De leiders van Finland willen dat het land zich aansluit bij de NAVO. Met de goedkeuring van president Sauli Niinisto en premier Sanna Marin zetten de Finnen hun eerste stap richting een lidmaatschapsaanvraag voor het militaire bondgenootschap.

“Een NAVO-lidmaatschap zou de veiligheid van Finland versterken”, aldus de president en de premier in een gezamenlijke verklaring. Daarin schrijven ze ook dat Finland “onmiddellijk” een aanvraag moet indienen. “We hopen dat de komende dagen de landelijke stappen die nog nodig zijn om dit besluit te nemen, snel worden gezet.” Naar verwachting zal de officiële aanvraag zaterdag worden ingediend.

Finland was lange tijd tegen toetreding tot de NAVO, maar door de Russische invasie in Oekraïne is daar verandering in gekomen. Door de oorlog gaan zowel in de politiek als onder de bevolking meer stemmen op voor een lidmaatschapsaanvraag. Finland deelt met Rusland een grens van zo’n 1300 kilometer.

Hoewel Finland geen lid is van de NAVO, is het sinds 2014 wel nauwer gaan samenwerken met het door de Amerikanen geleide bondgenootschap. In dat jaar annexeerde Moskou het Oekraïense schiereiland de Krim.

Ook buurland Zweden denkt na over toetreding tot de NAVO. De twee landen kunnen volgens NAVO-baas Jens Stoltenberg snel en zonder problemen lid worden.

Zweden wil NAVO-lidmaatschap maandag aanvragen, aldus Zweedse krant

De Zweedse regering wil aankomende maandag een lidmaatschapsaanvraag voor de NAVO indienen, schrijft de Zweedse krant Expressen. Het land heeft nog niet een officieel besluit genomen over toetreding tot het militaire bondgenootschap.

Het besluit wordt volgens de krant, die zich op anonieme bronnen baseert, maandag genomen tijdens een speciale kabinetsvergadering, na een debat in het parlement. De aanvraag zou daarna direct worden opgestuurd. De plotselinge behoefte om snel lid te worden van de NAVO komt door de Russische invasie in Oekraïne.

De Zweedse leiders zullen binnenkort bekendmaken hoe ze denken over aansluiting bij de NAVO. Daarbij zal rekening worden gehouden met het standpunt van Finland. De leiders van het buurland hebben zich donderdag uitgesproken voor een lidmaatschapsaanvraag. Zweden en Finland zijn momenteel de enige Noordse landen die geen lid zijn van het bondgenootschap.

De twee landen zullen naar verwachting samen optrekken in het lidmaatschapsproces. Zweden en Finland zijn pas volwaardig NAVO-lid als alle dertig leden akkoord gaan met hun toetreding. Dit goedkeuringsproces kan een jaar duren.

Rusland ziet uitbreiding van de NAVO als bedreiging

Rusland ziet uitbreiding van de NAVO als een bedreiging voor de eigen veiligheid en heeft Finland en Zweden gewaarschuwd voor "serieuze militaire en politieke gevolgen". Het Kremlin heeft onder meer gedreigd met de inzet van kernwapens en hypersonische raketten.

Lees ook: Rusland probeert Finland en Zweden weg te houden bij de NAVO door te dreigen om kernwapens in het Oostzeegebied te stationeren – maar die zijn er al

Zodra de aanvraag voor het NAVO-lidmaatschap is ingediend, komt met name Finland mogelijk in een benarde situatie terecht, zolang het land niet wordt beschermd door de NAVO-clausule over wederzijdse verdediging (Artikel 5). 

Om de Scandinavische landen enigszins gerust te stellen, zei Stoltenberg in april dat toetreding tot de NAVO op een "relatief snelle wijze" zou kunnen gebeuren, aldus The Economist.

Ook zinspeelde hij op mogelijke tussentijdse veiligheidsgaranties. "We zullen manieren vinden om de bezorgdheid weg te nemen...met betrekking tot de periode tussen de mogelijke aanmelding en de uiteindelijke ratificatie", zei Stoltenberg volgens het Britse weekblad.

Om de zorgen verder weg te nemen, is de Britse premier Boris Johnson momenteel op bezoek in Finland en Zweden. Op woensdag beloofde hij de twee landen te verdedigen tegen Russische dreigingen. Hiervoor ondertekent hij wederzijdse veiligheidsovereenkomsten.

De Verenigde Staten en Duitsland hebben ook al veiligheidsgaranties toegezegd.

LEES OOK: Finland en Zweden worden mogelijk deze zomer al lid van de NAVO – ondanks Russische dreigementen om ze te straffen als ze dat doen