Het uitgeven van nieuwe cryptomunten is voor startups die met blockchaintechnologie werken een populaire manier om geld op te halen.

Nu willen ook durfinvesteerders een graantje meepikken van de miljarden die hierin omgaan, zonder al te veel risico te lopen. Dat doen ze door SAFT-deals af te sluiten, oftewel Simple Agreements for Future Tokens.

Hoe zit dit precies? Vijf vragen over deze nieuwe manier van financiering.

Wat is blockchaintechnologie ook alweer?

Een blockchain is een database die niet op een plek staat, maar verspreid is over een netwerk van computers die allemaal over een identieke kopie beschikken. Het is dus een decentraal register dat ook nog eens openbaar is.

Blockchain is de techniek achter cryptomunten zoals bitcoin en ethereum. Het is zeer geschikt om zonder tussenkomst van een derde partij betrouwbare transacties uit te voeren. Het vertrouwen ligt dan niet bij een bank of bedrijf, maar komt van het netwerk dat collectief controleert of alle informatie juist is.

Zo’n transactie kan van alles zijn: betalen, maar ook het ruilen van energie, de verkoop van concertkaartjes of het verhuren van huizen. Ook grote IT-bedrijven zoals IBM en Oracle kijken naar toepassingen van de blockchain, bijvoorbeeld voor ketenmanagement en het verwerken van betalingen.

En hoe kom je dan tot een nieuwe cryptomunt?

Om in een blockchain bij te houden wie wat bezit, kun je een nieuwe munt in het leven roepen. Bedrijven kunnen daarmee gebruikers bijvoorbeeld laten betalen voor bepaalde diensten.

Stel dat Facebook was gebouwd op een blockchain, dan kan het bedrijf een eigen munt uitgeven waarmee leden binnen het sociale netwerk extraatjes aan kunnen schaffen, zoals een uitgebreider profiel of gerichter zoeken.

Maar bedrijven kunnen die munten ook verkopen aan investeerders om geld op te halen. Zogenoemde initial coin offerings, afgekort tot ICO’s, zijn in feite digitale beursgangen. In plaats van aandelen krijgt de investeerder een nieuwe munt voor zijn inleg. De hoop is dat de technologie die het bedrijf ontwikkelt veel gebruikt wordt, waardoor de cryptomunt in waarde stijgt.

De eerste ICO vond al plaats in 2013, maar sinds kort is deze manier van financieren in populariteit gestegen. Startups hebben de afgelopen anderhalf jaar bijna 4 miljard dollar opgehaald door nieuwe cryptomunten uit te geven. Vaak gebeurt dit overigens door eenheden van een nieuwe cryptomunt uit te geven, waarbij beleggers betalen met bekende cryptomunten zoals ethereum of bitcoin.

Zijn er risico’s verbonden aan ICO’s?

Jazeker. Regelgeving ontbreekt, waardoor misleiding en oplichting op de loer liggen. De financiële waakhond AFM noemde investeren in ICO’s onlangs dan ook zeer risicovol.

“De hoge risico’s op oplichting en verlies van inleg in combinatie met de hype rond ICO’s van dit moment vormt een gevaarlijke cocktail”, aldus AFM-voorzitter Merel van Vroonhoven. “In het buitenland zijn al meerdere voorbeelden bekend van frauduleuze ICO’s. Wij raden daarom consumenten af om in de huidige omstandigheden te investeren in ICO’s.”

Ook in de VS ziet toezichthouder SEC sinds afgelopen zomer streng toe op de lancering van nieuwe cryptomunten. Bij ICO’s is sprake van uitgifte van effecten en dus moeten ze aan dezelfde voorwaarden voldoen als een reguliere beursgang. De uitgevers van de cryptomunten vallen voortaan onder het toezicht op financiële markten en moeten zich registreren bij de SEC.

Welke uitweg hebben investeringsfondsen nu gevonden?

Nu ICO’s in de VS niet meer zo makkelijk kunnen, hebben investeringsfondsen iets nieuws bedacht. Ze sluiten SAFT-deals met startups, een Simple Agreement for Future Tokens.

Daarin spreken ze af dat als het bedrijf in de toekomst een ICO doet, de investeerder een afgesproken hoeveelheid van de nieuwe digitale munt krijgt. Zo kunnen ze de meeste regelgeving rond ICO’s omzeilen.

Onder meer het bekende Amerikaanse durfkapitaalfonds Sequoia Capital, dat in een vroeg stadium geld stopte in Google, sluit dergelijke SAFT-overeenkomsten. De startups Orchid Labs en Filecoin haalden zo via Sequoia miljoenen dollars op, net als de cryptohedgefondsen MetaStable en Polychain Capital.

Zijn er voor de investeringsfondsen dan geen risico’s?

Jawel, maar ze willen dolgraag meedoen met de ICO-hype.

Durfinvesteerders stoppen normaal gesproken geld in een startup in ruil voor aandelen of een belang. Dat betekent dat ze hopen dat het bedrijf zelf succesvol wordt.

Maar met SAFT-deals zetten investeerders in op de onderliggende technologie. Ze hopen dat een nieuwe dienst aanslaat en de digitale munt die erbij hoort in waarde stijgt. Als dat gebeurt, zitten ze goed. Het maakt dan niet uit of er een bedrijf achter zit dat verlies draait.

Dat is natuurlijk een grote gok. Want of technologie slaagt, weet je van tevoren niet. SAFT-deals zijn daarnaast zo nieuw dat er nog helemaal geen regels zijn. De eerste formele whitepaper over het onderwerp is op 2 oktober gepubliceerd.

Wat gebeurt er bijvoorbeeld als de startup er niet in slaagt om het beloofde platform te bouwen, zodat er nooit een ICO komt? Dat is onduidelijk. Het lijkt erop dat zowel startups als investeerders voorlopig gewoon maar kijken waar het schip strandt.

LEES OOK: Bitcoin kopen? Dit moet je weten over wallets en ruilbeurzen