Een speciale commissie van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden wil de marktmacht van Amazon, Apple, Facebook en Google aan banden leggen.
Na jarenlang onderzoek concludeert de commissie in een 449 pagina’s tellend rapport dat de techreuzen hun dominante positie op de markt misbruiken.
Techreuzen leveren diensten aan andere bedrijven, maar concurreren daar tegelijkertijd mee. Daarbij trekken ze hun eigen producten voor.
De commissie wil de internetgiganten strenger reguleren. Dat kan resulteren in de verkoop van bedrijfsonderdelen.
De Amerikaanse technologiebedrijven Facebook, Apple, Google en Amazon maken op grote schaal misbruik van hun dominante positie op de markt voor onlinediensten. Om die concurrentievervalsing tegen te gaan, zijn volgens een speciale commissie van het Huis van Afgevaardigden verregaande ingrepen nodig.
In een langverwacht rapport stelt de commissie regels voor die kunnen uitmonden in de gedwongen opsplitsing van de techreuzen.
Het 449 pagina’s tellende rapport is het resultaat van een jarenlang onderzoek naar de vier internetgiganten. Dat culmineerde eind juli in een hoorzitting waarbij de vier topmannen kwamen opdraven. Amerikaanse Congresleden legden Jeff Bezos (Amazon), Tim Cook (Apple), Mark Zuckerberg (Facebook) en Sundar Pichai (Alphabet/Google) het vuur aan de schenen.
De commissie acht het bewezen dat Facebook, op het gebied van social media, en Google, op het vlak van zoekmachines, monopolist zijn geworden via ongeoorloofde praktijken.
Webwinkelreus Amazon en Apple hebben volgens de onderzoekers "aanzienlijke en blijvende marktmacht", die ze deels hebben afgedwongen door de concurrentie buiten te sluiten.
Het gevolg is dat innovatie door concurrenten steeds meer wordt ontmoedigd. Daarnaast verslechtert de privacypositie van consumenten door de dominantie van een handvol techbedrijven. Ook wordt het steeds moeilijker om online aan betrouwbaar nieuws te komen nu slechts een paar grote bedrijven veel invloed hebben op de verspreiding daarvan.
Techreuzen hebben twee petten op
Een groot probleem is volgens de commissie dat grote techbedrijven aan de ene kant een dienst leveren aan andere bedrijven, maar tegelijkertijd concurreren met diezelfde bedrijven.
Zo vond de commissie bewijs dat Google via zijn besturingssysteem Android informatie verzamelde over apps van andere bedrijven, die weer kon worden gebruikt voor eigen kopieën van die apps.
Amazon gebruikte data over goed verkopende producten van externe verkopers op zijn platform, om vervolgens diezelfde producten zelf na te maken.
"Die positie stelt ze in staat de anderen een reeks regels op te leggen, terwijl ze zich daar zelf niet aan houden", aldus het rapport.
Bedrijfsonderdelen verkopen
Om die belangenverstrengeling tegen te gaan, wil de commissie van het Huis van Afgevaardigden dat het techreuzen verboden kan worden om in bepaalde overlappende markten actief te zijn.
Als het Amerikaanse Congres dit advies uiteindelijk overneemt, kan dit leiden tot de gedwongen verkoop van bedrijfsonderdelen.
Ook is het mogelijk om grote technologiebedrijven te dwingen bepaalde ingrepen in de eigen organisatie te doen die belangenverstrengeling tegengaan.
Eigen diensten voortrekken
Concurrenten worden ook buiten de deur gehouden door eigen producten een voorkeursbehandeling te geven. Zo dwong Google bij smartphonemakers af dat ze vooral apps van de zoekmachinegigant zouden installeren als ze ook Android gebruikten.
Daarnaast kopen ze kleine concurrenten op voordat ze uitgroeien tot een reële bedreiging voor hun monopoliepositie.
Het rapport werd opgesteld door de Democratische leden van de commissie voor mededingingszaken. Reuters meldde eerder op basis van ingewijden dat Republikeinse leden van het Huis naar verwachting twee aparte rapporten uitbrengen met hun bevindingen over techreuzen.
