Zelf beleggen om pensioen voor later op te bouwen wordt voor steeds meer Nederlanders een noodzaak.

Eén van de opties is de keuze voor een fiscaal vriendelijke regeling waarbij je in de opbouwfase geen vermogensbelasting betaalt in box 3.

Met een inleg van een paar honderd euro per maand kun je in 30 jaar al een aardig vermogen opbouwen, signaleert beleggingsexpert Ralf op de Weegh.

ANALYSE – De term duurzaam wordt in het woordenboek omschreven als; bestendig, blijvend, consistent, degelijk, houdbaar, wat lang blijft bestaan, met een lange levensduur. De werkelijkheid over de duurzaamheid van ons pensioen is echter weerbarstiger.

De houdbaarheid van het pensioenstelsel staat al jaren ter discussie. De AOW leeftijd wordt steeds hoger, de lage rentes en rekenrentes zorgen voor lage dekkingsgraden en hollen het pensioen ui.

Pensioenen worden al jaren niet geïndexeerd of er wordt zelfs gekort op het pensioen. Maar ook voor de jongere generaties moet er straks nog wat te verdelen zijn.

Pensioen bij werkgever wordt afhankelijk van premie-inleg en beursrendement

Het kabinet, vakbonden en werkgevers sloten afgelopen jaar op grote lijnen een ‘pensioenakkoord.’ Duidelijk werd dat de toekomstige pensioenuitkering niet meer ’gegarandeerd’ zijn maar afhankelijk wordt van het beleggingsresultaat op je ‘persoonlijke’ pensioenpot.

De hoogte van je pensioen wordt straks afhankelijk van je inleg (premie) en het rendement. Hoe dit allemaal gaat uitpakken moeten we nog afwachten, maar duidelijk is wel dat de uitkeringen minder zeker worden en het pensioen meer individueel.

Hoe het zich ook ontwikkelt: het is slim om niet alleen afhankelijk te zijn van de pensioenpot van je werkgever en dus om zelfstandig ook nog iets te bouwen. Maar hoe gaat dat in zijn werk?

Als werknemer bouw je misschien pensioen op via de werkgever, zeker als dit is geregeld in de CAO of via de bedrijfstak waarin je werkzaam bent.

Het is echter niet altijd verplicht of voldoende om later goed van te leven. Dit werknemerspensioen noemt men pijler 2. Heb je aan je AOW uitkering (pijler 1) en dit eventuele werknemerspensioen niet voldoende of bouw je geen werknemerspensioen op (bijvoorbeeld als ondernemer of zzp’er), dan heb je een pensioentekort. Dit kun je aanvullen door zelfstandig iets te regelen. Dit kan door middel van een lijfrenteverzekering of een bankspaarproduct (pijler 3).

In het verleden waren lijfrentepolissen van verzekeraars in trek, tegenwoordig worden voornamelijk bankspaarrekeningen afgesloten.

Echter met de huidige lage rentestand is het nauwelijks nog mogelijk rendement te maken op het vermogen met zo'n fiscaal gefaciliteerde rekening, als je alleen spaart.

Hoewel de naam banksparen anders doet vermoeden, is er naast de mogelijkheid om te sparen, wel degelijk ook de mogelijkheid om kapitaal op te bouwen door te beleggen.

Fiscaal voordelig beleggen voor pensioen

Banksparen voor je pensioen is ook fiscaal voordelig, omdat je de inleg op je bankspaarrekening mag aftrekken van je inkomen in box 1 en zo minder inkomstenbelasting betaalt. Dit heet de jaarruimte.

Lees hier meer: Zelf extra pensioen opbouwen? Vergeet dit ultieme fiscale voordeel niet: de jaarruimte

Pas als je met pensioen bent en je maandelijks een uitkering vanuit je bankspaarrekening krijgt, betaal je inkomstenbelasting. Het voordeel zit dan in feit dat de belastingtarieven voor gepensioneerden lager zijn. In de praktijk moet dit op termijn nog maar blijken, want ook de belastingtarieven zijn aan verandering onderhevig.

Een tweede voordeel is dat je over de bankspaarrekening geen vermogensrendementsheffing in box 3 hoeft te betalen. Dit is uiteraard wel het geval als je op een ‘normale’ manier vermogen opbouwt op een spaar- of beleggingsrekening.

Daar staat tegenover dat het een geblokkeerde rekening is, waaraan je tot je pensionering niet aan kunt komen. Dit kan echter ook een voordeel zijn, omdat niet iedereen de discipline heeft zijn spaargeld niet te gebruiken.

Een tweede nadeel bij fiscaal voordelig beleggen voor extra pensioen, is dat je aan stringente regels bent gebonden bij het uitkeren van je pensioen bij pensionering. Je moet het opgebouwde vermogen in een uitkeringsproduct en kan er niet zomaar vrij over beschikken.

Maandelijkse inleg: in 30 jaar €380.000 aan vermogen opbouwen

Hoe kan dit uitpakken als je maandelijks een paar honderd euro opzij zet een voor de lange termijn belegt om vermogen op te bouwen?

Stel iemand van 35 jaar legt 250 euro per maand in (inclusief het fiscale voordeel van 100 tot 125 euro vanwege de belastingaftrek in box 1, afhankelijk van het belastingtarief). De inleg indexeren we met 5 procent per jaar, vanwege inflatie en vanwege een (verwacht) stijgend salaris in de tijd.

Op 45-jarige leeftijd is de inleg dan ongeveer 400 euro per maand. Het eindbedrag op 65-jarige leeftijd bij een gemiddeld jaarrendement van 5 procent per jaar is dan 380.000 euro.

Indien we besluiten op 65-jarige leeftijd dit bedrag uit te keren in 15 jaar tegen de huidige rentestanden van verzekeraars dan ontvangen je circa 2.100 euro bruto per maand. Bepaald geen vetpot, maar wellicht kan dit bedrag tezamen met de AOW-uitkering en het overig opgebouwde vermogen zorgen voor een onbezorgde, duurzame oude dag.

Ralf op de Weegh is oprichter en managing partner van BeSmart Vermogensbeheer. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. Beleggen bij wie en in welke vorm dan ook brengt financiële risico's met zich mee. De waarde van uw belegging kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. De weergegeven prognoses en/of verwachtingen vormen geen betrouwbare indicator voor toekomstige resultaten. De auteur bezit voor eigen rekening posities in ETFs.

Lees meer over pensioen en beleggen: