De Brexitonderhandelingen lijken op niets uit te draaien. Pijnpunt in de onderhandelingen tussen de EU en Groot-Brittannië blijft de status van Noord-Ierland. Op de financiële markten zakt het Britse pond flink weg door de berichten over het mislukken van een deal.

De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft volgens Boris Johnson in een telefoongesprek gezegd het bereiken van een overeenkomst nu erg onwaarschijnlijk is. Zij zou alleen uitkomst zien als de Britten er toch mee instemmen dat Noord-Ierland onderdeel blijft uitmaken van de Europese douane-unie. Dat vindt premier Johnson juist onaanvaardbaar. Anonieme bronnen rond de Britse premier stellen dat zijn regering tegemoetkomend is geweest.

Johnson wil een brexitdeal waarbij er voorlopig vrij verkeer van goederen blijft bestaan tussen de Ierse republiek en Noord-Ierland. Dit gaat minder ver dan de douane-unie. De overeenkomsten die Johnsons voorganger Theresa May met Brussel sloot over de brexit, liepen vooral stuk op de passages over de toekomstige status van Noord-Ierland.

De Britse oppositiepartij Labour heeft de opmerking van Johnson dat een brexitdeal wezenlijk onmogelijk is geworden, bestempeld als een cynische truc om de onderhandelingen te saboteren.

Met May had de EU een ‘backstop’ (vangnetregeling) getroffen, waarmee feitelijk het hele Verenigd Koninkrijk bij de Europese douane-unie zou blijven horen, tot er een nieuw vrijhandelsakkoord zou zijn gesloten tussen de EU en Londen. Hier ging het Britse Lagerhuis niet mee akkoord. Johnson wijzigt de overeenkomst en wil nu dat Noord-Ierland net als de rest van het rijk na de overgangsperiode begin 2021 uit de douane-unie treedt. Om te voorkomen dat er dan een ‘harde’ grens op het eiland zou ontstaan, stelt hij voor dat er voor goederen tot zeker 2025 vrij verkeer blijft tussen de republiek en Noord-Ierland.

Toekomst van Europa en het Verenigd Koninkrijk staan op het spel

Bij de besprekingen over een brexitakkoord gaat het niet om het winnen van een "stom spel" om de ander de schuld te geven als het mislukt. EU-president Donald Tusk stelt dat in een aan de Britse premier Boris Johnson gerichte tweet.

"De toekomst van Europa en het Verenigd Koninkrijk staan op het spel, evenals de veiligheid en belangen van onze mensen", haalt Tusk uit. "Je wil geen deal, je wil geen uitstel, je wil het vertrekbesluit niet herroepen, waarheen ga je?", vraagt hij Johnson.

"De EU-positie is onveranderd: wij willen een deal", zei een woordvoerster van de Europese Commissie. Maar onder geen voorwaarden mag het Goede Vrijdag-akkoord worden aangetast, voegde ze eraan toe, doelend op het Ierse vredesakkoord dat gevaar zou lopen als er weer grenscontroles tussen Ierland en Noord-Ierland zouden komen.

De Britse brexitgezant David Frost zat maandag in Brussel weer om de tafel met EU-hoofdonderhandelaar Michel Barnier. De technische besprekingen gaan dinsdag en de komende dagen verder. Dat geeft het Verenigd Koninkrijk volgens de woordvoerster de kans meer details te geven over Johnsons voorstellen, die volgens de EU tekortschieten. Barnier geeft de Europese Commissie woensdag een overzicht van de stand van zaken van de besprekingen.

Lees ook over de Brexit: