De oorlog in Oekraïne pakt op korte termijn negatief uit voor de energietransitie in Europa, maar op middellange termijn juist positief.

Dat concludeert het Economisch Bureau van ABN Amro in een rapport. Ter vervanging van Russisch gas is onder meer Duitsland weer tijdelijk meer steenkool gaan verbruiken. Toch denken de analisten van ABN Amro dat de energietransitie tot 2030 sneller zal verlopen dan voor het uitbreken van de oorlog werd gedacht.

Het Internationaal Energie Agentschap verwachtte voor de oorlog dat het steenkoolverbruik in de Europese Unie tussen 2021 en 2024 jaarlijks met 8,5 procent zou dalen. Maar in de eerste zes maanden van dit jaar blijkt het verbruik van het vervuilende steenkool juist met 10 procent gestegen te zijn.

Die trend zet zich waarschijnlijk door in de tweede helft van het jaar, want een aantal EU-lidstaten verlengt de levensduur van kolencentrales die zouden moeten sluiten, heropent gesloten centrales of verhoogt de maximale werktijd van kolencentrales. Daardoor blijft ook volgend jaar het steenkolenverbruik nog hoog.

Infographic: Economisch Bureau ABN Amro
Infographic: Economisch Bureau ABN Amro

Maar vanaf 2024 verwacht ABN Amro een trendbreuk, gelet op de ambitieuze plannen die zijn opgesteld voor investeringen in duurzame energie. Zo kwam de Europese Commissie eerder dit jaar met een plan om de hoeveelheid biomethaan veel sneller te verhogen, de ambities voor hernieuwbare waterstof te versnellen, de uitrol van zonnepanelen op daken, warmtepompen en windcapaciteit te versnellen en de energie-efficiëntie te verhogen.

Ook op nationaal niveau ziet ABN Amro meer ambities. Zo heeft Duitsland een nieuwe doelstelling vastgesteld van 65 procent aan hernieuwbare energie tegen 2030. Daarbij wordt vol ingezet op zonne- en windenergie, zoals in onderstaande infographic te zien is.

Infographic: Economisch Bureau ABN Amro
Infographic: Economisch Bureau ABN Amro


In Nederland was voor de oorlog in het coalitieakkoord al een klimaat- en transitiefonds aangekondigd ter grootte van 35 miljard euro. Dat geld moet onder meer worden ingezet voor de aanleg van infrastructuur voor schone energiebronnen.

Eerder dit jaar schreef ABN Amro in een rapport wel dat de energietransitie in Nederland vertraging oploopt door een tekort aan installateurs van onder meer warmtepompen en zonnepanelen. Van de vacatures die te maken hebben met de energietransitie bleek in april maar liefst 36 procent onvervulbaar.

LEES OOK: Shell-topman Van Beurden: als we minder fossiele energie willen, moeten we ook minder energie gebruiken