De aarde kan in de komende twee decennia met 1,5 graad opwarmen als drastische maatregelen uitblijven om de uitstoot van broeikasgassen te beperken.

Een nieuw rapport van klimaatpanel IPCC stelt dat het doel om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan 1,5 graad al in 2030 niet meer haalbaar is.

De onderzoekers van het VN-klimaatpanel IPCC hebben in hun rapport vijf mogelijke scenario’s voor het klimaat op aarde opgesteld.

De aarde kan in de komende twee decennia met 1,5 graad opwarmen als drastische maatregelen uitblijven om de uitstoot van broeikasgassen te beperken. Dat meldt VN-klimaatpanel IPCC, dat het stijgen van de zeespiegel door de opwarming van de aarde onomkeerbaar noemt.

De auteurs van het rapport concluderen dat de mensheid ontegenzeggelijk verantwoordelijkheid draagt voor het opwarmen van de aarde. Ze voorspellen dat de aarde in de loop van deze eeuw zal opwarmen met meer dan 2 graden. Dat wordt gezien als een cruciale grens.

De klimaatdeskundigen zeggen dat het afgelopen decennium waarschijnlijk de warmste periode was in de afgelopen 125.000 jaar. Door een combinatie van uitstoot en ontbossing zit de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer op een niveau dat ongeveer 2 miljoen jaar niet is gezien.

Aan de presentatie van het rapport ging wekenlange berichtgeving vooraf over dodelijke overstromingen, hittegolven en enorme natuurbranden in delen van Europa. Daar wordt komende november een grote internationale klimaattop gehouden in Glasgow, COP26.

Die bijeenkomst wordt gezien als de belangrijkste klimaattop sinds de klimaatconferentie van Parijs in 2015. Toen spraken landen af zich te zullen inspannen om de opwarming van de aarde te beperken, bij voorkeur tot 1,5 graad en maximaal 2 graden.

Opwarming aarde gaat sneller dan eerder gedacht

Het IPCC doet zelf geen onderzoek, maar vat om de paar jaar samen hoe experts uit tientallen landen aankijken tegen de stand van zaken rond klimaatverandering. Ze publiceren ook een samenvatting voor beleidsmakers, die goedgekeurd moet worden door vertegenwoordigers van landen.

Het rapport stelt dat het doel om de temperatuur op aarde niet verder te laten stijgen dan 1,5 graad al in 2030 niet meer haalbaar is. Dat is tien jaar eerder dan het panel zelf eerder had ingeschat.

Het rapport moet de doodsklap zijn voor fossiele brandstoffen zoals kolen, olie en gas, zo luidde de eerste reactie van VN-chef António Guterres op het nieuwe klimaatrapport. Het geeft volgens Guterres aan dat de fossiele brandstoffen de aarde verwoesten en het rapport geeft de mensheid de waarschuwing "code rood."

Guterres dringt erop aan dat politici snel en drastisch handelen. "De alarmbellen klinken oorverdovend." Daarom moet er meer geld uit rijke landen komen om de aanpassingen ter voorkoming van de opwarming in arme landen te betalen, aldus de VN-secretaris-generaal. Hij hoopt dat de leiders van de wereld op de komende topconferentie over het klimaat in november in Glasgow niet met excuses maar met oplossingen komen.

5 scenario's voor de opwarming van de aarde

De onderzoekers van het VN-klimaatpanel IPCC hebben in hun rapport vijf mogelijke scenario's voor het klimaat op aarde opgesteld. In het meest optimistische scenario warmt de aarde 1,5 graden op, in het doemscenario is dit over tachtig jaar 5,7 graden.

Het beste scenario, SSP1-1.9, is volgens de onderzoekers alleen te halen als er in 2050 netto geen CO2-uitstoot meer is. Dit is het enige toekomstbeeld waarin de doelen van het klimaatakkoord van Parijs worden gehaald. De temperatuur zou dan ongeveer 1,5 graden stijgen, maar later nog wat zakken en blijven hangen op 1,4 graden hoger. Extreem weer komt dan wel vaker voor.

Het op een na beste scenario heet SSP1-2.6 en is eigenlijk hetzelfde, maar dan wordt het uitstootdoel pas na 2050 behaald. Verder zouden alle maatregelen hetzelfde moeten zijn. Dan stijgt de gemiddelde temperatuur op aarde met 1,8 graden tot het einde van de eeuw.

Het derde toekomstbeeld, SSP2-4.5, voorziet geen daling van de uitstoot tot het midden van de eeuw. Daarna daalt het, maar in 2100 is het netto nog niet nul. De maatschappij verandert in deze toekomst niet drastisch. De temperatuur zou 2,7 graden stijgen.

In het vierde scenario stijgt de CO2-uitstoot en is die in 2100 verdubbeld. Als SSP3-7.0 waarheid wordt, dan worden landen een stuk competitiever en doen landen er alles aan om hun eigen voedselvoorraad veilig te stellen. De gemiddelde temperatuur stijgt dan 3,6 graden wereldwijd tot 2100.

Volgens de onderzoekers moet het laatste scenario koste wat kost worden vermeden. In het toekomstbeeld dat ze SSP5-8.5 noemen, wordt in het slechtste geval rekening gehouden met een stijging van de gemiddelde temperatuur met 5,7 graden. De CO2-uitstoot is in 2050 al verdubbeld.

LEES OOK: EU wil met zevenmijlslaarzen klimaatdoel halen: brandstofauto’s in 2035 verboden, ook hybride wagens en Ferrari’s