Het idee om computers direct met ons brein te verbinden wordt steeds reëler. Bekende Amerikaanse techmiljardairs zoals Elon Musk, Bill Gates en Jeff Bezos investeren er fors in en denken dat de technologie de gezondheidszorg en ons dagelijks leven voorgoed kan veranderen.

Via hun durfinvesteringsfondsen hebben Amazon-oprichter Jeff Bezos en Microsoft-oprichter Bill Gates onlangs allebei geld gestoken in de Amerikaanse startup Synchron, die een hersenimplantaat heeft ontwikkeld om met computers te communiceren.

Techmiljardair Elon Musk – onder meer bekend van Tesla, SpaceX en Twitter – is op zijn beurt het gezicht van de zogeheten ‘brain-computer-interface’-sector (BCI). Hiervoor heeft Musk startup Neuralink opgezet.

Apparatuur die hersensignalen koppelt aan computers bestaat al zo’n 50 jaar, maar tot voor kort bleef de ontwikkeling ervan beperkt tot experimenten in het laboratorium. In de afgelopen paar jaar zijn toepassingen veel concreter geworden.

Synchron heeft een minuscuul buisje met elektroden ontwikkeld dat via de bloedvaten word ingebracht. Door te communiceren met het brein kan het gewenste bewegingen tot stand brengen. De commerciële topman van  Synchron, Kurt Haggstrom, zegt tegen Insider dat het implantaat binnen een paar jaar commercieel toegepast kan worden als de klinische onderzoeken goed verlopen.

Hoewel het huidige onderzoek naar hersenimplantaten zich vooral richt op medische toepassingen, zoals het implanteren van chips bij mensen die verlamd zijn of lijden aan spierziektes als Parkinson, gaan de mogelijkheden van het koppelen van het brein aan computers veel verder. Dat potentieel op lange termijn maakt het zo aanlokkelijk voor techmiljardairs als Musk, Gates en Bezos.

"Musk, Gates en Bezos zijn altijd gefascineerd door zaken die de wereld op z'n kop kunnen zitten", zegt biotechinvesteerder Robert Nelsen van Arch Venture Partners. Deze durfinvesteerder heeft geld gestoken in Neuralink en Synchron.

Hersenimplantaten om computer aan te sturen

Philip O'Keefe gebruikt zijn Synchron Stentrode om een computer te besturen met zijn gedachten. Foto: Paul Burston, The University of Melbourne.

Een implantaat legt direct verbindingen tussen een computer en het brein door voorspelbare hersensignalen te herkennen. Het komt er op neer dat een interface de fysieke expressie van hersenactiviteiten zoals denken kan benutten om concrete acties tot stand te brengen, zoals het klikken op een computermuis.

Zo gebruikt de Australiër Philip O'Keefe het implantaat van Synchron dat in 2020 bij hem is ingebracht. Hij lijdt aan de de spierziekte ALS en kan daardoor zijn handen en vingers nauwelijks gebruiken, maar met zijn implantaat kan hij spelletjes spelen, Whatsapp-berichten uitwisselen en de lichten thuis aan en uit doen.

"Alles wat je met een computer kan doen, kan ik ook", zegt O'Keefe tegen Insider. "Op dit moment ben ik wat langzamer dan ik zou willen, maar ik kan wel bijna alles doen wat ik wil."

Het duurt maanden om de technologie te trainen, waarbij de gebruiker moet leren om hersensignalen die het implantaat oppikt om te zetten in concrete bewegingen: klik hier, ga daarheen. 

Maar de mogelijkheden van een hersenimplantaat blijven niet beperkt tot computerkliks of mechanische bewegingen. Er worden ook implantaten ontwikkeld om diagnoses te stellen voor hersenproblemen en depressies te behandelen door het brein te stimuleren.

"Het is nu mogelijk patronen van hersenactiviteit te volgen en zo een epilepsieaanval te constateren voordat die plaatsvindt" zegt neurowetenschapper Christopher Moore van Brown University.

Techondernemers zien grote toekomst voor hersenimplantaten

Microsoft-oprichter Bill Gates. Foto: Kevin Dietsch / Staff / Getty Images

Bekende techondernemers zoals Musk, Gates en Bezos zien duidelijk een enorm potentieel voor technologie die de verbinding legt tussen hersenactiviteit en computers.

Het computerelement is een "duidelijke brug" voor mensen met een techachtergrond, volgens durfinvesteerder Nelsen.

Kurt Haggstrom van Synchron beaamt dat: "Mensen zien het brein als de meest geavanceerde computer die er bestaat. En welke techliefhebber wil er nou niet leren hoe dat werkt en daar zelf aan sleutelen?"

De technologie staat nog in de kinderschoenen

Ondanks alle opwinding kunnen hersenimplantaten lang niet alles herkennen wat ons brein doet. Ze concentreren zich vooralsnog op elektrische signalen in onze hersenen. Maar tal van processen die in het brein plaatsvinden en ons gedrag beïnvloeden blijven buiten het waarnemingsvermogen van de implantaattechnologie.

De interfaces kunnen observeren, interpreteren en zelfs beïnvloeden wat de neuronen in ons brein doen, maar ze kunnen niet het complexe beeld overzien van de netwerken van hersencellen die invloed hebben op de manier waarop we informatie verwerken.

De interfacetechnologie is "een belangrijk deel van de puzzel", zegt Moore. "Maar er is nog veel onontgonnen terrein wat betreft andere systemen in ons brein."

LEES OOK: Elon Musk is door Time uitgeroepen tot persoon van het jaar 2021 vanwege zijn enorme invloed op het leven op aarde en mogelijk ook op de ruimte