flexibele werktijden, mogelijkheden tot thuiswerken en een auto van de zaak, zo blijkt uit een recente inventarisatie van vacatureteksten door vacaturesite Indeed.
Begin 2020 vonden werknemers en werkgevers een pensioenregeling nog de belangrijkste secundaire arbeidsvoorwaarde, gevolgd door een reiskostenvergoeding, studiefaciliteiten en doorgroeimogelijkheden. Daarnaast wrongen bedrijven zich in allerlei bochten om personeel aan te trekken met leuke extraatjes als borrels, bedrijfsuitjes en een fitnessruimte.
Thuiswerken is het credo
Maar sinds veel werknemers noodgedwongen met hun laptop aan de keukentafel zitten, zijn kantoorgerelateerde arbeidsvoorwaarden naar de achtergrond verdwenen, zo meldde Indeed onlangs.
De term ‘thuiswerken’ komt maar liefst acht keer vaker voor in vacatureteksten dan vorig jaar. Ook arbeidsvoorwaarden die moeten zorgen voor een betere balans tussen werk en je privéleven worden veel vaker aangeprezen.
Deze arbeidsvoorwaarden zitten het meest in de lift:
- Thuiswerken
- Sabbatical
- Flexibele werktijden
- Betaald ouderschapsverlof
- Auto van de zaak
- Werk-privébalans
- Fietsplan
- Bonus
- Borrels
- Thuiswerkvergoeding
(bron: Indeed, data van maart-oktober 2019 versus maart-oktober 2020)
Opmerkelijk genoeg is de bonus nog wel in de top-10 blijven staan, terwijl je zou zeggen dat bedrijven in deze crisis liever een buffer achter de hand willen houden. Maar Arjan Vissers, verantwoordelijk voor strategie bij Indeed Benelux, wijst erop dat een bonus een variabele beloning is, waarmee een werknemer kan spelen in deze onzekere tijden.
Auto en fiets van de zaak rukt op
Verder vallen de hoge noteringen van de auto en fiets van de zaak op, terwijl deze vorig jaar nog niet te vinden waren in de top-10 van meest populaire arbeidsvoorwaarden.
Ook dit is rechtstreeks te linken aan de coronapandemie: de overheid roept Nederlanders op de trein en bus zoveel mogelijk te mijden. Om die reden zijn OV-vergoedingen in onmin geraakt.
Secundaire arbeidsvoorwaarden zijn dus deels aan trends gebonden en dat is natuurlijk niet zo vreemd. Toch is het belangrijk om verder vooruit te kijken als je met een toekomstige werkgever gaat onderhandelen over je loon en alle andere extra's. Het contract sluit je immers voor langere tijd af. Als daar belangrijke arbeidsvoorwaarden in ontbreken, is het lastig om deze later alsnog binnen te halen.
Dit zijn 5 dingen die je in het oog moet houden, als je onderhandelt over secundaire arbeidsvoorwaarden:
Stap 1: schrijf op wat voor jou belangrijk is
Heeft een bedrijf interesse in je bij een sollicitatie en word je uitgenodigd voor een vervolggesprek, zet dan voor jezelf op een rij welke zaken voor jou echt een must zijn.
Dit is uiteraard heel persoonlijk. Voor ouders van jonge kinderen is een goede balans tussen werk en privé waarschijnlijk belangrijker dan voor een alleenstaande. En terwijl de een meer hecht aan een dertiende maand, zet de ander liever in op goede scholings- en doorgroeimogelijkheden.
Kijk kritisch of je wel zit te wachten op de extraatjes die in de vacaturetekst worden genoemd. Verwacht je dat een auto van de zaak voor jou ook belangrijk is als de pandemie straks voorbij is? Of reis je daarna liever met het OV?
En als je met de auto wil reizen, ben je dan eigenlijk wel voordeliger uit als je die leaseauto neemt dan wanneer je er zelf een koopt? Hoe je dat kunt berekenen, lees je in dit artikel.
Ga ook na of er arbeidsvoorwaarden zijn die in de vacaturetekst ontbreken, maar voor jou wel essentieel zijn. Zo worden pensioenregelingen de laatste tijd minder vaak genoemd in advertenties, terwijl een goed pensioen natuurlijk wel belangrijk is.
Stap 2: ga op zoek naar wisselgeld
Zijn je prioriteiten helder, ga dan op zoek naar mogelijk wisselgeld. Misschien kun je afzien van een laptop en telefoon van de zaak in ruil voor een opleidingsbudget. Of misschien kun je wat vakantiedagen inwisselen voor flexibele werktijden of een hoger salaris.
Verwacht je dat geld een beperkende factor is, kijk dan of er wat ‘zachtere’ voorwaarden zijn waarop je kunt inzetten, zoals flexibele werktijden of doorgroeimogelijkheden.
Bedenk wel dat inleveren van een hoger salaris voor betere arbeidsvoorwaarden negatief kan uitpakken als je werkloos raakt of een hypotheek wil afsluiten. De hoogte van je uitkering of maximale lening worden namelijk gebaseerd op je salaris en daarbij tellen een telefoon van de zaak of vakantiedagen niet mee.
Stap 3: bereid het gesprek voor
De kans dat je toekomstige leidinggevende al je wensen direct honoreert is natuurlijk uiterst klein. Probeer daarom van tevoren te bedenken welke tegenwerpingen je kunt krijgen en hoe je deze kunt pareren. Daarbij is het belangrijk om je te verplaatsen in de positie van de werkgever.
Sommige leidinggevenden hebben er moeite mee dat werknemers vaak vanuit huis werken, omdat ze bang geen grip te hebben op hun werkzaamheden. In dat geval kun je bijvoorbeeld aanbieden om een dag extra naar kantoor te komen of om elke dag een telefoongesprek in te plannen om de voortgang te bespreken.
Als je meedenkt en aantoont dat je de belangen van je gesprekspartner serieus neemt, is de kans groter dat hij ook bereid is tot concessies.
Mocht je werkgever nog steeds aarzelen, dan kun je een proeftijd voorstellen, zodat hij nergens aan vastzit, maar eerst kan ervaren hoe dat thuiswerken bevalt.
Aan sommige arbeidsvoorwaarden, zoals een pensioenregeling, valt niet te tornen, omdat deze vast liggen. Maar misschien kan de werkgever je wel op andere terreinen tegemoet komen. Ga je er bijvoorbeeld qua pensioen op achteruit, informeer dan of dit kan worden gecompenseerd met een hoger salaris of een dertiende maand.
Stap 4: Kies het juiste moment
Het onderhandelingsresultaat staat of valt met de timing. Begin niet al tijdens het eerste gesprek over thuiswerken, een auto van de zaak of een bonus, maar snijd dit pas aan als je merkt dat het bedrijf je graag wil hebben. De kans is dan groter dat je toekomstige leidinggevende wat water bij de wijn wil doen.
Stap 5: Slim onderhandelen
Dan is het moment daar: de onderhandelingen gaan van start. Het is slim om je kaarten zoveel mogelijk tegen de borst te houden. Leg dus niet meteen al je wisselgeld op tafel, maar kom de tegenpartij in kleine stapjes tegemoet.
Wees je ook bewust van je lichaamstaal. Zit rechtop en kijk je gesprekspartner recht in de ogen. Als je zelfverzekerd overkomt, bereik je vaak meer dan wanneer je ineengedoken zit, met je handen zit te friemelen en onzeker wegkijkt.
Let ook op de lichaamstaal van je gesprekspartner, want daaruit kun je vaak afleiden of er nog wat rek zit in de onderhandelingen. Merk je dat er geen enkele ruimte meer is, dan kun je afspreken dat je hier tijdens functionerings- en beoordelingsgesprekken op terugkomt.