• Het vertrouwen in de overheid blijft in Nederland achter bij het vertrouwen in het bedrijfsleven.
  • Uit de jaarlijkse Edelman Trust Barometer blijkt dat het vertrouwen in het bedrijfsleven in veel landen toeneemt terwijl dit daalt voor de publieke sector.
  • In landen als Zweden en Duitsland is het vertrouwen in de publieke zaak relatief hoog.
  • Lees ook: Deglobalisering kan wereldeconomie tot wel 7% doen krimpen, waarschuwt IMF

Terwijl de oorlog in Oekraïne woedt, bedrijven veel mensen ontslaan en economische uitdagingen groter worden, neemt het pessimisme onder de bevolking van veel landen toe, zo blijkt uit nieuw onderzoek. Opvallend is dat daarbij de kloof tussen het vertrouwen in het bedrijfsleven en de overheid groter wordt.

Een onderzoek van communicatie- en PR-gigant Edelman onder 32.000 burgers in 28 langen illustreert hoe de wereldwijde angst voor een mogelijke recessie angst en toenemend wantrouwen elkaar versterken.

Slechts vier op de tien respondenten die deelnamen aan de Edelman Trust Barometer for 2023, gaf aan te verwachten dat zij en hun gezinnen er over vijf jaar op vooruit zijn gegaan. Een flinke daling van 10 procentpunt ten opzichte van vorig jaar.

Voor Nederland gaf slechts 19 procent van de respondenten aan te verwachten over 5 jaar beter af te zijn, een daling van 10 procentpunt met het voorgaande jaar. Daarmee scoort het Nederland samen met Italië, Duitsland, Frankrijk en Japan het laagst onder de 28 onderzochte landen wat betreft het economische vertrouwen.

De Edelman Trust Barometer toont ook een opvallende kloof tussen het vertrouwen in publieke instituties en het vertrouwen in de private sector.

Gemiddeld zegt 62 procent van de respondenten bedrijven te vertrouwen, tegenover 51 procent die zegt overheidsinstellingen te vertrouwen. Daarmee verhoogde het bedrijfsleven zijn vertrouwensscore voor het derde achtereenvolgende jaar.

Voor Nederland geldt dat 51 procent van de respondenten vertrouwen uitspreekt in de overheid, tegen 61 procent die bedrijven meer vertrouwt, een verschil van 10 procentpunt. Zaken zoals de stikstofcrisis en de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst hebben hier mogelijk aan bijgedragen.

In landen als de Verenigde Staten, het VK en Italië is het geloof in de overheid nog zwakker. Maar in Zweden en Frankrijk vertrouwen burgers de overheid juist meer dan het bedrijfsleven.

In een persbericht zegt CEO Richard Edelman van Edelman dat respondenten verwachten dat bedrijven zich meer inzetten voor kwesties als klimaatverandering, economische ongelijkheid en omscholing van arbeidskrachten.

Opmerkelijk hierbij is dat het bedrijfsleven beter in staat wordt geacht maatschappelijke problemen te kunnen oplossen vergeleken met de overheid. Dit heeft mede te maken met toenemende politieke polarisatie, die het vertrouwen in effectieve besluitvorming in de publieke sector ondermijnt.

Polarisatie neemt toe

Maatschappelijke polarisatie zorgt ervoor dat mensen zich vaker vervreemd voelen van groepen met andere meningen. Edelman hanteert een indeling in drie gradaties: minder, matig en ernstig gepolariseerd.

Ernstig gepolariseerd geeft aan dat de respondenten diepe verdeeldheid zien waar ze waarschijnlijk niet overheen komen. Mensen in zes landen noemden hun cultuur ernstig gepolariseerd: de Verenigde Staten, Zuid-Afrika, Spanje, Zweden, Colombia en Argentinië.

Ondertussen lopen Brazilië, Zuid-Korea, Mexico, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk, Japan, Italië, Duitsland en Nederland volgens het onderzoek "risico's op ernstige polarisatie".

Bedrijfsspecialist Dave Samson van Edelman benadrukt de risico's van oplopende maatschappelijke spanningen. "We bevinden ons in een periode van fundamentele veranderingen … met krachten die verdeeldheid en economische grieven aanwakkeren", aldus Samson. "Als dit wordt genegeerd, zal dat leiden tot meer polarisatie, minder economische groei, meer discriminatie en een onvermogen om problemen op te lossen."

LEES OOK: Mondiale elite vliegt met honderden privéjets naar Davos…om grote problemen zoals klimaatverandering en de koopkrachtcrisis te bespreken