2017 begint een behoorlijke nachtmerrie te worden voor Uber.
Het jaar begon al slecht voor het bedrijf, toen het 200.000 klanten verloor in een enkel weekend omdat Uber volgens boze gebruikers te nauwe banden had met Donald Trump.
Dat slechte weekend bleek slechts een voorproefje voor een heel erg slecht jaar, waarin het bedrijf steeds verder in een zwart gat aan slechte pr en schandalen wordt getrokken.
Hoewel ‘s werelds hoogst gewaardeerde startup altijd al een controversieel bedrijf is geweest, begint de agressieve manier van bedrijfsvoering steeds meer een nadeel te worden in plaats van een voordeel. Eerst leken de schandalen misschien nog een noodzakelijke prijs voor succes, inmiddels lijkt het tij zich te keren.
En Uber lijkt dat ook te beseffen. CEO Travis Kalanick zit soms zelfs te mediteren in de kolfruimte van het bedrijf om zijn hoofd koel te houden, terwijl externe adviesbureaus worden ingeschakeld om een bedrijfscultuur van discriminatie en agressief gedrag te veranderen.
Dit is alles dat tot dusver is gebeurd in Ubers rampjaar.
28 januari: #deleteuber
De kersverse president Donald Trump komt - zoals beloofd - met een inreisverbod voor burgers van een aantal moslimlanden. Dat leidt tot protest onder taxichauffeurs in New York, die een uur lang weigeren ritjes te doen van en naar JFK Airport, een van de vliegvelden van New York. Uber speelt daarop in door de piektarieven uit te schakelen, wat meer klanten naar de dienst zou moeten trekken.
Het omgekeerde blijkt waar, en dat is nog een understatement.
Boze klanten zien de actie van Uber als een manier om te profiteren van het in hun ogen immorele inreisverbod. Mensen verwijderen massaal hun Uber-account. Uiteindelijk verliest Uber maar liefst 200.000 klanten in een weekend - wat ervoor zorgt dat concurrent Lyft voor het eerst ooit boven Uber staat in de Amerikaanse app-toplijsten.
Uber-CEO Travis Kalanick zit bovendien in het economische adviescomité van Trump, wat de onvrede alleen maar aanwakkert. Een paar dagen later besluit Kalanick om zich terug te trekken uit de adviesraad.
xoxo pic.twitter.com/cCwN2DH0ef
— jeremiah st cyr (@MiahSaint) 29 January 2017
16 februari: Een pr-sessie die averechts uitpakt
Uber kan wel wat goeie pr gebruiken en besluit de relatief nieuwe topman Jeff Jones - na Kalanick de hoogste baas van het bedrijf - een openbare vraag- en antwoordsessie met klanten te laten doen op Facebook.
Dertig minuten later en slechts twaalf reacties - vaak niet veel meer dan een linkje naar een tekst op de Uber-website - vertrekt Jones weer. Tot grote onvrede van de Facebookgebruikers die nog wel achter hun computer zitten.
19 februari: Een explosieve blog
Een voormalig Uber-medewerker genaamd Susan Fowler plaatst een blog waarin ze geen goed woord overheeft voor het bedrijf. Fowler beschrijft een bedrijfscultuur vol systematische seksuele intimidatie en discriminatie. Een manager zou haar om seks hebben gevraagd.
Toen ze dit meldde bij de HR-afdeling van het bedrijf werd er niets met haar klacht gedaan, omdat de desbetreffende manager een ‘high performer’ zou zijn. De blog gaat viral.
20 februari: ‘Weerzinwekkend’
CEO Kalanick reageert op de blog en stelt dat de situatie die Fowler schetst “weerzinwekkend en tegen alles waar wij voor staan” is.
Uber neemt voormalig Amerikaans minister van Justitie Eric Holder aan om een onafhankelijk onderzoek te leiden.
22 februari: Cocaïne en aanranding
De blog van Fowler heeft duidelijk iets geraakt. The New York Times publiceert een verhaal waarin meerdere bronnen hun verhaal doen over misstanden binnen het bedrijf; van cocaïnegebruik op bedrijfsfeestjes tot een manager die vrouwen aanrandt (en werd ontslagen binnen een dag).
Ook onderschrijft het artikel dat de HR-afdeling vaak met smoesjes komt om goed presterende managers niet te hoeven ontslaan.
23 februari: Ruzie met investeerders
Investeerders Freada en Mitch Kapor halen behoorlijk uit naar Uber, omdat het er niet in slaagt om de bedrijfscultuur te veranderen. Een aantal investeerders doet al jaren pogingen om de cultuur te veranderen, zo zeggen de Kapors, maar Uber luistert niet.
Ondertussen wordt Uber aangeklaagd door Google - ook een investeerder in het bedrijf - omdat het intellectueel eigendom zou hebben gestolen. Het gaat om technologie die te maken heeft met zelfrijdende auto’s, dat een team van voormalig Google-medewerkers zou hebben meegebracht naar Uber. Uber ontkent.
24 februari: Meer seksuele intimidatie
Een zelfrijdende auto van Uber rijdt door een rood licht. Het bedrijf noemt het een ‘menselijke fout’, maar later blijkt dat het wel degelijk om een fout in het systeem ging. De menselijke chauffeur greep alleen niet op tijd in.
Op dezelfde dag doet een tweede oud-Uberwerknemer haar verhaal, hoewel dat dit keer anoniem gebeurt. Ook deze vrouw zegt slachtoffer geweest te zijn van seksuele intimidatie en seksisme.
27 februari: ...en nog meer seksuele intimidatie
Kalanick vraagt Uber-topman Amil Singhal ontslag te nemen. Het vertrek van Singhal volgt op een reeks artikelen waaruit blijkt dat er klachten over seksuele intimidatie zijn ingediend tegen Singhal toen hij nog bij Uber werkte. Uit intern onderzoek kwam destijds naar voren dat de klacht ‘geloofwaardig’ was. Singhal zelf ontkent.
28 februari: Ruzie met een Uber-chauffeur
Een video duikt op van CEO Kalanick die ruzie maakt met een Uber-chauffeur. De chauffeur bekritiseert het beleid van Kalanick en stelt dat hij daardoor steeds minder verdient.
“Weet je wat?! Sommige mensen willen gewoon geen verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen rotzooi”, reageert Kalanick boos. “Ze leggen de schuld van alles in hun leven bij iemand anders.”
3 maart: 'Greyball'
The New York Times onthult dat Uber jarenlang toezichthouders heeft ontweken met een speciale tool, ‘Greyball’. Het programma verzamelde data van Ubers app om overheidsmedewerkers te lokaliseren en te ontwijken in steden waar Uber verboden was of op weerstand van de overheid stuitte.
Hoewel het bedrijf in eerste instantie weinig problemen ziet in de tool, draait Uber bij en maakt het een paar dagen later bekend dat het geen gebruik meer zal maken van Greyball.
Op dezelfde dag vertrekt er weer een topman bij het bedrijf: producthoofd Ed Baker. Het officiële verhaal is dat Baker de publieke sector in wil, maar volgens Recode is er ook sprake van ‘twijfelachtig’ gedrag van Baker.
Een derde medewerker treedt naar voren met haar verhaal over Uber. Opvallend aan het verhaal van Keala Lusk is dat het gaat over seksisme door een vrouwelijke manager, die suggereerde dat de manier waarop Lusk zich kleedde de reden was waarom zij geen promotie maakte binnen het bedrijf. “Draag eens iets met langere mouwen en kijk dan hoe het gaat.”
7 maart: Uber gaat op zoek naar een operationeel directeur
Na de gelekte video waarin Kalanick zijn temperament verliest tegenover een Uber-chauffeur, geeft Kalanick toe dat hij graag hulp wil bij het leiden van het bedrijf in de vorm van een operationeel directeur. Veel mensen zien graag dat Uber een soort Sheryl Sandberg (de nummer twee van Facebook) binnenhaalt, als tegenwicht voor Kalanick.
17 maart: Niet echt zelfrijdende auto’s
Gelekte data tonen aan dat de zelfrijdende auto’s van Uber nog een lange weg te gaan hebben. Er komt bijvoorbeeld naar voren dat de auto’s slechts iets meer dan een kilometer kunnen rijden voordat er ingegrepen moet worden door een menselijke chauffeur. Ter vergelijking: de zelfrijdende auto’s van Google hebben gemiddeld eenmaal per 8.000 kilometer een ingreep nodig.
19 maart: Topman Jeff Jones vertrekt
Jones, de topman die een paar weken eerder een desastreuze vraag- en antwoordsessie op Facebook hield, vertrekt na amper zes maanden. In een verklaring zegt Jones dat "de waarden en manier van leiderschap die [zijn] carrière vooruit hebben gebracht, niet passen bij wat [hij] zag en meemaakte bij Uber".
Kort daarna vertrekt er nog een topman, Brian McClendon.
21 maart: Uber probeert een aantal zaken te veranderen
Voor het eerst sinds de gigantische berg aan crises geeft het bedrijf een persconferentie. Uber zegt dat het een aantal stappen onderneemt om de cultuur binnen het bedrijf te veranderen. Er komt onder meer een diversiteitsrapport, een anonieme tiplijn en ruim 120 luistersessies met medewerkers. Kalanick is zelf niet bij de persconferentie, omdat hij naar verluidt sollicitatiegesprekken voert met potentiële operationeel directeuren.
25 maart: Escort-karaokebar
De techsite The Information brengt een verhaal naar buiten over een zakentrip naar Seoul, waarbij vier managers van Uber naar een escort-karaokebar zijn gegaan. De managers kozen een aantal dames uit een groep, riepen hun nummers en werden toen vergezeld door hen, aldus het artikel.
Een vrouwelijke medewerker van Uber kaart de zakenreis aan bij HR, omdat ze zich erg ongemakkelijk voelde tijdens de reis.
Op dezelfde dag is een zelfrijdende auto van Uber betrokken bij een ongeluk. Niemand raakt gewond, maar Uber zet zijn pilotprogramma in Arizona desondanks ‘on hold’.
11 april: Hoofd communicatie vertrekt
Rachel Whetstone, het hoofd van de communicatieafdeling, vertrekt na een maandenlange opeenvolging van crises. Whetstone begon in 2015 bij het bedrijf en wordt opgevolgd door Jill Hazelbaker, die al op de afdeling werkt.
21 april: Het onderzoek naar Ubers bedrijfscultuur wordt verlengd
Het onderzoek naar de bedrijfscultuur wordt verlengd, nadat er informatie binnenstroomt van “honderden” medewerkers. Het onderzoek van voormalig minister van Justitie Eric Holder zou eigenlijk eind april uit moeten komen, maar wordt nu uitgesteld tot eind mei.
4 mei: Strafrechtelijk onderzoek naar Greyball
Het Amerikaanse ministerie van Justitie start een strafrechtelijk onderzoek naar Greyball. Uber heeft het gebruik van de tool eerder al toegegeven.
27 mei: De moeder van Kalanick komt om het leven in een bootongeluk
De ouders van Travis Kalanick raken betrokken bij een bootongeluk. Zijn moeder komt om het leven, zijn vader is er ernstig aan toe. Bonnie en Donald Kalanick waren naar verluidt aan het varen in een gebied waar ze dat al jaren doen, toen de boot plotseling een steen raakte en zonk.
31 mei: Uber maakt 700 miljoen dollar verlies
Uit de kwartaalcijfers van Uber blijkt dat het bedrijf in de eerste drie maanden van 2017 een verlies van 708 miljoen dollar heeft gemaakt. Dat verlies is kleiner dan de 991 miljoen in de laatste drie maanden van 2016. De omzet van het bedrijf is kwartaal op kwartaal gestegen met 18 procent, tot 3,4 miljard dollar.
5 juni: Uber trekt een nieuwe topvrouw aan
Uber neemt Frances Frei aan, een bekende expert op het gebied van gendergelijkheid, aangesloten bij Harvard. Frei was al betrokken bij het interne onderzoek bij Uber, maar zal nu fulltime aan de slag gaan bij het bedrijf als ‘Senior Vice-President of Leadership & Strategy’.
6 juni: 215 misstanden, 20 ontslagen
Uber maakt bekend dat het bedrijf meer dan 20 mensen heeft ontslagen als gevolg van het interne onderzoek. Uit de ‘luistersessies’ kwamen 215 klachten binnen over onder meer seksuele intimidatie en pesterijen.
7 juni: Meditatie in de kolfruimte
CEO Travis Kalanick is begonnen met mediteren om tot rust te komen te midden alle chaos. Omdat er geen meditatieruimte aanwezig is in het Uber-kantoor, doet hij dit in de kolfruimte.
11 juni: Geruchten over een tijdelijk vertrek van Kalanick
Het bestuur heeft volgens Reuters gesproken over een tijdelijk vertrek van CEO Travis Kalanick. Door de aandelenstructuur van het bedrijf is het echter lastig om een vertrek van Kalanick af te dwingen, waardoor zijn lot vooral in zijn eigen handen ligt. Een ‘lange vakantie’ van een aantal maanden wordt door veel experts genoemd als een realistische mogelijkheid.
12 juni: Bestuur gaat akkoord met de aanbevelingen van Eric Holder
Hoewel het nog niet openbaar is wat er precies in het rapport van Eric Holder staat, is het wel bekend dat het bestuur van Uber unaniem akkoord gaat met alle aanbevelingen. Dinsdag 13 juni zal bekend worden gemaakt wat er precies in het rapport staat.
Daarnaast wordt bekendgemaakt dat topman Emil Michael, een vertrouweling van Kalanick, na vier jaar vertrekt bij het bedrijf. In 2014 bedreigde Michael een journalist die verslag deed over het bedrijf. Hij was ook een van de managers die in de karaokebar in Seoul was.
