Om de problematiek van de uitstoot van stikstof aan te pakken, moet de maximumsnelheid worden aangepast. Maar de adviescommissie onder leiding van oud-minister Johan Remkes laat het aan de politiek om dat concreet te maken.
Verlaag de maximumsnelheid op rijkswegen en provinciale wegen die in de buurt liggen van kwetsbare natuurgebieden, zo luidt één van de aanbevelingen van de commissie die de stikstofproblematiek onderzoekt.
Door een “substantiële verlaging” op een groot deel van het wegennet door te voeren, kan de overheid de ‘stikstofdeken’ verminderen, schrijft het Adviescollege Stikstofproblematiek in een eerste rapport. Remkes overhandigde het woensdagmiddag aan minister Carola Schouten (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit). Een deel lekte eerder uit.
“Van de bouw tot het verkeer en van veehouderijen tot de industrie: overal waar stikstofuitstoot plaatsvindt, moet de uitstoot omlaag”, schrijft het Adviescollege Stikstofproblematiek. Nederland ontkomt er niet aan om zo snel mogelijk “drastische maatregelen” te nemen. De uitstoot is nu zo hoog dat die schadelijk is voor de natuur en de volksgezondheid.
Remkes noemt voor de wegen geen vaste snelheidslimiet. Per weg of per gebied moet de overheid bekijken wat het effect van een snelheidsverlaging is voor beschermde Natura 2000-gebieden.
Geen harde krimp veestapel
Ook voor de veehouderij ziet de commissie de oplossing in gerichte maatregelen en niet in een algemene inkrimping van de veestapel. Het is volgens de opstellers beter om maatregelen te richten op bedrijven die in de buurt van natuurgebieden liggen en bijvoorbeeld op veehouderijen met verouderde stallen.
Verder adviseert de commissie de overheid om plannen voor natuurherstel in beschermde Natura 2000-gebieden sneller uit te voeren. Daarvoor moeten het Rijk en provincies zo nodig meer geld vrijmaken.
Innovatie in de bouw
De industrie en de bouw moeten net zo goed meewerken en onder meer door innovatieve technieken minder stikstof gaan uitstoten. De commissie vindt dat provincies op korte termijn in beeld moeten brengen welke industriële bedrijven een negatieve invloed hebben.
Stikstof is een heet hangijzer sinds de Raad van State in mei bepaalde dat het systeem waarmee de overheid de uitstoot reguleerde in strijd is met natuurwetgeving. Sindsdien ligt de vergunningverlening voor projecten die leiden tot stikstofuitstoot vrijwel stil. Het gaat om duizenden projecten, van het uitbreiden van veehouderijen tot het verbreden van snelwegen.
Minister Schouten: snel keuzes maken
Het kabinet en andere overheden zijn aan zet en moeten snel keuzes maken om de impasse te doorbreken die is ontstaan door de stikstofuitspraak, zegt landbouwminister Carola Schouten in een reactie op het rapport van de commissie Remkes. Dat moet met "spoed en urgentie" gebeuren, hoewel het geen makkelijke keuzes zullen zijn.
Dat de commissie al na twee maanden met een eerste advies kon komen, is volgens Schouten cruciaal. "Snelheid is belangrijk. Sinds de stikstofuitspraak van het kabinet is meer en meer duidelijk geworden hoe groot de impact hiervan is."
CDA: advies over stikstof biedt 'bouwstenen'
Coalitiepartij CDA sluit noodwetgeving niet uit om het teveel aan stikstof aan te pakken. "We moeten alles doen wat nodig is om ervoor te zorgen dat de bouw van woningen en andere stilgevallen projecten kunnen worden hervat en boeren en hun gezinnen duidelijkheid en perspectief krijgen voor de toekomst van hun bedrijf", vindt CDA-Kamerlid Jaco Geurts in een reactie op het rapport-Remkes.
Het CDA ziet een aantal goede bouwstenen in het advies: regionaal maatwerk en een bijdrage van alle relevante economische sectoren. "Met een pakket aan verstandige en slimme maatregelen kunnen we ervoor zorgen dat Nederland niet op slot gaat. Dat is de opdracht aan het kabinet."
Regeringspartij D66 spreekt over een kraakhelder rapport. Volgens fractieleider Rob Jetten kunnen we geen dag langer wachten met de aanpak van de stikstofcrisis. "Wij willen onze kostbare natuur beschermen én huizen blijven bouwen voor mensen die nu geen betaalbare woning kunnen vinden. Maar dan moeten we wel scherpe keuzes maken. Remkes heeft een palet voorgeschoteld, waaronder de gerichte inkrimping van de veestapel. Nu is de politiek aan zet."
De kleinste coalitiepartner ChristenUnie vindt dat het rapport aanspoort "om duidelijke keuzes te maken als we onze natuur willen behouden - en dat willen we", zegt Kamerlid Carla Dik-Faber. "Daarbij is er veel achterstallig onderhoud: we moeten werken aan herstel van beschadigde natuur en rond onze natuurgebieden zoeken naar een nieuwe balans."
GroenLinks: blij met advies lagere maximumsnelheid
De linkse oppositie in de Tweede Kamer is te spreken over de aanbevelingen van de commissie-Remkes over het stikstofbeleid. "Het lijkt wel of Remkes de verkiezingsprogramma’s van de afgelopen 25 jaar van GroenLinks voorleest", twittert Kamerlid Laura Bromet.
Politiek leider Jesse Klaver van GroenLinks spreekt van een "revolutionair advies" dat het kabinet snel moet uitvoeren. "Breng de maximumsnelheid omlaag en verklein de veestapel. We moeten de natuur herstellen. Het kabinet heeft geen enkele reden meer om te wachten. Het is tijd voor actie."
Volgens SP'er Frank Futselaar oordeelt de commissie-Remkes "echt snoeihard" over het stikstofbeleid van de overheid tot nu toe. "Actie is nu noodzakelijk", vindt ook hij, met name bij de sanering van veebedrijven rond kwetsbare natuurgebieden.
SGP: pak niet alleen boeren, maar ook vliegverkeer
De SGP daarentegen vindt dat de commissie te veel de nadruk legt op de landbouw. "Steeds worden de boeren neergezet als grote boosdoeners", zegt Kamerlid Roelof Bisschop. "Natuurlijk moet óók de landbouw haar steentje bijdragen aan een schonere lucht, maar als bijvoorbeeld het vliegverkeer helemaal buiten schot blijft, is dat oneerlijk en onrechtvaardig."
