ANALYSE – Waarom volgen beleggers graag ‘winnaars’ en vertrouwen ze hen gemakkelijk? Glorie vergaat uiteindelijk. Ook de ‘houdbaarheidsdatum’ van beleggingsgoeroes is eindig.

Mijn aandacht werd getrokken door een leuk artikel genaamd ‘Vallende ster‘ van Mathijs Schiffers, correspondent in het Verenigd Koninkrijk van Het Financieele Dagblad. De vallende ster is in dit verhaal Neil Woodford, sterbelegger en ook wel de Britse Warren Buffett genoemd.

Na enkele goede beslissingen, zoals door in het jaar 2000 niet te beleggen in ICT-aandelen en vlak voor de kredietcrisis uit financiële aandelen te stappen, verwierf hij de sterrenstatus als belegger. In 2015 begon hij voor zichzelf en al snel volgde grote schare beleggers hem en vulden zijn fonds, het Woodford Equity Income Fund, met circa 10 miljard pond. Maar de beleggingsgoeroe is zijn mojo kwijt.

Na enkele sterk verlieslatende beleggingen is zijn beleggingsfonds nu geslonken tot 3,7 miljard pond en tot nadere order gesloten. Dat is meestal geen goed teken voor de toekomst van een fonds.

Obligatiekoning Bill Gross verloor z’n glans

Dit verhaal doet me enigszins denken aan Bill Gross, de Amerikaanse superbelegger en oprichter van Pimco. Ook hij verwierf de sterrenstatus als belegger met de bijnaam de “Bond King”.

Gross startte zijn obligatiefonds op één van de meest ideale momenten, met een hoge marktrente die in de daaropvolgende 30 jaar daalde tot nagenoeg nul (als de rente daalt, stijgen obligaties in koers).

Gross nam meer risico dan de markt en behaalde hierdoor een hoger rendement, maar dat lukte niet meer op het moment dat de rente nauwelijks meer daalde en af en toe ook steeg. In 2014 vertrok hij met ruzie bij Pimco en vertrok naar vermogensbeheerder Janus Henderson. Tegelijkertijd veranderde de markt van een overwegende dalende rente naar een licht stijgende marktrente. Het resultaat: achterblijvende resultaten en begin dit jaar ging Bill Gross met pensioen.

Beleggingsgoeroes en de 'authority bias'

Wat hebben deze verhalen gemeenschappelijk? Door enkele belangrijke beslissingen die goed uitpakken (is dit wijsheid of geluk?), maar die veelal met een hoger risico gepaard gaan, verwerft iemand de sterrenstatus. Dat zorgt voor een grote groep 'volgers'. Als na verloop van tijd de markt verandert of de strategie niet meer blijkt te werken, kunnen de gevolgen groot zijn.

Waar komt de fascinatie voor beleggingsgoeroes vandaan? Waarom volgen we graag deze 'winnaars' en vertrouwen we hen gemakkelijk, soms zonder zelf na te denken, een hoop geld toe? Wellicht heeft het te maken met een fenomeen 'Authority Bias'.

Dit ontstaat als personen op basis van hun veronderstelde kwaliteiten een hoog aanzien genieten in hun vakgebied en mensen hierdoor meer waarde hechten aan hun mening en ideeën. Dat wij ons hierdoor laten beïnvloeden, heeft te maken met de psychologische behoefte van mensen om tijd en aandacht efficiënt te besteden.  "Als de expert het zo goed weet (Woodford wist tenslotte de kredietcrisis te voorspellen), waarom zou ik dan nog moeite doen en hier niet mijn voordeel uit halen".

Rendement (uit het verleden) is helaas vaak de enige leidraad voor de beleggers bij beleggingskeuzes.

De markt langdurig verslaan is heel lastig

De vraag blijft wel waarom deze beursgoeroes hun 'mojo' kwijtraakten. Of was er toch iets anders aan de hand? Ik denk dat tegenvallende prestaties van beursgoeroes te maken hebben met een beurswetmatigheid": 'Reversion to the mean'. In Algemeen Beschaafd Nederlands: dat op lange termijn koersen/rendementen altijd tenderen naar het gemiddelde.

Neil Woodford had eerst gelijk of geluk, maar dat blijft niet tot in de oneindigheid duren. Zijn bovengemiddelde resultaten worden afgewisseld met beneden gemiddelde resultaten en zullen over een langere periode normaal gesproken ergens rond het gemiddelde uitkomen.

Vergelijk het met voetbalclubs zoals FC Groningen of Heerenveen, die na zeven speelronden door een onverwacht goed begin op de eerste plaats staan. Echter na 34 speelronden vinden ze zichzelf meestal terug ergens rond plaats negen.

Er zijn voldoende (wetenschappelijke) studies voorhanden die aantonen dat over een 10-jaars periode slechts 10 procent van de beleggingsfondsen de markt verslaat. Denk voortaan aan deze cijfers, als je van plan bent geld te steken in het beleggingsfonds van de sterbelegger van het moment.

Ralf op de Weegh is oprichter en managing partner van BeSmart Vermogensbeheer. Deze column is niet bedoeld als individueel advies tot het doen van beleggingen. De auteur bezit voor eigen rekening posities in ETFs.