• Rusland richt zijn economie steeds meer in als een complete oorlogseconomie, naarmate de oorlog in Oekraïne langer duurt.
  • Volgens geopolitieke experts verstoren de militaire uitgaven van het Kremlin investeringen in de reguliere economie.
  • Russische burgers beginnen daardoor nu pas echt de gevolgen van de invasie te voelen.
  • Lees ook: Rusland ziet inkomsten uit olie en gas fors dalen in mei: export levert minder op

Rusland richt zijn economie steeds meer in als een complete oorlogseconomie, nu de voortslepende oorlog in Oekraïne zijn tol begint te eisen. Dit betekent onder meer dat investeringen in de reguliere economie achterblijven en dat het aanbod van consumptieve producten voor gewone Russen verschraalt.

Hoogleraar Internationale Betrekkingen Christoph Bluth van de Britse universiteit van Bradford ziet dat het Kremlin worstelt met de zware internationale sancties die zijn opgelegd door het Westen, terwijl Rusland tientallen miljarden euro spendeert aan militaire uitgaven om de oorlog gaande te houden.

Denktank Deutsche Gesellschaft für Auswärtige Politik schat dat de militaire begroting Moskou jaarlijks zo’n 85 miljard euro kost. Dat is zo’n 5 procent van het Russische nationaal inkomen.

De schattingen over de defensieuitgaven van het Kremlin lopen overigens uiteen, omdat de Russische overheidsbegroting redelijk ondoorzichtig is.

Vorige week bracht The Economist nog een schatting van 3 procent van het Russische nationaal inkomen naar buiten, wat zou neerkomen op ruim 60 miljard euro per jaar. Duidelijk is wel dat de oorlog in Oekraïne Rusland tientallen miljarden euro's kost.

En die uitgaven zullen niet snel afnemen. Want Rusland doet er momenteel alles aan om de productie van militair materieel te stimuleren. De Russische overheid en bankensector bieden wapenfabrikanten volop goedkope leningen aan, meldde The Economist.

Kiezen tussen financieren van de oorlog en de civiele economie

De gevolgen van de oorlog in Oekraïne beginnen na anderhalf jaar langzaamaan merkbaar te worden bij de Russische bevolking, ziet hoogleraar Bluth. Volgens hem heeft het land veel goederen die doorgaans werden geïmporteerd uit het Westen, moeten vervangen met alternatieven uit andere landen. Volgens een peiling van het Russische onderzoeksbureau Romir klaagt de helft van de Russen over de kwaliteit van deze vervangende goederen.

"Het Kremlin moet continu kiezen bij het toewijzen van belangrijke grondstoffen aan de militair-industriële sectoren of aan de civiele economie", legt Bluth uit in een opiniestuk bij The Conversation.

'"Moskou probeert de verstoring van de economie zo klein mogelijk te houden om de steun van de bevolking niet te verliezen. De gewone Rus - die nog geen familie of geliefden heeft verloren in de oorlog - moet een prettig leven blijven leiden. Maar hoe langer de oorlog aanhoudt, des te sterker wordt de economie totaal ingericht op de oorlogsvoering". En dat, zo benadrukt Bluth, kan het "prettige leventje" van die gewone Rus ruw gaan verstoren.

Chinese partner en 'vazalstaat'

Sinds de invasie van Oekraïne hebben analisten de druk op de Russische economie zien toenemen. Het begrotingstekort groeide significant en ook werd het land economisch afhankelijker van handel met bondgenoten als China, Iran en India.

Sommige analisten noemden Rusland daarom al een economische kolonie of vazalstaat van Beijing.

Enkele geopolitieke analisten voorspellen dat de Russische economie ondanks alles dit jaar zal groeien, al zijn deze beweringen volgens onderzoekers van Yale University gebaseerd op verkeerde aannames.

Lees ook: De VS en het VK gaan nauwer samenwerken op het gebied van AI, energie en innovatie om tegenwicht te bieden aan China en Rusland