Scheidende premier Mark Rutte is beschikbaar om de Noor Jens Stoltenberg op 1 oktober 2024 op te volgen als secretaris-generaal van de NAVO. Dat heeft hij zaterdag gezegd in het radioprogramma Spuigasten. Gezien de huidige geopolitieke situatie in Europa en het Midden-Oosten vindt Rutte zo’n rol “heel interessant” en hij denkt dat hij ook “wat zou kunnen bijdragen”.

Volgens Rutte is de kans echter groot dat de functie naar een vrouw gaat. “En dat zou ook goed zijn”, aldus de premier. Hij benadrukt er niet voor te gaan lobbyen.

Rutte heeft tot Prinsjesdag altijd gezegd dat hij na de politiek les wilde gaan geven en geen internationale politieke ambities had. In september liet hij echter weten dat hij toch ook naar andere functies kijkt. Heel verrassend is dat niet. Er komen in 2024 komende drie internationale topfuncties vrij: secretaris-generaal van de NAVO, voorzitter van de Europese Commissie en voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders.

De NAVO zoekt al lang een opvolger voor de Noorse ex-premier Jens Stoltenberg, die over een jaar definitief vertrekt, nadat hij zijn vertrek tweemaal had uitgesteld. De naam van Rutte zoemde geregeld rond, maar hij was naar eigen zeggen niet beschikbaar. Diverse NAVO-landen zien ditmaal graag een vrouw als NAVO-leider, maar ze wegen veel meer factoren mee.

Eén ding is wèl zeker: de nieuwe NAVO-baas komt uit Europa. Deze functie wordt namelijk traditioneel vervuld door een Europeaan. Stoltenberg is al sinds 1 oktober 2014 secretaris-generaal.

Rutte vindt achteraf dat hij eerder had moeten vertrekken

Rutte zei in het radioprogramma ook dat hij achteraf vindt dat hij eerder had moeten vertrekken. Hij valt daarmee de nieuwe VVD-partijleider Dilan Yeşilgöz bij. Zij zegt in een interview in het Algemeen Dagblad zaterdag dat de premier te lang is aangebleven en dat daardoor de partij haar VVD-profiel verloor.

"Als je dit al lang doet, neemt je effectiviteit af", zei Rutte in het radioprogramma. Een van de gevolgen daarvan is geweest dat "je meer compromissen moet sluiten om uiteindelijk weer een kabinet te kunnen vormen. Dat is ook ten koste gegaan van het profiel van mijn eigen club."

Op 10 juli kondigde Rutte zijn vertrek uit de politiek aan, nadat zijn vierde kabinet was gevallen over migratie. Rutte is bijna dertien jaar premier van Nederland en zeventien jaar politiek leider van de VVD. Hij blijft aan tot er een nieuw kabinet is.

LEES OOK: Rutte is nu de langstzittende premier van Nederland: 6 schandalen die ‘Teflon Mark’ van zich af wist te schudden