Een penningmeester van een personeelsvereniging van een supermarkt blijkt al jarenlang privé betalingen te doen van de verenigingsrekening. Het komt haar duur te staan, want zij wordt ontslagen op staande voet wegens verduistering in dienstbetrekking.
Wat is precies ‘verduistering in dienstbetrekking’? En hoe verschilt dit van ‘diefstal’?
De werkneemster beheerde jarenlang als penningmeester de gelden. Toen zij uitviel wegens arbeidsongeschiktheid, ontdekte de werkgever een aantal dubieuze transacties op de rekening van de personeelsvereniging. Na onderzoek bleek er ruim 17.000 euro te zijn uitgekeerd en gepind zonder verklaarbare reden.
De werkneemster werd op kantoor geroepen en om toelichting gevraagd. Toen zij dit niet kon geven, werd zij op staande voet ontslagen wegens verduistering. Ook werd er aangifte gedaan.
De werkneemster heeft tevergeefs het ontslag op staande voet bij de kantonrechter aangevochten. Ook in hoger beroep achtte het hof het voldoende aannemelijk dat er gelden waren verduisterd. Het ontslag bleef in stand.
Wat is verduistering?
Interessant in deze zaak was de vraag of er wel sprake was van verduistering in dienstbetrekking.
Verduistering is het opzettelijk wederrechtelijk zich toe-eigenen van een goed dat aan een ander toebehoort en dat de dader anders dan door een misdrijf onder zich heeft. Het verschil met diefstal is dat de dader het goed dat hij steelt al rechtmatig in bezit heeft.
Denk bij verduistering aan iemand die iets heeft gehuurd of in bewaring heeft gekregen. Als hij dan dit goed niet retourneert en de intentie heeft zich het goed toe te eigenen, dan is er sprake van verduistering. Op dit misdrijf staat maximaal 3 jaar celstraf of een geldboete van de 5e categorie. Dat wil zeggen maximaal 83 duizend euro.
Van verduistering in dienstbetrekking is sprake als iemand een goed steelt dat hij vanwege zijn werk onder zich heeft. Diefstal op het werk wordt strenger bestraft dan “gewone” verduistering. Op verduistering in dienstbetrekking staat namelijk 4 jaar gevangenisstraf.
Deze hogere straf is ingegeven vanuit de gedachte dat een werkgever vertrouwen stelt in zijn werknemer om ter uitvoering van het werk goederen van de werkgever onder zich te houden. Bijvoorbeeld kassategoeden, winkelvoorraad of dure apparatuur.
Stelen van de personeelsvereniging: valt dat onder de 'dienstbetrekking'?
In deze zaak stelde de werkneemster dat zij geen verduistering in dienstbetrekking had gepleegd, omdat zij van de personeelsvereniging had gestolen, niet van werkgever.
Het hof verwierp dit verweer. De personeelsvereniging is weliswaar een andere rechtspersoon dan werkgever, maar is wel direct verbonden met de supermarkt. De rechter geeft aan dat de personeelsvereniging alleen bedoeld is voor personeel van de werkgever en wordt gefinancierd met loon van het personeel.
De werkneemster heeft haar functie van penningmeester van de personeelsvereniging te danken aan haar dienstverband bij de werkgever. Daarmee heeft ze het vertrouwen gekregen om geld van het personeel van de werkgever te beheren. Dit vertrouwen heeft ze beschaamd door geld van werknemers van de supermarkt te verduisteren.
Omdat de actie van de werkneemster het vertrouwen van de werkgever heeft beschaamd, kon niet worden verwacht het de werkgever haar in dienst zou houden. Kortom, het gaat wel degelijk om verduistering in dienstbetrekking.
Sander Schouten is advocaat arbeidsrecht en ondernemingsrecht bij AMS Advocaten.
