• Lilianne Ploumen wordt de nieuwe lijsttrekker van de PvdA.
  • De partij heeft Ploumen naar voren geschoven, nadat Lodewijk Asscher zich afgelopen week terugtrok als gevolg van de toeslagenaffaire bij de Belastingdienst.
  • Ploumen was eerder minister van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en partijvoorzitter van de PvdA.

De PvdA schuift Lilianne Ploumen naar voren als lijsttrekker bij de Tweede Kamerverkiezingen van 17 maart. Dat maakte de partij maandag bekend.

Ploumen (58) is vicefractievoorzitter in de Tweede Kamer en was eerder minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking.

De sociaaldemocraten moesten halsoverkop op zoek naar een nieuwe aanvoerder na het opstappen van huidig fractievoorzitter Lodewijk Asscher. Hij trad terug naar aanleiding van de toeslagenaffaire, waar hij als minister van Sociale Zaken in het vorige kabinet nauw bij betrokken was.

Zaterdag 23 januari is er een digitaal partijcongres waar haar benoeming door de leden wordt bekrachtigd. Het congres zou eigenlijk vorige week al zijn, maar dat werd geannuleerd na het vertrek van Asscher.

Ploumen: alleen in nieuw kabinet samen met andere linkse partij

Ploumen gaf maandag aan dat de PvdA alleen in een nieuw kabinet stapt als ook een andere linkse partij daarin meedoet. Ze volgt hiermee de koers die haar voorganger Lodewijk Asscher al in gang had gezet, zo werd duidelijk in haar eerste presentatie aan de pers maandag in Amsterdam.

Ploumen "acht het echt ondenkbaar dat de PvdA in een kabinet stapt zonder andere linkse partijen. En ik hoop vooral dat we met die linkse partijen samen een kabinet kunnen vormen en zo min mogelijk anderen nodig hebben." Ze denkt daarbij vooral aan de SP en GroenLinks, omdat die het dichtst bij de PvdA staan.

De kersverse leider van de sociaaldemocraten gaat de lijsttrekkers van die partijen, Lilian Marijnissen en Jesse Klaver, uitnodigen voor overleg. "We kennen elkaar natuurlijk, want ik zit al vier jaar in de Kamer. Maar het is ook een nieuw begin en het is goed om met elkaar te bespreken wat we samen kunnen doen, welke plannen we samen kunnen maken. Dus daar kijk ik naar uit." Maar anderen zijn ook welkom bij dat overleg, maakte Ploumen duidelijk.

Wat haar betreft heeft D66 in het kabinet "de afgelopen jaren natuurlijk gewoon een rechts beleid gevoerd." Ze wijst op het asielbeleid en de woningmarkt. In hun verkiezingsprogramma doen ze volgens Ploumen op het gebied van zorg "voorstellen die ik echt niet links kan vinden".

"We gaan straks natuurlijk samenwerken met andere politieke partijen en wat mij betreft moeten dat partijen zijn die zo links mogelijk van het midden zijn."

Ploumen was van 2007 tot 2012 partijvoorzitter van de PvdA. Zij was eerder lid van GroenLinks en geldt als een warm voorstander van nauwere samenwerking tussen de linkse partijen.

Ze was eerst lid van GroenLinks, maar stapte in 2003 over naar de PvdA. Haar verkiezing tot PvdA-voorzitter was verrassend. Ze versloeg favoriet en PvdA-kopstuk Jan Pronk.

Bij haar vertrek als voorzitter eind 2011 uitte ze openlijk kritiek op fractieleider Job Cohen. Die noemde dat een "dieptepunt". Bij haar afscheid als voorzitter pleitte ze voor een "nieuwe progressieve lente". Ze zei toen dat de groeiende samenwerking van de PvdA met GroenLinks en de SP haar hoopvol stemde.

De afgelopen jaren hield ze zich als Kamerlid bezig met de portefeuilles buitenlandse zaken en zorg. Ze maakte zich onder meer sterk voor de terugkeer van de pil in het basispakket en voor neutrale keuzehulp voor zwangere vrouwen.

In 2017 haalde ze de wereldpers als minister van van ontwikkelingssamenwerking met een actie om Afrikaanse meisjes en vrouwen te helpen met een internationaal fonds voor veilige abortus, toen de Amerikaanse president Donald Trump de financiering voor ontwikkelingsorganisaties afsneed in landen die abortus faciliteren.

LEES OOK: Lodewijk Asscher trekt zich terug als PvdA-lijsttrekker na vernietigend rapport over de toeslagenaffaire