- De coronapandemie lijkt al achter de rug, maar toch stijgt het aantal besmettingen weer.
- Viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC in Rotterdam is ervan overtuigd dat corona terugkomt in het najaar, vertelt ze aan Business Insider.
- We spraken haar over hoe het virus zich aan het ontwikkelen is, en welke eventuele maatregelen we van de overheid kunnen verwachten.
- Lees ook: Nieuwe lockdown niet uitgesloten, als er ernstige coronavarianten opduiken, aldus Kuipers
We hebben geen mondkapjesplicht meer en ook de afstand van 1,5 meter of andere beperkende maatregelen horen tot het verleden. Daarmee lijkt het alsof we de coronapandemie achter ons hebben gelaten.
Maar is dat echt zo? Afgelopen week nam het aantal mensen met een positieve test tot 15.526 toe. Dat is 64 procent meer dan vorige week, meldde het RIVM. Het aantal positieve testen stijgt al sinds begin juni, maar zorgt op dit moment niet voor veel meer opnames in het ziekenhuis van mensen met COVID-19.
Het virus blijft dus circuleren en muteren. De omikronvariant BA.2 is momenteel de dominantste variant. Maar het aandeel van de varianten BA.4, BA.5 en BA.2.12.1 neemt snel toe. Deze nieuwe varianten lijken volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) niet ziekmakender dan de BA.2. Wel zijn er aanwijzingen dat antistoffen opgewekt door BA.1 minder effectief zouden kunnen zijn tegen deze varianten.
Ook zorgelijk is dat het R-getal alweer gestegen is naar boven de 1. Het staat momenteel op 1,25. Het reproductiegetal laat zien hoe snel het virus zich verspreidt. Dit getal geeft aan hoeveel mensen gemiddeld besmet worden door iemand die besmet is met het coronavirus. Bij een getal hoger dan 1 stijgt het aantal besmettingen.
Het zou kunnen dat wat we nu zien de start is van een nieuwe coronagolf, zei een woordvoerder van het RIVM in het AD. In Duitsland waarschuwde de gezondheidsminister Karl Lauterbach onlangs ook al voor een nieuwe coronagolf.
Wij spraken met viroloog Marion Koopmans van het Erasmus MC in Rotterdam over de huidige situatie rondom corona en of we snel weer opgelegde maatregelen vanuit de overheid kunnen verwachten.
Hoe ontwikkelt het virus zich nu? Het R-getal stijgt recentelijk weer…
"Dat klopt. We zien de opkomst van een paar varianten, BA.4 en BA.5, die besmettelijker zijn."
"Dat het R-getal aan het stijgen is, betekent dat we meer infecties krijgen. We zitten aan het begin van een zomergolf. Het lastige is dat we niet kunnen zeggen of we dit straks terug zullen zien in het aantal ziekenhuisopnames. Mijn verwachting is dat we het wel gaan zien. Het zal waarschijnlijk niet tot het punt komen dat het gaat overlopen. Maar het probleem is dat de bezetting in ziekenhuizen al krap is en ze zijn al bezig met inhaalzorg, dus de toename in besmettingen komt niet goed uit."
Komen corona en alle daaraan verwante maatregelen snel terug, bijvoorbeeld in het najaar?
"Dat corona terugkomt in het najaar is zeker, het virus is niet weg, het blijft circuleren. Mijn verwachting is ook dat we in het najaar en de winter een toename van infecties zullen zien. Hoe groot dat wordt weten we niet."
"Het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft aan de sectoren gevraagd om maatregelen op te stellen die ze preventief kunnen doen om contacten te beperken. Als dat in gang is gezet, heeft dat effect op virusverspreiding. Ook als mensen vaker thuiswerken en bij klachten zich blijven testen en in isolatie gaan als ze positief zijn, heeft dat effect op virusverspreiding. Dit zijn voorbeelden van wat er gedaan zou kunnen worden om te voorkomen dat je allerlei opgelegde maatregelen krijgt."
Wat voor maatregelen kunnen we verwachten?
"In september komen er uitgewerkte sectorplannen dus dan zouden we het moeten zien."
"Het ministerie van VWS heeft een langetermijnplan voorgelegd waarin heel veel door de maatschappij zelf wordt opgepakt. Als dat niet goed gaat, heb je weer kans op maatregelen van de overheid."
Verwacht je dat het zover komt dat de regering maatregelen moet invoeren?
"Dat voorspellen is lastig: het kan zijn dat er nieuwe varianten komen, het kan zijn dat vaccinatie-immuniteit bij bepaalde groepen minder wordt. Daarom ligt er een advies om in scenario’s te denken. Misschien komt er een extreme golf, dan heb je meer maatregelen nodig."
Hoe ziet de volgende golf van corona eruit? Raken de ziekenhuizen en IC’s weer vol of blijft het bij hoog ziekteverzuim?
"We zitten nu in een andere fase, waar veel mensen gevaccineerd zijn en of ziek zijn geweest. Daarom verwacht je minder besmettingen en zeker minder ernstig zieken. Maar er is ook een achterstand in de zorg, de rek is daar een beetje uit, en dat maakt dat ziekenhuizen sneller op het punt komen dat ze het niet meer aankunnen. De eerste golven zijn opgevangen door veel zorg achter te stellen en veel bedden te reserveren voor covidpatiënten. Dat wordt steeds ingewikkelder, daar is minder ruimte voor. Ook bij minder ziekenhuisopnames kun je dus al sneller maatregelen verwachten. Dat is een reëel scenario."
Wat moeten we verwachten aan maatregelen? Mondkapjesplicht en thuiswerken? Geen grote bijeenkomsten?
"Als we in zo’n situatie komen, dan zal het lopen volgens de plannen die sectoren hebben uitgewerkt. Als dat niet goed gaat, zal er aan het OMT [Outbreak Management Team, red.] advies worden gevraagd over wat we moeten doen. Hoe dat gaat lopen, kan ik niks zinnigs over zeggen."
"Afstand houden, meer ventilatie, meer testen, thuiswerken. Dat soort maatregelen zijn allemaal denkbaar, maar hoe dat precies gaat lopen, weet ik niet."
Wat voor virusvariant kunnen we verwachten? Blijft omikron dominant of wordt een nieuwe golf het gevolg van een nieuwe variant?
"Op dit moment nemen de subvarianten van Omikron het over: BA.4 en BA.5. Omikron is nu zo wijd verspreid dat het de overhand heeft. Maar het is niet uit te sluiten dat er een nieuwe variant komt."
