Dat huizenprijzen in Nederland relatief hoog zijn, weten we inmiddels wel. Uit een nieuw rapport van Calcasa blijkt dat vooral mensen met locatiegebonden beroepen als leraren, verpleegkundigen, brandweermensen en politieagenten daar last van hebben.
Zij verdienen rond modaal en daarmee is hun inkomen in veel gemeenten te laag om een grote keuze te hebben op de woningmarkt. Slechts 8,5 procent van de Nederlandse koopwoningen is bereikbaar voor startende basisschoolleraren en politieagenten. In grote steden is de situatie nog veel nijpender.
Daar komt nog bij dat het in de afgelopen jaren moeilijker is geworden om een huis te financieren. Hoewel de netto betaalbaarheid van woningen redelijk constant blijft dankzij de lage rente en de licht gestegen salarissen, gelden er sinds nieuwe hypotheekregels.
Als je recht wilt houden op de hypotheekrenteaftrek moet je sinds 2013 een hypotheek nemen waarbij je direct begint met aflossen. Dat zorgt voor relatief hoge maandlasten vergeleken met bijvoorbeeld een aflossingsvrije hypotheek.
Woningkopers kunnen doorgaans een maximale hypotheek van ongeveer 4,5 keer hun inkomen krijgen, maar de gemiddelde woningprijs bedraagt inmiddels 9 keer een modaal inkomen. Daarmee is een woning voor modale inkomens een stuk minder betaalbaar dan een paar jaar geleden, is te zien in de onderstaande grafiek.
Het Centraal Planbureau gaat voor dit jaar uit van 35.500 euro als de richtlijn voor een modaal inkomen. Doe je dat keer negen dan kom je uit op een gemiddelde huizenprijs van ruim 319 duizend euro. Hier staat dus een leencapaciteit van pakweg 160 duizend euro tegenover voor werkenden met een modaal inkomen (4,5 keer 35.500 euro).
Verdien je als huishouden twee keer modaal, dus 71 duizend euro, dan kun je de gemiddelde huizenprijs precies financieren met een maximale hypotheek.
Betaalbaarheid huizen per regio
De betaalbaarheid van huizen varieert sterk per gemeente, omdat woningen in de Randstad een stuk duurder zijn dan in andere delen van het land.
Op de kaart hieronder laat Calcasa zien welk percentage van de woningen in een gemeente op basis van het maximale leenbedrag betaalbaar voor de startende verpleegkundige en brandweerman, die een bruto inkomen van rond de 25.000 euro hebben.
Er zijn dus ontzettend weinig huizen voor die groep te betalen. En de huizen die ze wel kunnen kopen, zijn klein.
In Amsterdam kan een brandweerman of startende HBO-verpleegkundige bijvoorbeeld slechts 27 vierkante meter kopen. In Rotterdam, Den Haag en Utrecht is dit respectievelijk slechts 46, 41 en 27 vierkante meter, zoals te zien is op de onderstaande kaart.
Ook met meer ervaring hebben leraren en verpleegkundigen het nog moeilijk op de woningmarkt. Zij kunnen, met tien jaar ervaring, in 81 procent van de gemeenten een woning van maximaal 100 vierkante meter kopen.
Ze komen slechts voor 22,1 procent van het totale aantal koopwoningen in Nederland in aanmerking.
Lees meer over de huizenmarkt en hypotheken:
- Dit zijn de 17 gemeenten waar de WOZ-waarde van 2019 het hoogst is – De Bilt haalt de top 10, Amsterdam niet
- Waarom je misgrijpt op de huizenmarkt: dit kom je als gewone huizenkoper tekort als je moet opbieden tegen een belegger
- 5 misverstanden over de aflossingsvrije hypotheek – die niet altijd een financiële tijdbom is
