• Als de Oekraïne-crisis verder escaleert, kan dat grote gevolgen hebben voor de aanvoer van Russisch gas naar Europa.
  • Volgens voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie heeft de EU deze winter voldoende alternatieven voor Russisch gas.
  • Uit een rondgang van het FD bij grote industriële Nederlandse bedrijven blijkt echter dat er grote twijfel is of Nederland voldoende is voorbereid op een ‘gasrantsoen’.
  • Lees ook: Oekraïne-crisis: topontmoeting Biden en Poetin – Rusland kan afgesneden worden van financiële markten

Grote Nederlandse industriële bedrijven kunnen op korte termijn niet zomaar veel minder aardgas gaan gebruiken, als Europa plotseling te maken zou krijgen met fors minder gas uit Rusland.

Als het conflict tussen Rusland en Oekraïne uit de hand loopt, zou de gastoevoer naar Europa in theorie geraakt kunnen worden. Energie-experts zeggen tegen het Financieele Dagblad dat Nederland geen adequaat noodplan heeft voor een dergelijk scenario.

Onder meer bij Tata Steel in IJmuiden en het chemiepark Chemelot in Limburg staan verschillende fabrieken die afhankelijk zijn van aardgas.

De Nederlandse overheid is volgens directeur Hans Grünfeld van de belangenvereniging van grootverbruikers VEMW niet goed voorbereid op een gascrisis: “Als er zich morgen een noodsituatie voordoet, is het instrumentarium vanuit het ministerie onvoldoende. Eigenlijk is dit een wake-upcall”, zegt hij tegen het FD.

Nederland heeft decennia lang kunnen profiteren van de grote gasvoorraad in Groningen, maar doordat die niet meer beschikbaar is, is de afhankelijkheid van aardgas uit het buitenland sterk toegenomen.

Europese Unie heeft deze winter genoeg alternatieven voor Russisch gas, volgens Von der Leyen

Volgens voorzitter Ursula von der Leyen van de Europese Commissie is de Europese Unie inmiddels wel degelijk voorbereid op een volledige stopzetting van de levering van gas uit Rusland, zo gaf ze afgelopen weekend aan.

Von der Leyen uitte forse kritiek op het Russische gasconcern Gazprom. Het staatsbedrijf zou zo weinig mogelijk gas proberen te leveren om de gasprijzen in Europa op te drijven.

In de EU heerst al weken de vrees dat de spanningen met Rusland over de situatie in Oekraïne kunnen leiden tot een verstoring van de gasvoorziening. Maar volgens Von der Leyen kunnen mensen gerust zijn. "Tegenwoordig kan ik zeggen dat we, zelfs in het geval van een volledige onderbreking van de gasvoorziening door Rusland, aan de veilige kant zijn voor deze winter", zei ze zaterdag op een internationale veiligheidsconferentie in München.

Het merendeel van het gas dat in Europa wordt verbruikt, wordt geïmporteerd. Tot voor kort was Gazprom goed voor 40 procent van die import. Maar in de afgelopen zes maanden zat het Russische bedrijf met zijn leveringen telkens op het laagste niveau dat contractueel mogelijk was, aldus Von der Leyen.

Europa worstelt al een tijd met een soort energiecrisis. Dit komt omdat Rusland vorig jaar al de toevoer van gas meer aan banden legde, net toen de door coronapandemie getroffen economieën weer opengingen en de vraag naar energie sterk toenam. Daardoor werd het voor energiebedrijven ineens een stuk duurder om gas en stroom in te kopen.

In Nederland zijn ook al diverse kleine energiebedrijven omgevallen door de gestegen prijzen en consumenten worden geconfronteerd met fors hogere energierekeningen.

Naast haar opmerkingen over de gasvoorziening ging de Europese bewindsvrouw op de bijeenkomst in op de Russische troepenopbouw aan de Oekraïense grens. Die noemde ze een "flagrante poging om de regels van de internationale orde te herschrijven". In München is de crisis in Oekraïne drie dagen lang het voornaamste thema.

LEES OOK: Energierekening verdubbelt bijna in 2022… maar dat geldt alleen als je met variabele prijzen rekent