- Rusland wist het luchtruim boven Avdiivka te controleren bij de verovering van de Oekraïense stad, zeggen oorlogsexperts.
- Waarschijnlijk is het de eerste keer dat Rusland overwicht in de lucht had sinds het begin van de oorlog.
- Militaire deskundigen zeggen dat Oekraïne het zeer zwaar kan krijgen, als Rusland erin slaagt het Oekraïense luchtruim structureel te overheersen.
- Lees ook: Rusland staat er redelijk voor in Oekraïne, maar de oorlog kan nog steeds het ‘Vietnam’ van Poetin worden, zeggen militaire analisten.
Toen de Russische grondtroepen de verovering van het Oekraïense stadje Avdiivka voltooiden, wist de Russische luchtmacht steun te bieden zonder dat de Oekraïense luchtverdediging daar iets tegenoverstelde, zo oordelen oorlogsanalisten.
Hoewel het Russische overwicht vanuit de lucht beperkt bleef tot het gebied boven Avdiivka, was het de eerste keer dat Rusland de controle had over het luchtruim in een gebied aan frontlinie sinds het begin van de oorlog. Als dit vaker voorkomt, wat een reële mogelijkheid is aangezien de Oekraïense luchtverdediging onder grote druk staat, zou dat “verwoestende” effecten kunnen hebben, zeggen westerse oorlogsexperts.
Zaterdag eiste Rusland de overwinning op in Avdiivka, een Oekraïense stad ten noordoosten van de bezette stad Donetsk. Na de verovering van de stad bleek uit rapporten dat de Russische luchtmacht in het luchtruim boven Avdiivka opereerde en grondtroepen ondersteunde in de laatste dagen van de offensieve operaties.
Volgens The Institute for the Study of War, een in Washington gevestigde denktank, was dit waarschijnlijk de eerste keer dat Russische troepen dit in Oekraïne konden doen. De kracht van de luchtverdediging, met name van de raketsystemen die vanaf de grond opereren, verhinderden beide partijen eerder om zelfs beperkte controle over het luchtruim te krijgen.
Tijdens de laatste dagen van de gevechten in Avdiivka meldden de Oekraïners echter een toename van het aantal bommen dat door Russische vliegtuigen werd afgeworpen, zegt Rusland-analist George Barros van het Institute for the Study of War tegen Business Insider. Deze activiteit lijkt te wijzen op het gebruik van een gecombineerde offensieve operatie, waarbij de luchtmacht de activiteiten op de grond ondersteunt.
“Het was deze gecombineerde aanpak die ervoor zorgde dat de Oekraïners Avdiivka niet meer konden verdedigen”, zegt Barros.
In tegenstelling tot de Russische grondtroepen, die aanzienlijke verliezen hebben geleden, blijft de Russische luchtmacht relatief ongeschonden. Dat komt mede doorat het tot nog toe niet is gelukt om militaire vliegtuigen goed in te zetten.
Door de sterke luchtverdediging van Oekraïne is Rusland er niet in geslaagd het luchtruim te controleren, waardoor zijn straaljagers sinds het begin van de oorlog geen noemenswaardige luchtcampagnes hebben kunnen uitvoeren.
Kan Oekraïne Russische luchtmacht nog weerstaan?
Het is onduidelijk of Oekraïne zijn luchtverdediging op peil kan houden, vooral gezien de vertragingen rond de westerse militaire steun. Oekraïne heeft onlangs de alarmbel geluid en gezegd dat zijn luchtverdedigings- en raketvoorraden slinken, waardoor het land gedwongen wordt te rantsoeneren en moeilijke keuzes te maken over frontgebieden die prioriteit moeten krijgen en beschermd moeten worden.
Ook Russische raket- en drone-aanvallen op grote steden Kyiv dwingen Oekraïne tot keuzes over de gebieden die wel of niet verdedigd worden.
De vraag is of Oekraïne Rusland de controle in het gehele luchtruim van het land kan blijven ontzeggen. Als ze het Oekraïense leger daar niet in slaagt, is er weinig dat Rusland ervan kan weerhouden verwoestende bombardementen uit te voeren, waarbij Oekraïense steden en strijdkrachten zullen worden gedecimeerd.
Zelfs de "tijdelijke Russische superioriteit in de lucht zou de Russische strijdkrachten in staat kunnen stellen om langs de gehele frontlinie vooruit te komen", gaf het ISW onlangs aan.
Het valt nog te bezien wat de exacte gevolgen van het verlies van Avdiivka zijn. Deskundigen en analisten zeggen dat de stad operationeel gezien niet zo belangrijk is, hoewel de overwinning de Russische propaganda ondersteunt en een opsteker is voor president Poetin in de aanloop naar de presidentsverkiezingen.
“Het zal niets veranderen aan de defensieve operaties die de Oekraïners kunnen uitvoeren”, zei de Amerikaanse Defensie-woordvoerder Kirby eerder tegen verslaggevers. Maar dat betekent niet dat de oorlog voor Oekraïne verder vlekkeloos verloopt.
Kirby zei dat Oekraïne gedwongen was zich terug te trekken uit Avdiivka, omdat het land te maken heeft met afnemende wapenvoorraden, waaronder artilleriemunitie. Dit besluit was volgens Kirby weer het gevolg van "de passiviteit van het Amerikaanse Congres". Daarbij verwees de woordvoerder van de regering Biden naar de militaire steun die door met name Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden wordt tegengehouden.
Rusland lijkt nog niet te hebben geprofiteerd van de verovering van Avdiivka, en het is onduidelijk of het dat wel kan of wil.
Het ISW zei maandag dat “het tempo van de Russische offensieve operaties” in het gebied “naar verluidt dramatisch is vertraagd”, wat suggereert dat de verovering van de stad voorlopig het hoogtepunt is, net zoals dat het geval was met Bachmoet.
