- De uitstoot van stoffen door de landbouw is sinds 1995 gedaald, maar de laatste jaren stagneert onder meer de afname van de uitstoot van stikstof.
- Dat blijkt uit een meerjarenoverzicht van het Centraal Bureau voor de Statistiek, dat loopt van 1995 tot en met 2021.
- De uitstoot van broeikasgassen steeg na 2003 zelfs weer licht.
- Lees ook: Animo boeren voor uitkoopregeling van de overheid is nog niet groot: er staat veel op het spel voor stikstofbeleid
Sinds 1995 is de uitstoot van de meeste stoffen in de landbouw gedaald, terwijl de productie toch nog toenam. De laatste jaren stagneert echter onder meer de daling van de uitstoot van stikstof door de landbouw, signaleert het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) donderdag.
De bijdrage van de landbouw aan de totale uitstoot in Nederland is relatief groot, stelt het CBS. Als het gaat om broeikasgassen, dan is het aandeel van de landbouw met 12 procent nog precies hetzelfde als in 1995. Na dat jaar daalde de uitstoot van gassen die bijdragen aan de opwarming van de aarde wel, maar sinds 2003 is die juist weer licht gestegen.
Tussen 1995 en 2008 verminderde de stikstofuitstoot aanzienlijk, maar daarna stagneerde de voortgang. De productie in de landbouw ging in grofweg 25 jaar met 20 procent omhoog.
In de onderstaande grafiek heeft het CBS een overzicht gegeven van de ontwikkeling van diverse emissies van de landbouw tussen 1995 en 2021.
De lichtblauwe lijn laat de totale landbouwproductie zien, die sinds 1995 is gegroeid. De lichte oranje lijn toont de emissie van fijnstof, die ook is toegenomen.
Andere emissies zijn sinds 1995 gedaald, maar bijvoorbeeld bij het stikstofoverschot (lichtgroene lijn) is de laatste jaren slechts sprake van een beperkte afname.
De landbouw is de grootste uitstoter van de stikstofverbinding ammoniak, wat vrijkomt als dierlijke mest en urine met elkaar mengen. Ook komt er stikstofoxide vrij in de landbouw, bijvoorbeeld door tractoren en het verwarmen van kassen.
De melkveesector stoot de meeste ammoniak uit. Ook is deze sector verantwoordelijk voor de meeste uitstoot van broeikasgassen. Het sterke gas methaan komt bij koeien bijvoorbeeld vrij als ze ademen of boeren. Verder stoot de (glas)tuinbouw ook veel broeikasgassen uit, door de opwekking van energie in de kassen met aardgas. Al met al stelt het CBS dat de zeer hoge productie in de landbouw een prijs heeft: het legt een grote druk op milieu en dierenwelzijn.
Landbouwwerktuigen stoten sinds 1995 wel veel minder fijnstof uit, maar nog steeds hebben de machines een groot aandeel in de totale fijnstofuitstoot in de landbouw. Ook pluimveehouderijen stoten veel fijnstof uit, door stof in de stallen. De algehele uitstoot van fijnstof afkomstig uit stallen en kassen steeg ten opzichte van 1995.
De landbouw was in 2020 goed voor 1 procent van de omvang van de economie. In 1995 was dit nog 3 procent.
In een nieuw rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) kwam dinsdag ook naar voren dat de uitstoot van ammoniak afkomstig uit de landbouw te hoog blijft. Daardoor wordt het doel om in 2030 drastisch de stikstofuitstoot rond natuurgebieden te verminderen niet gehaald. Het aangekondigde Nationaal Programma Landelijk Gebied (NPLG) zou daar verandering in moeten brengen.
