Het boerenprotest in Den Haag neemt nog altijd in hevigheid toe. Er zijn op verschillende plekken in het land files doordat boeren met trekkers op de weg rijden en de Haagse binnenstad wordt afgegrendeld. Toch vinden veel boeren nog altijd hun weg naar het Malieveld.

Woensdagochtend was het met name rond Utrecht erg druk op de weg door het eerste protest van de dag bij het RIVM in Bilthoven. Op het hoogtepunt van de ochtendspits stond er volgens de ANWB bijna 450 kilometer file.

Dat is nog lang niet zo veel als op 1 oktober. Toen begonnen de acties en waren er meer dan 2.000 trekkers in Den Haag aanwezig waren bij het eerste landelijke boerenprotest. Op het Malieveld zorgden zo’n 400 boeren met hun tractor voor indrukwekkende taferelen.

Waar stonden de boeren de afgelopen twee weken nu precies en wat gebeurde daar? Wij zetten de heftigheid van de demonstraties voor je op een rijtje in 11 indrukwekkende foto’s.

16 oktober – A12 bij Nootdorp afgesloten, legertrucks grendelen de weg af

Defensie sluit de snelweg A12 bij Nootdorp af

Foto: Afsluiting door Defensie op de A12 bij Nootdorp. Bron: ANP/Sem van der Wal

Ook op de A12 bij Nootdorp wordt defensie ingezet. Met legertrucks is de snelweg afgesloten. Rijkswaterstaat heeft de weg wegens grote drukte op last van de politie afgesloten. Ook de Utrechtsebaan de stad in is afgesloten voor het overige verkeer in verband met het boerenprotest.

Een aantal boeren reed echter toch door op de A12 bij Nootdorp. De politie spreekt nu van een onveilige situatie en waarschuwt dat het nog drukker in de stad zal worden.

Het Malieveld loopt opnieuw steeds verder vol. Honderden boeren verlaten het demonstratieterrein, blokkeren tramlijnen en steken vuurwerk af.

16 oktober – Leger ingezet om binnenstad van Den Haag af te grendelen

Het Leger staat met zware voertuigen in Den Haag

Foto: Met zware trucks helpt defensie de gemeente Den Haag met het afzetten van wegen. Bron: ANP/Koen van Weel

Om te voorkomen dat de boeren met hun tractoren naar het Binnenhof trekken zijn verschillende straten in Den Haag in alle vroegte afgezet met zware legertrucks. Defensie helpt zo de Haagse politie met het in goede banen leiden van het protest. Ook op andere plekken in het land wordt het leger ingezet.

16 oktober – Niet naar het RIVM, wel naar honkbalclub de Wombats

Foto: Boeren verzamelen in de omgeving van het gebouw van het RIVM. Bron: ANP/Robin van Lonkhuijsen

Voor boerenprotest van woensdag 16 oktober zouden de boeren eigenlijk naar het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) rijden. De protestorganisatie noemt het RIVM “de Rijksdienst met schimmige methodes en uitkomsten” die “ons als grote vervuiler heeft aangewezen”.

Dat protest werd niet toegestaan en de organisaties zijn ermee akkoord gegaan zich te verzamelen bij het terrein van een sportclub in de buurt. Daar zijn ook vertegenwoordigers van de rijksdienst heen om met de boeren te praten.

De sfeer wordt “gemoedelijk” genoemd, al ontstonden er wat problemen in omliggende woonwijken door boeren die via die weg het terrein probeerden te bereiken.

16 oktober – De nachtelijke tocht naar de Bilt

Foto: Boeren rijden over de A28 om te verzamelen in de omgeving van het gebouw van de Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu. Bron: ANP/Robin van Lonkhuijsen

Boeren vanuit heel het land gingen in alle vroegte op weg in de richting van De Bilt om zich bij het protest tegen het RIVM aan te sluiten. Daardoor ontstonden files op de snelwegen en kregen we bijzondere beelden van een lange tocht met tractoren over de snelwegen.

14 oktober - Protesten in Groningen worden grimmig, deur van het provinciehuis geforceerd met trekker

Foto: Boeren hebben de deur van het provinciehuis met een tractor eruit geduwd. Bron: ANP/Siese Veenstra

Na de eerdere voorlopige successen in andere provincies hoopten de boeren in Groningen ook vurig op toezeggingen vanuit het provinciebestuur. Toen dat te lang uit bleef werden de boeren ongeduldiger en werd de demonstratie langzaam grimmiger. Terwijl de ME werd opgeroepen forceerden demonstranten met een trekker de deur van het Groningse provinciehuis.

Uiteindelijk werd één demonstrant aangehouden. Hij reed volgens de politie in op een van de politiepaarden.

14 oktober - Provinciebestuur in Groningen volgt niet de lijn van Gelderland, Overijssel en Drenthe

Foto: Politieagenten worden belaagd met stro tijdens het boerenprotest voor het provinciehuis. Bron: ANP/Siese Veenstra

Het provinciebestuur in Groningen geeft niet toe aan de eisen van de boeren. In andere provincies werden de stikstofmaatregelen wel teruggedraaid na massale protesten. Gelderland, Overijssel en Drenthe gingen overstag en in Friesland deed het bestuur eerder toezeggingen. Maar "er is een stikstofprobleem dat we samen moeten oplossen. En dat gaat pijn doen", zo tekende men in Leeuwarden aan.

Voor de deur van het Groningse provinciehuis worden agenten voorzien van een dikke laag stro.

11 oktober - Provinciebestuur haalt 'de angel' uit onvrede

Foto: Boeren hebben zich verzameld in het centrum van Leeuwarden om te protesteren. Bron: ANP/Jaring Rispens

In Noord-Brabant en Friesland protesteren de boeren tegen de maatregelen die de provincies nemen over het "intern salderen" en "afromen" van stikstofruimte. Met succes, de "ruim honderd" tractoren bij het provinciehuis in Leeuwarden keren weer huiswaarts als het bestuur de handtekening onder het landelijke akkoord terugtrekt.

Toch zullen er nog maatregelen moeten worden genomen. Na de uitspraken van de Raad van State zit alles op slot en elk provinciebestuur is nu op zoek naar ruimte. "Als zoveel boeren zo boos zij, moet je erkennen dat je een afslag gemist hebt", erkent het bestuur wel. Dus wordt er nu pas op de plaats gemaakt, om later in beter overleg te kunnen kijken wat er wel moet gebeuren.

1 oktober – Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit bezoekt het boerenprotest

Minister Carola Schouten bij de boeren

Foto: Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. Bron: ANP/Sem van der Wal

Mikpunt van de kritiek zijn de strenge regels die de provincies de boeren opleggen. Die regels vinden hun oorsprong in de afspraken die de provinciale besturen met de landelijke overheid hebben gemaakt. Minister Carola Schouten (ChristenUnie) wordt zo de kop van jut voor de demonstranten. Zij bezoekt het Malieveld om met de boeren te praten. De betogers vinden dat de agrarische sector te veel maatschappelijke problemen op zijn bordje krijgt.

Alle recente landelijke discussies komen terug in regelgeving voor de boeren, van fosfaat- en stikstofreductie tot klimaatbeleid en dierenwelzijn. Naast de verantwoordelijk minister bezoeken ook andere Kamerleden het boerenprotest, zo betreden DENK en de PVV het Malieveld om de agrariërs een hart onder de riem te steken.

1 oktober – Boeren bezetten het Haagse Malieveld

Boeren demonstreren in Den Haag

Foto: Boeren protesteren op het Malieveld in Den Haag onder de naam #Agractie. Bron: ANP/Sem van der Wal

De enkele trekkers op het Malieveld worden er al snel heel veel. Aanvankelijk was afgesproken dat de meeste boeren zich zouden verzamelen bij het stadion van ADO Den Haag, maar de pendelbussen naar de binnenstad lieten op zich wachten. Honderden boeren trekken in colonne verder de Hofstad in. Op het hoogtepunt van de demonstratie staan er zo 400 trekkers op het Malieveld. In totaal zijn er 2.200 landbouwvoertuigen in de stad.

1 oktober - Afzettingen vormen geen probleem voor de boeren op weg naar Den Haag

De politie begeleidt het boerenprotest in de Hofstad

Foto: Boeren protesteren in Den Haag, de politie probeert de toestroom zoveel mogelijk in goede banen te leiden. Bron: ANP/Sem van der Wal

Hoewel er eerder was gezegd dat er maar een beperkt aantal tractoren zou worden toegestaan op het Malieveld besloten veel boeren zich daar niets van aan te trekken. Via verschillende wegen trekken de boeren de stad in. Een deel besluit de afzettingen zelfs geheel te vermijden door over het strand vanaf Katwijk naar Scheveningen te rijden.

1 oktober - 'Drukste ochtendspits ooit', volgens ANWB Verkeersinformatie

Boeren demonstreren op de snelweg

Foto: Drentse boeren blokkeren met hun trekkers de snelweg A28 bij Hoogeveen. Bron: ANP/Vincent Jannink

De tocht van de boeren naar Den Haag zorgt voor de "drukste ochtendspits ooit", volgens de ANWB. Niet alleen bij de Hofstad is het druk, ook rond Utrecht ontstaan er grote opstoppingen. De totale lengte van de files loopt op tot meer dan 1100 kilometer.

Lees meer over de stikstofcrisis: