• Centrale banken overspoelen de beurs met goedkoop geld, waardoor beleggen met geleend geld spotgoedkoop is geworden.
  • In de VS heeft het bedrag dat beleggers lenen om te speculeren op de beurs een nieuw record bereikt van 822 miljard dollar.
  • Ook vlak voor het barsten van de dotcomzeepbel in 2000 en de financiële crisis in 2008 piekte het aantal beleggingen met geleend geld.

Beleggers maken meer dan ooit gebruik van goedkope leningen om te speculeren op de beurs. In de VS heeft de beurshandel op basis van zogeheten margin debt nieuwe records bereikt.

Margin debt is de hoeveelheid geld die beleggers via brokers kunnen lenen om bijvoorbeeld aandelen te kopen. Maar ‘margin’ kan ook ontstaan via de optiemarkt.

Volgens nieuwe data van de Amerikaanse koepelorganisatie voor beurshandelaren FINRA is het bedrag aan geleend geld dat beleggers inzetten op de beurs in een jaar tijd met 71 procent gestegen tot een record van 822 miljard dollar in maart.

Het vorige record stamt van februari dit jaar en kwam uit op 813 miljard dollar.

Hoeveelheid margin debt afhankelijk van beurssentiment

De hoeveelheid margin debt piekte ook vlak voor het barsten van de internetzeepbel op de beurs in het jaar 2000 en vlak voor uitbreken van de financiële crisis in 2008.

Onderstaande grafiek van Advisor Perspectives laat zien hoe nauw de hoeveelheid geleend geld voor beleggingen (margin debt) de koers van de brede S&P 500-index volgt.

Eind vorig jaar vroeg zakenkrant The Wall Street Journal hoogleraar finance James Angel naar de trend van de stijgende margin debt. “Er heerst euforie op de aandelenmarkt”, zei hij toen. “Veel mensen baseren hun toekomstverwachtingen op recente cijfers.”

“We hebben dit eerder zien gebeuren en het loopt niet goed af”, voegde de hoogleraar eraan toe.

Lees ook: Beurs is binnen 13 maanden 80% gestegen: hoelang houden we dit vol?

Analisten van Bank of America gaven begin dit jaar echter aan dat beleggers niet buitensporig veel leenden afgezet tegen de marktwaarde van de bedrijven in de S&P 500-index. "Er is nog genoeg ruimte vergeleken met pieken tussen 2007 en 2018.”

Sinds januari is de hoeveelheid margin debt verder toegenomen, maar de procentuele stijging van maand op maand gaat minder hard dan vorig jaar.

Experts waarschuwen voor gevaren van beleggen met veel geleend geld

Toch waarschuwen een aantal beursexperts voor het overmatig gebruik van leningen om te beleggen.

Onder meer beursexpert Edward Yardeni zei tegen The Wall Street Journal dat margin debt zaken uitvergroot: in stijgende markten gaan de koersen harder omhoog en in dalende markten gaan ze harder omlaag: “Tot op zekere hoogte kun je stellen dat margin debt een vorm van irrationele uitbundigheid is.”

“Hoe meer de aandelenmarkt stijgt, hoe hoger het niveau van de leningen waarmee wordt belegd. Als er dan iets ontploft, zal dit een van de factoren zijn waarom de aandelen dalen”, voegde Yardeni eraan toe.

Beursgoeroe Michael Burry, bekend van het boek en de film ‘The Big Short’, waarschuwde afgelopen februari ook al voor de recordhoogte van de margin debt in de VS. “Speculatieve aandelenbubbels zorgen er uiteindelijk voor dat gokkers te veel schulden aangaan”, tweette hij.

De enorme toename van speculatie met geleend geld hangt nauw samen met het beleid van centrale banken. Om de economie te stimuleren, houden zij lage rentes aan en drukken ze op kapitaalmarkten rentes omlaag met aankopen van obligaties, gefinancierd met vers geld. Veel van dit goedkope geld vindt uiteindelijk z’n weg naar beurs.

Jerome Powell, voorzitter van de Federal Reserve, bevestigde deze maand tegen de zender CBS nog eens dat het “zeer onwaarschijnlijk” is dat de rente dit jaar zal worden verhoogd. Ofwel: centrale banken blijven de beursspeculatie voeden.

Lees meer over de beurs: