- De Russische president Vladimir Poetin houdt een strategisch gelegen eiland in de Baltische Zee scherp in de gaten, volgens een Zweedse topmilitair.
- Het gaat om Gotland, een Zweeds eiland dat zo’n 240 kilometer van de Russische enclave Kalingrad ligt.
- Gotland is van cruciaal belang voor de controle over de Baltische Zee en dat weegt extra zwaar, nu Zweden lid is geworden van de NAVO.
- Lees ook: Hoe de Navo uit elkaar kan vallen tijdens een tweede presidentschap van Trump, volgens een militair simulatiespel
De Russische president Vladimir Poetin heeft bijzondere aandacht voor een strategisch gelegen Zweeds eiland, dat cruciaal is voor de controle over de Baltische, zo stelt de opperbevelhebber van het Zweedse leger deze week.
“Ik ben er zeker van dat Poetin beide ogen op Gotland heeft gericht. Zijn doel is om de controle over de Baltische Zee te verkrijgen”, zei de Zweedse generaal Micael Bydén tegen Duitse media.
Zweden voegde zich begin maart dit jaar bij de NAVO en daarmee deelt de westerse militaire alliantie momenteel de lakens uit in de Baltische Zee, voor een belangrijk deel vanwege de controle die het bondgenootschap heeft over het eiland Gotland.
Zweeds eiland op 240 kilometer van Rusland
Het eiland is een van de grootste in de Baltische Zee, op zo’n 50 kilometer van het Zweedse vasteland en op zo’n 240 kilometer verwijderd van de Russische enclave Kaliningrad, die tussen de Baltische staten en Polen ligt.
Vanwege de ligging neemt Gotland, dat zo'n 60.000 inwoners telt, militair gezien een belangrijke positie in. “Als Rusland de controle zou overnemen en de Baltische Zee afsluit, zou dat een enorme impact hebben op ons leven – in Zweden en alle andere landen die aan de Baltische Zee grenzen”, gaf Bydén aan. "Dat kunnen we niet toestaan."
Volgens de opperbevelhebber van het Zweedse leger zou Rusland kunnen proberen de belangen van de NAVO in het Oostzeegebied rechtstreeks of indirect te schaden.
Hij suggereert dat verouderde olietankers van Rusland er opzettelijk een milieuramp zouden kunnen veroorzaken, waarbij Moskou dit als een foutje zal wegzetten. De tankers bieden Rusland volgens de generaal ook de mogelijkheden tot spionage, illegaal transport en onderwatersabotage.
Baltische Zee mag geen "speeltuin van Poetin" worden
Hoewel het vooralsnog om een theoretische zaak gaat, zou een Russische bezetting van Gotland het militaire evenwicht in de Scandinavische en Baltische regio verstoren, aldus Bydén.
De NAVO mag niet toestaan dat het gebied de "speeltuin van Poetin" wordt, aldus de Zweedse generaal. Dan lopen de omringende NAVO-landen het risico op voortdurende intimidatie door Rusland. Het Russische Ministerie van Defensie reageerde niet op persvragen van Business Insider hierover.
Rusland veroorzaakte deze week commotie door ontwerpen te publiceren waarin het land eenzijdig de grenzen van de Baltische regio naar eigen goeddunken aanpast, meldde The Moscow Times.
De publicatie leidde tot verontwaardigde reacties van politieke leiders in Litouwen, Finland en Letland. Het voorstel verdween vervolgens snel van het Russische online regeringsportaal waarop het was geplaatst.
Het versterken van de militaire verdediging van Gotland was een van de eerste gespreksonderwerpen, toen Zweden zich afgelopen maart bij de NAVO aansloot, zei de Zweedse premier Ulf Kristersson eerder tegen zakenkrant Financial Times.
Gotland in 2005 gedemilitariseerd
Na jaren van relatieve rust in de periode na de Koude Oorlog, werd het eiland in 2005 gedemilitariseerd.
Maar in de nasleep van de Russische aanvallen op Oekraïne voerde Zweden zijn militaire aanwezigheid in Gotland op, onder meer met de terugkeer van het Gotland-regiment.
Twee maanden na de grootschalige Russische invasie van Oekraïne in februari 2022 investeerde de Zweedse regering al 150 miljoen euro in de militaire infrastructuur van het eiland.
Eind vorig jaar tekenden de Verenigde Staten een defensieovereenkomst met Zweden, waardoor de Amerikanen toegang kregen tot een aantal militaire bases, waaronder Gotland - een stap die de VS in staat moet stellen snel op te treden tegen eventuele dreigingen in de regio.
