Ondanks alle schandalen rondom feestjes in Downing Street blijft de stoelendans in het kabinet van Boris Johnson doorgaan. Afgelopen weekend stapte Brexit-minister David Frost op uit onvrede met onder andere de coronamaatregelen en het belastingbeleid van de premier.

De afgelopen maanden was de vroegere EU-insider Frost de onwrikbare onderhandelaar wat betreft de grensafspraken over Noord-Ierland bij de Brexit.

Minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss volgt Frost op als Brexit-minister en gesprekspartner in Brussel met de Europese Unie. Onder haar voorganger liepen de spanningen hoog op tussen de voormalige partners. Het Noord-Ierland Protocol is volgens Londen, hoewel het ermee instemde tijdens de Brexit-scheiding, onwerkbaar en daarom eiste het een grondige herziening van het document.

Moeizame onderhandelingen met Brussel

Noord-Ierland bleef ondanks het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de EU, deel van de Europese interne markt. Daardoor moeten alle goederen die vanuit Engeland, Wales en Schotland worden geïmporteerd voldoen aan de Europese regels. Dit zorgt voor vertraging en meer bureaucratie voor Britse leveranciers, lege supermarktschappen in Noord-Ierland en – onbedoeld – voor toenemende economische integratie van Ierland en Noord-Ierland omdat goederen makkelijker van de zuiderbuur, dan uit Engeland, te krijgen zijn.

Het VK dreigde uit het Noord-Ierland Protocol te stappen, als de Europese Unie niet bereid zou zijn om verregaande veranderingen door te voeren. De Britten willen onder meer dat de rol van het Hof van Justitie van de Europese Unie in handelsgeschillen wordt geschrapt en dat en invoerregels worden versoepeld.

Nieuwe Brexit-minister: wie is Liz Truss?

Ondanks de moeizame onderhandelingen met Brussel verlaat Frost het podium zonder enige noemenswaardige overwinning rond Noord-Ierland.

Premier Johnson zou de eis over de rol van het Hof van Justitie van de Europese Unie volgens de geruchten willen laten vallen. Dit was voor Frost een rode lijn, en die loslaten was mogelijk een aanvullende reden voor zijn vertrek.

De taak aan Liz Truss is om de onderhandelingen een nieuwe draai te geven. Daarvoor lijkt zij bij uitstek voor gekwalificeerd. In september van dit jaar volgde Truss, bij weer een stoelendans in het kabinet Johnson, Dominic Raab op als minister van Buitenlandse Zaken. Daar komt nu de Brexit-portefeuille bij.

In 2010 voor het eerst verkozen tot parlementslid, stoomde Truss twee jaar later al door naar staatssecretaris voor Onderwijs. Daarna volgden posities als minister van Milieu, Justitie en onderminister voor Financiën. In het eerste en tweede kabinet Johnson was Truss ook minister voor internationale handel. Volgens Bloomberg wordt zij gezien als een toekomstige kandidaat voor het premierschap.

Hoe Truss de impasse tussen Downing Street en Brussel wil doorbreken, is nog onduidelijk. Als Truss inderdaad aast op het premierschap, schrijft Politico, heeft zij hun steun nodig binnen de Conservatieve Partij om een deal te sluiten met de EU - en om Johnson op te volgen.

Of Truss net als Frost zal dreigen met het opblazen van het Noord-Ierse Protocol is onduidelijk. In 2016 was zij nog een uitgesproken Remainer, ook al geeft zij aan dat ze met de kennis van nu anders zou hebben gestemd.

Volgens Politico komt de kennis en ervaringen van Truss met het sluiten van handelsdeals in het post Brexit-tijdperk zeker van pas bij de onderhandelen met de EU.

EU-onderhandelaar Maroš Šefčovič verwelkomde zondag zijn Britse gesprekspartner op Twitter. "Mijn team en ik zullen blijven samenwerken in dezelfde constructieve geest als we dat gedaan hebben". Met het vertrek van Frost en de aanstelling van Truss, is zij de zevende Brexit-onderhandelaar (of minister) in vijf jaar.

'Hardliner vervangt hardliner'

Hoewel Truss dus een tot Brexit bekeerde Remainer is, betekent dit niet dat ze meteen overloopt van liefde voor de EU. Truss is een uitgesproken fan van Margaret Thatcher, die bekend stond om haar aartsconservatieve beleid en afkeer van het Europese project. Volgens persbureau Bloomberg heeft Johnson dan ook de ene hardliner (Frost) ingeruild voor de andere (Truss).

Met haar positie als 'superminister' - van Buitenlandse Zaken en Brexit - lijkt Truss meer dan ooit de macht te hebben om de nieuwe plaats van het VK in de wereld vorm te geven. Maar Truss zou niet de eerste politicus zijn die haar tanden stuk bijt op het monsterlijk ingewikkelde Brexit-dossier.

LEES OOK: Ryanair verlaat Londense beurs vanwege Brexit – kosten notering niet meer in verhouding tot wat het oplevert