Donderdag kwamen de grote beursfondsen Shell en Unilever met de jaarcijfers naar buiten.

Shell boekte in het rampjaar 2020 het grootste jaarverlies ooit. Wel krijgen aandeelhouders in 2021 weer iets meer dividend.

Unilever had last van lagere ijsverkopen in de horeca, maar zag de vraag naar schoonmaakspullen sterk toenemen.

Twee grote beursfondsen kwamen donderdag met de jaarcijfers naar buiten, Shell en Unilever. Daarnaast presenteerde ook navigatiespecialist TomTom de cijfers over 2020.

Energiegigant Shell had in de eerste helft van 2020 zwaar te lijden onder de forse daling van olieprijzen, als gevolg van de coronacrisis. Bij levensmiddelenbedrijf Unilever was het beeld gemengd: de ijsverkoop in de horeca stagneerde, maar daar stond een sterke vraag naar huishoudelijke producten tegenover.

Op de beurs reageerden beleggers donderdag licht positief de aankondiging van Shell dat het dividend in 2021 weer licht omhoog gaat. Het aandeel Shell won 0,2 procent. Het aandeel Unilever zakte juist 4 procent. Het bedrijf gaf weinig houvast voor de ontwikkelingen in 2021.

Het aandeel TomTom zakte liefst 13 procent na de bekendmaking van een miljoenenverlies.

Shell grootste jaarverlies ooit in 2020

Shell zette in 2020 een megaverlies van 21,7 miljard dollar in de boeken, blijkt uit de donderdag gepubliceerde jaarcijfers. Het gros daarvan viel in het tweede kwartaal van 2020, toen de wereldeconomie een flinke klap kreeg door de eerste lockdown.

Ook in het slotkwartaal van 2020 zette Shell nog een verlies van iets meer dan 4 miljard dollar neer.

Shell heeft gedurende het jaar fors ingegrepen en het investeringsniveau teruggeschroefd naar 18 miljard dollar in 2020. Dat is zes miljard dollar minder dan een jaar eerder.

In 2020 werd voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog het dividend voor de aandeelhouders verlaagd. Daarnaast kondigde Shell aan wereldwijd 7.000 tot 9.000 banen te gaan schrappen, ruwweg een tiende van het totale personeelsbestand. In Nederland verdwijnen er ongeveer negenhonderd arbeidsplaatsen.

Voor 2021 ziet Shell wel weer ruimte om het dividend voor aandeelhouders iets te verhogen. Voor het eerste kwartaal van dit jaar wil Shell een dividend van 0,1735 dollar per aandeel uitkeren aan aandeelhouders. Dat is ongeveer 4 procent meer dan het dividend over het slotkwartaal van 2020.

Unilever: groei schoonmaakmiddelen compenseert lagere ijsverkoop

Unilever zag de nettowinst afgelopen jaar licht toenemen tot 6,1 miljard euro. Het levensmiddelenconcern zag de verkopen van schoonmaakmiddelen en zaken als ijs voor thuis stijgen door de coronapandemie, maar verkocht minder producten aan bedrijven en horecazaken.

De totale omzet van Unilever kwam in 2020 uit op 50,7 miljard euro, waarbij de zogenoemde onderliggende groei 1,9 procent bedroeg.

De tak voor huishoudelijke producten zoals schoonmaak- en wasmiddelen boekte de sterkste onderliggende groei met een plus van 4,5 procent.

De divisie voor persoonlijke verzorging groeide beperkt met 1,2 procent. Volgens Unilever hadden de coronabeperkingen tot gevolg dat mensen vanwege minder sociale contacten ook minder uitgaven aan beautyproducten.

Topman Alan Jope denkt dat 2021 nog steeds gekenmerkt zal worden door lastige voorspelbaarheid. Unilever blijft voor de langere termijn mikken op een onderliggende omzetgroei tussen de 3 en 5 procent.

Unilever gaat zich de komende jaren volgens Jope meer richten op onder andere plantaardig voedsel, vitamines en hygiëneproducten. Ook huidverzorgingsproducten en schoonheidsproducten van de wat duurdere merken krijgen de aandacht in de nieuwe strategie van het bedrijf. Daarin worden China, India en de Verenigde Staten aangewezen als belangrijkste markten voor het bedrijf.

Verder blijven merken met een "goed verhaal" belangrijk voor Unilever, aldus topman Jope. Daarbij doelt hij op ethisch en duurzaam ondernemen. "Unilever is daar al langer mee bezig en vooral jongeren geven nu aan dat heel belangrijk te vinden. De wereld beweegt wat dat betreft een beetje in onze richting."

Hoewel massaproducten belangrijk blijven, wil Unilever zich ook meer gaan richting op de wat duurdere merken in bijvoorbeeld de schoonheidsproducten. Onlangs gingen er geruchten dat Unilever een aantal merken wil afstoten. "We hebben inderdaad een aantal merken geïdentificeerd die niet meer aan onze eisen voldoen", bevestigt Jope. "Maar er is nog geen beslissing genomen over wat we daar mee willen doen."

TomTom: miljoenenverlies, optimisme over locatietechnologie

Navigatiedienstverlener TomTom heeft een "turbulent" jaar achter de rug. Dat is te zien in de jaarcijfers die het bedrijf bekendmaakte. Het bedrijf rapporteerde een miljoenenverlies. Toch blijft het Amsterdamse navigatiebedrijf, net als eerder, optimistisch over de toekomst.

De coronacrisis raakte de auto-industrie hard met ingestorte verkopen en fabriekssluitingen als gevolg. Dat had ook zijn weerslag op de verkoop van ingebouwde navigatiesystemen, software en digitale kaarten.

Hoewel TomTom zegt ook geraakt te zijn door de pandemie, zag topman Harold Goddijn een "veerkrachtig" Enterprise, het gedeelte van het bedrijf dat bedrijven, overheden en ontwikkelaars helpt met locatietechnologie. Het omzetverlies was daar met 8 procent 'minimaal', afgezet tegen dat bij de consumententak die vanwege sluitingen van winkels door de lockdowns in Europa ruim de helft minder inkomsten had.

"Onze operationele omzet in automotive is sinds de verliezen in het tweede kwartaal verbeterd", aldus Goddijn. Toch noteerde het bedrijf daar wel een daling van ruim een kwart ten opzichte van een jaar eerder. In diezelfde tak heeft TomTom ook een achterstand aan werk ter waarde van 1,8 miljard euro. Dat komt volgens Goddijn door een lagere autoproductie van hun klanten op de korte termijn, die een impact hadden op de orderportefeuille.

De omzet over 2020 kwam uit op 528 miljoen euro, een kwart lager dan de ruim 700 miljoen euro een jaar eerder. TomTom sloot het jaar af met een verlies van 257,6 miljoen euro. Om kosten de besparen werd al in de uitgaven gesneden. Investeringen voor de kaart- en applicatieplatformen bleven wel op peil.

TomTom denkt in 2021 een omzetgroei van 10 procent te halen in de navigatiediensten. In het eerste kwartaal van 2021 start TomTom ook met het terugkopen van aandelen. Daar zag het bedrijf eerder van af wegens de onzekere economische vooruitzichten.

LEES OOK: Extreme speculatie op de beurs: moet de particuliere meute beteugeld worden of ligt het probleem bij professionele hedgefondsen?