Unilever heeft zich als doel gesteld binnen vijf jaar, jaarlijks voor een miljard euro aan plantaardige vlees- en melkproducten te verkopen. Het is maar een van de vele ambitieuze duurzame doelen van de eigenaar van merken als Ben & Jerry’s en De Vegetarische Slager.

Om die doelen te halen opende Unilever eind 2019 op de campus van de Wageningen University het onderzoekscentrum The Hive. Hier wordt research en development gecombineerd met een campagne van transparantie ten opzichte van studenten en het bedrijfsleven in de Gelderse Vallei. Iedereen is welkom om een kop koffie te drinken of nieuw gerecht te prikken in het grote glazen gebouw.

Zo ook op 28 februari. Toen hield Unilever open huis voor de landelijke pers om te vertellen over de innovaties van vandaag en morgen. Business Insider sprak met Hanneke Faber, president Foods & Refreshments, tijdens een rondetafelgesprek. Over de duurzame doelen die Unilever zichzelf heeft gesteld, of die goed zijn voor de bottom line en de toekomst van plantaardige voedselproducten.

Unilever wil binnen drie tot vijf jaar 1 miljard euro aan inkomsten genereren met de verkoop van op planten gebaseerde vlees- en melkproducten. Hoe ver zijn jullie al?

Faber: "We zijn al goed op weg. Ik hoop dat we dat doel gaan halen, evenals ons doel om in 2039 emissievrij te zijn. Ik kan natuurlijk niet garanderen dat het lukt, maar we zien al dat bijvoorbeeld een plant-based merk als De Vegetarische Slager het goed doet. Het afgelopen jaar zagen we de verkoop van dit merk met 9 procent toenemen. De wielen draaien dus."

"We zijn nu bijvoorbeeld ook hard bezig met onderzoek om de invriestemperatuur van onze ijsproducten te verhogen, [om het energieverbruik te verminderen, red.] en om meer groene energie te gebruiken. We kijken ook goed naar agricultuur, want dat is natuurlijk de grootste boosdoener qua emissies."

Dus De Vegetarische Slager is een groot succes voor Unilever. Gaan jullie nog meer van dit soort (Nederlandse) bedrijven overnemen?

"We zijn altijd geïnteresseerd in voedzame producten op plantaardige basis. Ik blijf om me heen kijken naar interessante merken om aan onze portfolio toe te voegen. Juist omdat we zo enthousiast zijn over De Vegetarische Slager als snelst groeiende brand van Unilever. Maar ik kan niets vertellen over bedrijven die we op het oog hebben op het moment."

Een nieuw product van De Vegetarische Slager, plantaardige kipfilet. Foto Unilever
Een nieuw product van De Vegetarische Slager, plantaardige kipfilet. Foto Unilever

Duurzaam, plant-based en gezond. Hoe maak je die omslag in de fabrieken van Unilever?

"Om plant based-producten te maken moeten we grote aanpassingen doen in onze fabrieken. Want je moet er absoluut zeker van zijn dat je het plantaardige niet per ongeluk mengt met vleesproducten. En met onze 'zero salt' producten, dan moet je er ook voor zorgen dat er echt geen korreltje zout in zit. Dat betekent sterkere scheidingen tussen die soorten producten op locatie; en vaker en beter schoonmaken."

"Wat we ook doen is onze fabrieken verder digitaliseren en automatiseren. Dat laatste is ook handig vanwege de arbeidstekorten die we zien op de markt. Dit vervangt mensen niet, maar zorgt ervoor dat het werk gedaan wordt in situaties waar we er geen mensen voor kunnen vinden. In 2021 hebben we tweehonderd meer robots geplaatst in onze fabrieken wereldwijd, dat is al meer dan het jaar ervoor."

Unilever wil op den duur vlees vervangen met alternatieven voor dierlijke eiwitten. Denk aan eiwitten gemaakt door algen, schimmels, fermentatie en kweek. Foto Unilever
Unilever wil op den duur vlees vervangen met alternatieven voor dierlijke eiwitten. Denk aan eiwitten gemaakt door algen, schimmels, fermentatie en kweek. Foto Unilever

Zijn de problemen met personeel zo groot dan?

"We hebben overal ter wereld in alle fabrieken moeite met het vinden van personeel. Net zoals andere bedrijven. Ik heb locaties in Amerika die de helft van het personeel moeten missen. Automatisering is daarom noodzakelijk."

Maar automatisering gaat verder dan robots. Jullie hebben ook research gedigitaliseerd.

"Klopt. We hebben veel geïnvesteerd in het bouwen van computermodellen die het mogelijk maken gemakkelijk nieuwe producten te bedenken, of bestaande producten aan te passen. Als je meer smaak wilt in een product of minder zout, berekenen de modellen welke alternatieve ingrediënten je kunt gebruiken om bestaande te vervangen. Vaak zijn er duizenden opties. Hier komt dan big data om de hoek kijken."

"In het verleden doken we de keuken in en probeerden we het product met al die duizenden verschillende ingrediënten uit. En dan moesten we het ook allemaal proeven. Tegenwoordig kan je dit werk door een model laten doen. Dan weet je na een uur rekenen welke drie ingrediënten het meest effectief werken als zoutvervanger of smaakversterker. Dat is efficiënt. Al die modellen zorgen ervoor dat productinnovatie tegenwoordig zo snel gaat."

"Aan het begin van de coronapandemie moesten we heel creatief zijn met ingrediënten. Niet alles was beschikbaar – dat zien we nu ook met onrust in Oekraïne. Met digitale modellen weet je snel wat de alternatieven zijn. Kan je geen zout uit Israel geleverd krijgen, maar wel ander zout uit Egypte? Dan kunnen we nu heel snel uitvinden wat dit doet met de smaak, de voedingswaarde en of het werkt in de bereiding. Die modellen hebben ons in die tijd heel goed geholpen."

Unilever zet in op een duurzame koers. Dat heeft jullie al veel kritiek en druk opgeleverd van activistische investeerders als Terry Smith die vinden dat jullie het groene imago van Unilever belangrijker vinden dan winst maken.

"We zijn vastbesloten om een duurzame levensstijl voor onze consumenten mogelijk te maken. We nemen de zorgen van onze aandeelhouders serieus. Het zijn immers de eigenaren van het bedrijf. Maar als managers is het onze taak dat we het goed doen als bedrijf, door ook goed in de wereld te doen."

"Als je kijkt naar de mayonaise van Hellman's: de verkoop groeide het afgelopen jaar met 11 procent. Dat deden we niet door de mayonaise hetzelfde te houden, maar door een vegan variant te maken."

De Superbowl-reclame van Unilevers' mayonaise-merk Hellmann's zet in op het promoten van een duurzamere levenstijl:

Zitten supermarkten, jullie directe klanten, te wachten op meer duurzame, gezonde en emissievrije producten?

"Supermarkten zijn net als Unilever onwijs consumenten-gericht. Zij weten wat de laatste foodtrends zijn. Doordat zij hun eigen huismerkproducten verkopen, weten ze wat de consument wil. De trends die wij bij Unilever zien - plantaardig, gezond, duurzaam - zien zij dus ook. Natuurlijk moeten we onderhandelen over dingen als prijs en marges. Maar ook supermarkten ondersteunen onze missie. Dus komen we er samen uit."

Laatste vraag: met de verhuizing van het hoofdkantoor naar Londen, hoe belangrijk is Nederland nog voor Unilever?

"Heel erg belangrijk. Veertig procent van het werk van Unilever zit in Food & Refreshments. We hebben aan het publiek en aan de Nederlandse overheid beloofd dat die business hier ook blijft. Dat blijkt ook uit het feit dat we nu hier in The Hive in Wageningen zitten, het Silicon Valley van food. Natuurlijk heeft het Verenigd Koninkrijk ook goede universiteiten, maar wereldwijd is Wageningen het epicentrum van de voedingsinnovatie."

"Unilever heeft een lange geschiedenis in Nederland. Dat onze juridische structuur verhuisd is naar het Verenigd Koninkrijk betekent niet dat we mensen gaan ontslaan. Sterker nog, we hebben sinds die verhuizing driehonderd mensen aangenomen in Nederland."

LEES OOK: Zo worden de bladeren van aloë vera geoogst, een markt waar wereldwijd ruim €500 miljoen in omgaat