Na drie pogingen om haar Brexit-deal door het Britse parlement te loodsen en hernieuwde felle oppositie, geeft Theresa May het op: de Britse premier kondigde vrijdag haar vertrek aan.
May stapt op 7 juni op als partijleider van de Conservatieve Partij. Als er tegen die tijd een nieuwe leider is gekozen, zal ze ook als premier vertrekken. Anders blijft ze aan tot het moment dat duidelijk is wie haar opvolger wordt.
Het vertrek van May speelt tegen de achtergrond van een naar alle waarschijnlijkheid desastreuze uitslag van de Europese verkiezingen voor de Conservatieven. Zondag wordt de uitslag van de Britse stemming voor het Europees Parlement bekend. Donderdag stemden de Britten en volgens opiniepeilingen is de Brexit Party van Nigel Farage waarschijnlijk de grote winnaar, terwijl de Conservatieven zware verliezen incasseren.
Nu May opstapt , is de vraag wie haar opvolgt. Een naam die altijd opduikt, is die van Boris Johnson: de Conservatieve politicus die een groot aandeel had in de overwinning van het Brexit-kamp bij het referendum van 2016. Maar er zijn meer kandidaten.
Een aantal Conservatieve partijleden maakt zich op om de strijd om het partijleiderschap aan te gaan. In willekeurige volgorde zijn dit de namen die rondgaan om May op te volgen.
Sajid Javid
Iedereen in Westminster heeft het over de huidige minister van Binnenlandse Zaken. Kan hij de eerste premier worden met een zogenoemde BAME-achtergrond (Black, Asian and Minority Ethnic)?
De oud-bankier maakt grote indruk, sinds hij eerder dit jaar Amber Rudd opvolgde op Binnenlandse Zaken. Zijn beslissing om medicinale cannabisolie te legaliseren oogstte lof en toont meteen zijn ambitie.
Hij is zeer betrokken bij de Brexit-discussie in het kabinet van May en kiest op belangrijke thema's de kant van de Brexiteers. Hij moet wel, want Javid voerde campagne voor het Remain-kamp bij het referendum in 2016. Om serieus kans te maken op het leiderschap moet hij een wit voetje halen bij de Conservatieve partijleden, die overwegend eurosceptisch zijn.
Penny Mordaunt
Minstens even ambitieus als Javid is de minister voor Ontwikkelingssamenwerking, Penny Mordaunt. Ze is steeds invloedrijker in de regering-May, met name wat betreft de Brexit, en dreigde zelfs op te stappen als May niet zou inbinden.
Mordaunt stemde bij het referendum voor een Brits vertrek uit de Europese Unie. Dat maakt haar dan ook populair bij Conservatieve parlementariërs.
Volgens ingewijden is ze binnen de partij al aan het lobbyen voor haar kandidatuur. In september zette ze bovendien in een lang artikel uiteen wat iemand volgens haar een effectieve leider maakt.
Jeremy Hunt
Er zijn weinig mensen op deze lijst zo ervaren als Jeremy Hunt, de huidige minister van Buitenlandse Zaken. Hunt is politiek door de wol geverfd en ligt goed in Westminster, met name bij de ambtenaren van zijn eigen ministerie. Die waren zijn voorganger Boris Johnson liever kwijt dan rijk.
Hunt zat in het Remain-kamp, net als Javid, en doet flink zijn best om in het gevlij te komen bij Conservatieve parlementsleden. Zo vergeleek hij de EU in oktober met de Sovjet-Unie, nogal een ommezwaai voor iemand die in het verleden voor nauwe banden tussen de EU en het VK en een tweede referendum pleitte.
Dat Hunt May op wil volgen, is sinds medio december duidelijk. In een interview gaf hij aan dat het premierschap hem wel iets lijkt.
Jacob Rees-Mogg
Veel bestuurlijke ervaring heeft Jacob Rees-Mogg niet. Bovendien is de aartsconservatief iemand die snel mensen op de kast krijgt.
Toch is Rees-Mogg erin geslaagd om de Conservatieve partijleden voor zich te winnen, vergelijkbaar met hoe Jeremy Corbyn opklom binnen de Labour-partij. Rees-Mogg roept het hardst dat de Britten de EU niet nodig hebben en is de leider van de European Research Group, een groep Conservatieve parlementariërs die onlangs probeerde om May te wippen.
Rees-Mogg is verder een klassieke Tory, die tegen abortus en het huwelijk voor gelijke seksen is. Dit valt goed bij veel leden die vinden dat de partij onder David Cameron te veel naar links is opgeschoven.
Het lijkt onwaarschijnlijk dat hardliner Rees-Mogg Theresa May opvolgt. Maar als we de afgelopen jaren iets hebben geleerd, is het dat niets zeker is.
Amber Rudd
Als je lid bent van de Conservatieve Partij en je vindt Rees-Mogg iets te extreem, dan is Amber Rudd misschien wel jouw kandidaat.
De huidige minister van Pensioenen en Werkgelegenheid moest in april nog opstappen als minister van Binnenlandse Zaken na een schandaal rond het immigratiebeleid. Ze bleef loyaal aan May en werd in november beloond met een nieuwe ministerspost.
Rudd is invloedrijk binnen het kabinet en geniet het respect van haar collega's. Ze is ook een van de laatsten die blijft vechten voor de Remain-optie. De EU verlaten zonder overeenkomst is wat haar betreft een heel slecht idee.
Een probleem is de krappe meerderheid die ze heeft in haar kiesdistrict Hastings and Rye. Bij de laatste verkiezingen versloeg ze de Labour-kandidaat met slechts 346 stemmen verschil. Dat maakt haar kwetsbaar bij de volgende verkiezingen. Toch is Rudd voor veel gematigde Conservatieven de eerste keus.
Boris Johnson
Ondanks alles is Boris Johnson bij de wedkantoren favoriet om May op te volgen. De oud-burgemeester van Londen heeft zijn vizier al jaren gericht op 10 Downing Street.
Toch heeft zijn reputatie schade opgelopen door de malle fratsen die hij uithaalde als minister van Buitenlandse Zaken. Door zijn onhandige uitspraken dreigde de Iraans-Britse hulpverleenster Nazanin Zaghari-Ratcliffe langer in de Iraanse cel te moeten zitten. En de Libische stad Sirte zou volgens hem het nieuwe Dubai kunnen worden, mits de lijken uit de straten worden weggehaald.
Maar Johnson blijft populair bij een groot deel van de Conservatieve Partij. Daarvoor hoef je alleen maar te kijken naar de lange rij mensen die zijn speech op het partijcongres in oktober wilden horen.
Dominic Raab
Wordt Dominic Raab de volgende premier van het Verenigd Koninkrijk? De voormalig Brexit-minister stapte in november op uit protest tegen de plannen van May en scoorde daarmee veel punten bij aanhangers van een Brits vertrek uit de EU. Hij is ook iemand die de nieuwe generatie binnen de Conservatieve Partij vertegenwoordigd en geldt al jaren als een grote belofte.
Andrea Leadsom
Zal Andrea Leadsom een tweede poging wagen om de leider van de Conservatieve Partij te worden?
In 2016 bleven zij en May over in de strijd om David Cameron op te volgen, maar Leadsom moest zich terugtrekken na een onhandige uitspraak. Ze zei in een interview dat ze geschikter is voor het leiderschap, omdat zij moeder is en May niet.
Leadsom stapte deze week op als Leader of the House, de functionaris die de dagelijkse gang van zaken coördineert. Ze is populair bij Brexiteers en invloedrijk binnen het kabinet van May. Vorig jaar sloot ze niet uit opnieuw een gooi te willen doen.
Michael Gove
Michael Gove was een van de gezichten van de Brexitcampagne en volgens sommigen zelfs het brein achter de hele operatie. De Britse minister voor Milieu staat bekend als een gewiekst politicus.
De vraag is hoe populair hij nog is onder Brexiteers. Hij blijft achter de plannen van Theresa May voor een 'zachte Brexit' staan, ondanks aanhoudende kritiek onder Conservatieven.
David Davis
Tot slot is er David Davis, de allereerste Brexit-minister in het kabinet van May. Hij greep al twee keer naast het leiderschap van de Conservatieve Partij, maar doet mogelijk nog een laatste poging.
Davis staat voor een harde koers ten opzichte van de EU. Conservatieven zien de ervaren oud-minister mogelijk als betrouwbaarder alternatief voor de wispelturige Boris Johnson.
