6 politieke en economische gevaren voor de beurs in 2021

ANALYSE – Lockdowns, Brexit-zorgen en andere risico’s voor de economische groei schrikken aandelenmarkten niet af: optimisme over vaccins en ongekende fiscale en monetaire stimulering voeden het risk-on-sentiment op de markten.

Echter, er is nu wel erg veel goed nieuws verdisconteerd in de koersen. Er zijn tal van redenen om een zeer rooskleurig scenario in elk geval te voorzien van een paar grijstinten.

Dit zijn 6 politieke en economische risico’s die het beursfeestje kunnen verstoren.

1. Overschatting van wat Biden kan bereiken

De verkiezing van Joe Biden en zijn keuzes voor belangrijke ministersposten boezemen de beurs vertrouwen in, maar de nieuwe president moet straks nog altijd dealen met waarschijnlijk een Republikeinse Senaat die dwars kan liggen bij stimuleringsmaatregelen voor de economie.

Daarbij komt dat Biden weliswaar het presidentschap heeft binnengesleept, maar voor het overige waren de verkiezingen teleurstellend voor de Democraten. Die zagen hun meerderheid in het Huis van Afgevaardigden kleiner worden en leden gevoelige verliezen op regionaal niveau.

Bovendien stemden meer dan 74 miljoen Amerikanen op Donald Trump. Het is dus niet alsof de voedingsbodem voor de populistische, nationalistische en confronterende stijl van Trump opeens is verdwenen.

2. Trage uitrol van vaccins

Met de hoopgevende aankondigingen van onder meer de farmaceuten Pfizer en Moderna leeft het idee dat we door de komst van vaccins snel van corona af zijn. Maar grote groepen staan niet te springen om het vaccin te nemen uit angst voor bijwerkingen die pas later zichtbaar worden.

Daarbij komen de logistieke facetten van de operatie om de hele wereld immuun te maken. Het gaat echt nog wel even duren voordat westerse landen hun vaccinatieprogramma geheel op orde hebben. En dan hebben we het nog niet gehad over de situatie in opkomende economieën.

3. Globalisering staat nog steeds onder druk

De wereldhandel mag minder hard zijn geraakt door de coronacrisis dan aanvankelijk werd gevreesd en reshoring vindt minder plaats dan gedacht, toch kan de negatieve impact op globalisering en vrijhandel met vertraging nog hard aankomen.

Als straks de rust enigszins is wedergekeerd zullen ondernemingen pas echt de focus en tijd hebben voor de planning, financiering en het managen van grote, nieuwe projecten om productie terug naar ‘huis’ te halen.

Wat betreft de relatie tussen China en de VS zal ook onder Biden sprake zijn van grote tegenstellingen en mogelijke handelsconflicten.

4. Europese economie heeft moeite om te groeien

Los van de nieuwe coronagolf zijn er vraagtekens te plaatsen bij het groeivermogen van de Europese economie de komende jaren.

De Franse president Emmanuel Macron mag graag visionaire vergezichten schetsen en heeft ambitie en temperament zat, maar slaagt er nog te weinig in om andere Europese landen mee te krijgen.

Wat betreft Duitsland zal de opvolger van Angela Merkel waarschijnlijk niet voor veel opschudding zorgen. Tegelijk zal het nog wel even duren voordat de nieuwe bondskanselier – wie het ook wordt – dezelfde statuur als Merkel heeft verworven; als dat al gebeurt.

Dat terwijl Europa wel wat leiderschap kan gebruiken met onwillige leden in het oosten, Brexit, veel onrust aan de grenzen en de ongemakkelijke positie tussen de VS en China in.

5. Stijgende schuldniveaus kunnen zwaar gaan drukken

De aflossings- en rentelasten van de meeste economieën mogen ondanks de enorme schuldenposities weliswaar lager zijn dan een paar geleden, dit alles is alleen houdbaar vanwege de extreem lage rentes van de afgelopen jaren. Bij de enorme schuldenbedragen die nu uitstaan kan een relatief kleine rentestijging al grote gevolgen hebben.

6. Groeiende ongelijkheid

Voordat de coronacrisis uitbarstte, waren er al de nodige zorgen over de groeiende ongelijkheid in veel landen. De coronacrisis heeft deze trend versterkt. Dit mag niet als een verrassing komen.

Een recente IMF-studie naar ongelijkheid tijdens en na vijf belangrijke pandemieën wees uit dat in de vijf jaren na de epidemie de ongelijkheid in alle gevallen sterk toenam. Dit voorspelt weinig goeds voor de nu al vaak haperende arbeidsmarkt en toenemende inkomensongelijkheid.

Meer sociale onrust ligt in het verschiet en veel studies wijzen erop dat grote ongelijkheid een remmend effect heeft op de economische groei.

Oppassen met ongebreideld optimisme over de beurs

Ondanks het zicht op een uitweg uit de pandemie, moeten we toch waken voor te veel optimisme voor 2021. Sowieso zullen we nog een zware winter hebben.

Met name in de tweede helft van volgend jaar zullen de meeste economieën sterke groeicijfers laten zien op de vleugels van massale vaccinatie en extra steun vanuit de overheden en centrale banken.

De vele geopolitieke en politiek-economische risico's, die weliswaar niet onvermijdelijk maar wel waarschijnlijk zijn, kunnen Amerikaanse en Europese beurzen in 2021 makkelijke afremmen. Het is dan ook verstandig om de nodige scepsis te hebben bij de meest gunstige voorspellingen over een ongestoorde verdere opmars van beurzen.

Andy Langenkamp is senior politiek analist bij ICC Consultants, een onafhankelijk adviesbureau en researchhuis gespecialiseerd in valuta-, rente- en financieringsvraagstukken. Op het researchplatform van ICC leest u de analyses van een team van economen, technische analisten en Andy over financiële markten, economie en politiek.