• Luchtvaartmaatschappij Air France-KLM heeft afgelopen jaar een recordverlies geleden van ruim 7 miljard euro door de coronacrisis.
  • Door de ruime staatssteun van Nederland en Frankrijk heeft het bedrijf op de korte termijn voldoende liquide middelen.
  • Serieus herstel van de bezettingsgraden van vliegtuigen wordt pas in de zomer van dit jaar verwacht.
  • Intussen onderhandelen Frankrijk en Nederland met Air France-KLM over extra steun in de vorm van grotere aandelenbelangen.

Air France-KLM heeft coronajaar 2020 afgesloten met een verlies van 7,1 miljard euro. De luchtvaartonderneming kampte met een forse daling van het aantal passagiers door reisrestricties en het uitblijven van boekingen.

Topman Ben Smith spreekt van de zwaarste crisis waar de luchtvaartindustrie ooit mee te maken heeft gehad.

De luchtvaartonderneming zag de omzet met 59 procent inzakken tot 11,1 miljard euro. De passagiersstroom droogde met 67,3 procent op tot dik 34 miljoen reizigers.

Om de kosten te drukken zette Air France-KLM onder andere het mes in het personeelsbestand. De personeelskosten daalden met 35 procent, doordat 8.700 mensen het bedrijf verlieten. Daarnaast hield het bedrijf zijn hand op in Parijs en Den Haag voor loonsubsidies.

Ook werd personeel om een loonoffer gevraagd. Dat laatste was voor KLM ook noodzakelijk om steun te krijgen van de Nederlandse regering.

Reorganisatiekosten Air France-KLM van ruim €800 miljoen

Banenreducties en andere ingrepen in de organisatie zadelden Air France-KLM op met 822 miljoen euro aan kosten. Deze werden niet per maatschappij apart uitgesplitst. Verder moest het concern ook bloeden voor eerder afgesloten brandstofcontracten en andere onvoorziene kosten. Die rekening kwam uit op 595 miljoen euro.

Ook schreef Air France-KLM een slordige 672 miljoen euro af op zijn vloot en dan vooral op superjumbo's A380.

In totaal kreeg Air France-KLM 10,4 miljard euro aan leningen en garanties. Zo'n 3,4 miljard euro daarvan kwam uit Den Haag. Nog niet het volledige krediet uit Nederland is volgens Air France-KLM gebruikt.

De onderneming had naar eigen zeggen eind december nog 9,8 miljard euro aan liquiditeit en kredietlijnen liggen. Ondertussen is de schuld in een jaar tijd opgelopen met bijna 5 miljard euro tot 11 miljard euro.

Onderhandelingen over extra steun voor Air France-KLM

Momenteel wordt door het luchtvaartbedrijf onderhandeld over extra steun, vermoedelijk in de vorm van extra aandelen. De landen hebben bij elkaar al dik 28 procent van de stukken in handen. Volgens financieel directeur Frédéric Gagey kan Air France-KLM het voorlopig nog wel even uitzingen.

Gagey hoopt dat de luchtvaartrestricties snel worden opgeheven. In de loop van het derde kwartaal en aan het begin van het vierde kwartaal was volgens hem sprake van enige opluchting toen reizen weer steeds meer werden toegestaan en vaccinhoop ook wat kleur op de wangen gaf. De euforie was van korte duur, door de opleving van het virus werden de maatregelen aangescherpt en was de luchtvaart terug bij af.

Air France-KLM rekent ook op een moeizaam eerste kwartaal van het jaar. Tegen de zomer verwacht de onderneming de capaciteit weer op te kunnen voeren. Het zal echter nog jaren duren alvorens het niveau van voor de crisis weer wordt bereikt.

Grote problemen bij KLM door dubbele testverplichting

De dubbele coronatestverplichting die geldt voor reizigers die naar Nederland willen vliegen, maar ook voor transferpassagiers, zadelt luchtvaartmaatschappij KLM op met grote problemen.

KLM-topman Pieter Elbers ziet tot zijn afgrijzen klanten bij andere maatschappijen inchecken en heeft het liefst dat de maatregel zo snel mogelijk wordt aangepast. Hij noemt de terugloop van passagiers als gevolg van de dubbele testverplichting de grootste zorg van de maatschappij op dit moment.

Elbers zegt in een toelichting op de jaarcijfers van KLM dat hij dagelijks contact heeft met Den Haag, waar hij de problemen meer dan eens heeft aangekaart.

De testverplichting is niet alleen voor reizigers onplezierig, ook personeel van KLM heeft eronder te lijden. Vliegend personeel krijgt in sommige gevallen tot wel veertien keer per week verplicht een wattenstaafje in zijn of haar neus en keel gestopt.

Uit de jaarcijfers komt volgens Elbers nadrukkelijk naar voren dat tot de dubbele testverplichting KLM "minder slecht" presteerde dan veel sectorgenoten. Maar door de maatregelen loopt het aantal passagiers nu heel hard terug. "Weggejaagd", aldus de KLM-baas. 2021 is volgens hem ook veel minder goed gestart dan eerder voorzien.

De crisis heeft KLM hard geraakt. De omzet daalde met 54 procent tot 5 miljard euro. Van het recordaantal passagiers van 35 miljoen in jubileumjaar 2019 bleven er een jaar later nog 11 miljoen over.

Het operationele verlies kwam uit op 1,2 miljard euro. De maatschappij nam noodgedwongen afscheid van 5000 medewerkers. Dat komt neer op een op de zes medewerkers.

Positieve uitschieter was de vrachtdivisie. Daarbij heeft KLM zich weten te ontpoppen tot een prominente transporteur van onder andere coronavaccins. Volgens Elbers is het vervoer van medicijnen en de vrachttak als geheel nog een belangrijke bron van inkomsten. "Ook om de operatie op gang te houden", legt hij uit. Het herstel zal in de tweede helft van dit jaar aan vaart winnen.

Dankzij de steun van de Nederlandse overheid heeft KLM volgens Elbers nog wel wat "vaste grond onder de voeten". De steun vanuit Den Haag via leningen en garanties is volgens Elbers essentieel geweest. Maar ook personeel van KLM moest inleveren.

LEES OOK: Dit zijn de 20 veiligste vliegmaatschappijen ter wereld – KLM zit er opnieuw bij