De Britse premier Theresa May stapt op 7 juni op als leider van de Conservatieve Partij. Zodra haar opvolger binnen de partij is gekozen, vertrekt ze ook als premier.
Het lukte May in drie jaar tijd niet om consensus te verkrijgen in het Britse Parlement over het soort Brexit dat Groot-Brittannië nastreeft. Ook voor haar opvolgers zal dat de grote uitdaging worden.
De afgelopen dagen verdampte de toch al lauwe steun die May genoot onder Conservatieve parlementsleden, nadat ze voorstelde om de deal die ze sloot met de Europese Unie over de Brexit voor een vierde keer in stemming te brengen. Dit keer wilde May aan goedkeuring van de deal de mogelijkheid koppelen om daar een tweede referendum over te houden. Dat schoot veel Conservatieven in het verkeerde keelgat.
Het vertrek van May betekent dat een nieuwe Conservatieve premier het Brexit-proces moet oppakken. Dit is wat hem of haar te wachten staat.
May kan nog proberen een stukje van haar Brexit-deal te laten goedkeuren
Eigenlijk had het Verenigd Koninkrijk op 29 maart 2019 officieel het vertrek uit de Europese Unie in gang moeten zetten. Maar drie pogingen van May om een deal die ze heeft gesloten met de EU door het Britse parlement te krijgen, faalden.
Toch gaat ze mogelijk nog voordat haar opvolger aantreedt proberen om in ieder geval bepaalde delen van de vertrekovereenkomst door het parlement te loodsen, meldt The Times.
Wat immers niet verandert: de nieuwe deadline voor het vertrek van de Britten uit de EU op 31 oktober. Het parlement zou alvast de minder controversiële delen van de vertrekovereenkomst kunnen goedkeuren, zoals afspraken over de rechten van Britten in de EU en van EU-burgers in het VK.
De strijd om de opvolging: tijd voor Boris?
De strijd om de opvolging van May gaat komende week van start. Daar zijn naar verwachting zeker tien kandidaten bij betrokken. Lees in dit verband ook: Wie volgt Theresa May op? Deze 11 namen worden genoemd
De huidige favoriet is de voormalige minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson. Maar de concurrentie is groot en het kan weken duren voordat de Conservatieven een opvolger van May hebben gevonden.
Nieuwe Britse premier, oude problemen
Waarschijnlijk treedt de opvolger van May ergens in juli aan. Normaal gesproken krijgt een nieuwe premier een aantal weken het voordeel van de twijfel in de publieke opinie. Maar de problemen die May achterlaat zijn zo groot, dat er van een frisse start waarschijnlijk geen sprake zal zijn voor de nieuwe premier.
Zo is het Britse Lagerhuis nog altijd hopeloos verdeeld over de vorm die de Brexit moet krijgen. De Europese Unie houdt aan de andere kant vast aan de deal die is gesloten met May, tenzij het VK voor een fundamenteel andere insteek kiest.
Als de nieuwe premier uit de hoek van de harde Brexiteers komt en aanstuurt op een no deal-Brexit, dan zal deze te maken krijgen met felle oppositie vanuit het Lagerhuis. Dat kan uiteindelijk leiden tot nieuwe verkiezingen in het VK. Ook de optie van een tweede referendum hangt nog altijd in de lucht.
Kortom, de opvolger van May staat voor de enorme uitdaging om de voortwoekerende crisis in de Britse politiek te beteugelen. En het is uiteraard verre van zeker dat die opvolger het er beter vanaf brengt dan Theresa May.
