- Op de Russische luchtmachtbasis Saki op de bezette Krim deden zich deze week verscheidene grote explosies voor.
- Oekraïne heeft niet officieel met de eer gestreken. Volgens Oekraïense ex-functionarissen is het land wel verantwoordelijk.
- Deskundigen zeggen dat een aanval zo ver achter de Russische linies een psychologisch effect kan hebben.
- Lees ook: Amerikaanse acteur en goede vriend van Poetin, Steven Seagal, duikt op in gevangenenkamp in Oost-Oekraïne
Een Russische basis in de bezette Krim, ver achter de frontlinies van de oorlog in Oekraïne, werd deze week opgeschrikt door meerdere grote explosies. Deze lieten niet alleen fysieke schade aan gebouwen, vliegtuigen en personeel achter, maar zorgden waarschijnlijk ook voor psychologische schade. Dat stellen verschillende deskundigen en functionarissen.
Rusland beweert dat de explosies op de Saki luchtmachtbasis bij Novofedorivka werden veroorzaakt door de onopzettelijke ontploffing van munitieopslagplaatsen. Het zei dat er geen gewonden waren gevallen en dat er geen schade aan op de basis gestationeerde vliegtuigen was geconstateerd.
Maar ten minste één persoon werd gedood, meldde Reuters donderdag. Daarnaast tonen satellietbeelden van de Russische basis aan dat een aantal Russische vliegtuigen beschadigd of vernietigd zijn.
Oekraïne heeft niet officieel de verantwoordelijkheid opgeëist voor de explosies op de Saki luchtmachtbasis. Oekraïense ex-functionarissen hebben wél tegen de media gezegd dat het land achter de klaarblijkelijke aanval zat.
De basis ligt naast resorts aan de Zwarte Zee die populair zijn bij Russische toeristen. Het is slechts een paar honderd kilometer verwijderd van de verwoesting en vernietiging aan de frontlinie in Oost-Oekraïne.
Hoe Oekraïne precies bij de explosies betrokken kan zijn geweest, blijft een mysterie.
Een anonieme Oekraïense regeringsfunctionaris vertelde The Washington Post dat de aanval op de luchtmachtbasis werd uitgevoerd door speciale troepen. Volgens de Associated Press suggereerde een Oekraïense presidentiële adviseur dat het het werk was van ofwel wapens met een bereik of lokale partizanen.
In een ander artikel vertelde een Amerikaanse functionaris aan The Washington Post dat het erop leek dat Oekraïne een lange-afstandswapen had gebruikt, maar niet een die door de VS was geleverd. Het land aarzelde om de capaciteiten te leveren die Oekraïne in staat zouden stellen om Rusland aan te vallen. Hieronder vallen bijvoorbeeld ATACMS-raketten met een bereik van 300 kilometer voor in de VS geproduceerde HIMARS (High Mobility Artillery Rocket System, een mobiel meervoudig raketartilleriesysteem).
Een Oekraïense functionaris vertelde The New York Times dat de explosies op de basis, van waaruit "regelmatig vliegtuigen opstegen voor aanvallen tegen onze troepen", werden veroorzaakt door een "een apparaat uitsluitend van Oekraïense makelij".
"Ik denk niet dat het een munitie-ongeluk was", vertelt Jeffrey Edmonds, een expert op het gebied van het Russische leger bij CNA en een voormalig militair analist van de CIA, aan Insider. "De beste gok is dat het gaat om een ballistische raket voor de korte afstand waar de Oekraïners aan werkten", zei hij.
Oekraïne heeft gewerkt aan zo'n raket, onder andere bekend als de Hrim-2. Het bereik van dit wapen wordt geschat op enkele honderden kilometers. Edmonds merkte echter op dat het onduidelijk is of die raket actief is.
"Dat zou mijn gok zijn", zegt Edmonds. "Het is een hoog niveau van precisie. Ze raken precies waar de vliegtuigen waren."
Hij zegt dat de mate van partizanenactiviteit op de Krim onzeker is en dat een aanval van de speciale strijdkrachten op de installatie waarschijnlijk gepaard zou zijn gegaan met het vernietigen van militaire vliegtuigen en structuren met springladingen. Dat zou voor een ander schadebeeld op de satellietbeelden van de basis zorgen dan te zien is.
Misschien veel belangrijker dan hoe de aanval werd uitgevoerd of zelfs wat de doelwitten precies waren, is het psychologische effect op de Russen, zoals deskundigen en functionarissen hebben opgemerkt.
Een anonieme Oekraïense functionaris vertelde Politico dat de ontploffingen de Russen lieten weten dat ze "nergens veilig zijn". De bron stelt dat deze ontwikkeling "hen laat weten hoe het voelt".
"Ze zijn nergens onoverwinnelijk", verklaarde Andriy Zagorodnyuk, een voormalige Oekraïense minister van Defensie en hoofd van het Centrum voor Defensiestrategieën, aan The Washington Post. "Ze kunnen zich niet veilig voelen op de Krim. Ze dachten dat ze veilig waren op de Krim en ze dachten dat ze veilig waren op grote afstand."
"De psychologische impact hiervan is veel groter" dan de schade aan de militaire basis of het verlies van enkele Russische vliegtuigen, zegt Edmonds. Volgens hem is het een eerlijke inschatting dat de gebeurtenis bij Saki impliceert dat afgelegen Russische posities waarschijnlijk niet langer veilig zijn.
Russische troepen hebben moeite gehad om de doelen van president Vladimir Poetin in Oekraïne te bereiken. De oorzaak hiervan waren misstappen vroeg in de oorlog en felle weerstand van de Oekraïense strijdkrachten. Daardoor ontspoorde de Russische pogingen om de hoofdstad in te nemen en werd Moskou gedwongen zich te concentreren op het oosten. Oekraïne is al begonnen met een tegenoffensief om verloren terrein terug te winnen.
In antwoord op de vraag of de explosies op de Russische militaire basis op de Krim het begin waren van een zuidelijk tegenoffensief, zeiden functionarissen tegen Politico dat "je kunt zeggen dat dit het is".
Een hoge Oekraïense defensieambtenaar, die de betrokkenheid van Oekraïne bij de ontploffingen op de basis bevestigde, vertelde Yahoo News dat de zaken "net op gang aan het komen zijn."
