• De gemiddelde prijzen die consumenten betalen voor een nieuw contract voor gas of stroom, dalen in december ten opzichte van begin november.
  • Wel stijgen de gasprijzen op de groothandelsmarkten sinds medio november weer. Dit kan variabele energieprijzen gaan beïnvloeden.
  • De prijzen bij aanbieders van dynamische energiecontracten zaten medio november onder het prijsplafond 2023, maar zitten er inmiddels weer boven.
  • Lees ook: Vattenfall verdubbelt tarief voor stadswarmte per 1 januari – prijsplafond biedt deels bescherming.

Variabele gas- en stroomprijzen dalen begin december voor klanten die een nieuw contract afsluiten, vergeleken met een maand geleden.

Dat blijkt uit data over leveringstarieven voor gas en stroom bij modelcontracten of dynamische prijzen die Business Insider opvroeg bij vergelijkingssite Energievergelijk.nl.

Voor bestaande klanten gelden vaak andere, iets lagere tarieven dan voor nieuwe klanten. Maar de tarieven voor nieuwe klanten geven wel een indicatie van de bredere prijsontwikkeling op de energiemarkt.

De gasprijzen voor nieuwe, variabele contracten noteren per 1 december gemiddeld genomen op 2,67 euro per kuub en dat is 0,35 cent lager dan begin november. De variabele stroomprijzen noteren begin december gemiddeld genomen op 0,67 euro per kWh, een daling van 6 cent vergeleken met begin november.

Ondanks deze dalingen zitten de gemiddelde variabele gas- en stroomprijzen nog royaal boven het prijsplafond dat de overheid vanaf 1 januari 2023 instelt. Tot een bepaalde verbruikslimiet betaal je vanaf dan voor gas maximaal 1,45 euro per kuub en voor stroom maximaal 0,40 euro per kWh.

De gemiddelde gasprijzen voor nieuwe contracten zijn dus nog altijd ruim 1,20 euro per kuub gas hoger dan het prijsplafond voorschrijft. De gemiddelde variabele stroomprijzen per kWh zitten bijna 30 cent boven het prijsplafond. Daarmee kunnen we concluderen dat het prijsplafond uit prijsoogpunt nog altijd een zinvolle exercitie is.

Gasprijs december voor nieuwe klanten

In de tabel hieronder zie je de variabele gasprijzen voor nieuwe klanten in november en begin december.

Zoals te zien in de tabel hierboven, zijn de gemiddelde variabele gasprijzen gedaald. De gemiddelde gasprijs inclusief de energiebelasting, de milieubelasting ODE en de btw voor nieuwe variabele contracten bedraagt in december gemiddeld 2,67 euro per kuub.

Het betreft een voortzetting van een daling in de prijzen die al maanden gaande is. In november betaalden consumenten met een nieuw contract nog 3,02 euro per kuub, in oktober ging het om 3,40 euro per kuub en in september om zelfs 3,89 euro per kuub.

Maar die 2,67 euro per kuub is wat heet een gemiddelde, want de prijzen variëren deze maand nogal per aanbieder. En zo kan het zijn dat bij slechts veertien van de 25 aanbieders de variabele prijzen voor gas daadwerkelijk dalen.

Bij vijf van de 25 gasleveranciers stijgen de tarieven juist. Het gaat hierbij om Budget Energie, EasyEnergy, NextEnergy, United Consumers en Vattenfall. De prijsstijging is het grootst bij United Consumers, waarbij je in november nog 2,21 euro betaalde per kuub gas, terwijl je daar nu 2,63 euro voor betaalt.

Bij zes van de 25 aanbieders blijven de prijzen gelijk. Het gaat hierbij om Clean Energy, EnergieDirect, Essent, NextEnergy, Powerpeers en WoonEnergie.

Stroomprijs december nieuwe klanten

Vervolgens de variabele stroomprijzen voor nieuwe contracten. Die zijn te zien in onderstaande tabel.

Ook de gemiddelde variabele stroomprijzen dalen deze maand, zoals in de tabel is te zien. De variabele stroomprijzen inclusief belastingen bedragen begin december gemiddeld 0,67 euro per kWh voor nieuwe contracten. Begin november ging het nog om 0,73 euro per kWh.

De stroomprijzen zetten daarmee dus tevens de daling voort die al maanden eerder werd ingezet. In oktober betaalde je nog gemiddeld 0,77 euro per kWh bij een nieuw contract en in september bedroeg het tarief zelfs 0,86 euro per kWh. 

Net als bij de gasprijzen geldt ook voor de stroomtarieven dat er deze maand veel variatie is tussen aanbieders. Bij zeventien van de aanbieders dalen de variabele stroomprijzen ook daadwerkelijk. Bij vier aanbieders stijgen de prijzen juist. Het gaat hierbij om - wederom - Budget Energie, EasyEnergy en Vattenfall, naast Engie. Bij EasyEnergie stijgen de tarieven het hardst, met 0,43 euro per euro per kWh bij een nieuw contract begin november naar 0,52 euro per kWh nu.

Bij vijf aanbieders blijven de tarieven voor variabele stroom deze maand gelijk. Het gaat hierbij om Clean Energy, EnergieDirect, Essent, Powerpeers en WoonEnergie.

Gasprijzen groothandelsmarkt stijgen weer

De variabele tarieven voor stroom en gas mogen dan opnieuw dalen, toch lijken donkere wolken zich samen te pakken boven de energiemarkt. En dat heeft alles te maken met de groothandelsprijzen voor gas.

In onderstaande grafiek valt te zien dat de prijzen op de groothandelsmarkt de laatste weken weer stijgen. De groothandelsprijs voor Nederlands gas bereikte op 11 november een laagtepunt met 105,4 euro per megawattuur. Op donderdag 1 december daarentegen steeg de prijs tot boven de 150 euro per megawattuur. Het gaat om het hoogste prijsniveau in ruim anderhalve maand.

Gasprijzen op de groothandelsmarkt (Dutch TTF Natural Gas Futures).
Gasprijzen op de groothandelsmarkt (Dutch TTF Natural Gas Futures).

De gasprijzen op de groothandelsmarkten stijgen vanwege de voorspellingen dat er kouder weer op komst is. Als dit scenario uitkomt, zal er meer gestookt moeten worden, wat weer nadelig is voor de aangelegde gasvoorraden. Op dit moment zijn de gasvoorraden in Europa goed gevuld, ondanks de afgenomen leveringen uit Rusland.

"Het belangrijkste economisch rapport de komende tijd is het weerbericht", zei Luc Aben, hoofdeconoom van Van Lanschot, er medio november over tegen De Volkskrant.

Aanbieders van variabele gascontracten kopen vaak in over een periode van enkele maanden. Veranderingen van de prijs op de groothandelsmarkt, werken daarom vaak met enige vertraging door op variabele leveringstarieven voor consumenten.

Mochten de groothandelsprijzen blijven prijzen, dan ligt het in de lijn der verwachting dat ook de gasprijzen voor nieuwe contracten opnieuw zullen stijgen. Hetzelfde geldt voor de prijs die je betaalt voor een variabel stroomcontract, want de stroomprijs is gekoppeld aan de gasprijs.

Dynamische prijzen weer boven prijsplafond

Een verhaal apart zijn energieaanbieders met zogeheten 'dynamische prijzen'. Aanbieders van dit soort contracten baseren hun prijzen voor gas en stroom op de dagprijs op de groothandelsmarkten. Klanten merken veranderingen in de groothandelsprijzen dus veel sneller in hun energiekosten, zowel in positieve als negatieve zin.

Energieleveranciers die met dynamische prijzen werken, zijn in Nederland onder meer de ANWB, Next Energy, Frank Energie, Easy Energie, Zonneplan en Tibber. Hun klanten krijgen van uur tot uur andere energietarieven voorgeschoteld, iets wat mogelijk is dankzij zogenoemde slimme meters.

Om het overzichtelijk te houden, noteert Energievergelijk.nl bij aanbieders van dynamische tarieven het huidige daggemiddelde ten opzichte van dat op 1 november.

Aangezien de gasprijzen op de groothandelsmarkten begin november nog hoger lager, dalen de tarieven bij de meeste aanbieders uit deze groep vooralsnog.

Voor stroom is het gemiddelde dagtarief donderdag bij vier van de vijf aanbieders met dynamische prijzen lager. Alleen bij EasyEnergy stijgt de prijs licht, van 0,43 euro per kWh begin november naar 0,52 met kWh.

Wat de gasprijzen betreft, is het beeld iets diverser. Bij de ANWB en Frank Energie dalen de gemiddelde dynamische dagprijzen ten opzichte van begin november, maar bij NextEnergy en EasyEnergy stijgen ze juist. Tibber biedt geen gas aan.

Wel opvallend, is dat de gemiddelde dagprijzen voor zowel gas als stroom bij alle aanbieders van dynamische contracten begin december boven het prijsplafond zitten dat vanaf 2023 ingaat. Op 7 november berichtte Business Insider nog dat de energieprijzen bij deze groep aanbieders onder het prijsplafond was gedaald.

Voorlopig lijkt het er echter op dat ook klanten van energiebedrijven met dynamische tarieven baat hebben bij de maximale prijzen van het prijsplafond die in 2023 gaan gelden.

LEES OOK: Hoe een Nederlands softwarebedrijf de Britse markt voor zonnepanelen wil veroveren: kansen na de Brexit