De naam “kissing bug” klinkt niet echt als een roofwants die een gevaarlijke ziekte kan verspreiden.
Maar deze bloedzuigende wantsen kunnen de ziekte van Chagas verspreiden. Deze parasitaire ziekte kan, als die niet behandeld wordt, bij 30 procent van de patiënten leiden tot hart- of darmcomplicaties, waardoor mensen plotseling kunnen overlijden.
Omdat veel mensen geen tekenen van besmetting vertonen, omschrijven veel medische onderzoekers de ziekte van Chagas als een “sluipmoordenaar”.
Chagas komt vooral voor in Centraal- en Zuid-Amerika, maar rukt ook steeds verder op in de VS, Canada, Europa, Australië en Japan, blijkt uit recente cijfers van de American Heart Association (AHA) en de Inter-American Society of Cardiology.
Die organisaties waarschuwen dat artsen buiten Latijns-Amerika bewuster moeten worden van de ziekte, zodat ze deze kunnen herkennen en behandelen.
De AHA schat dat er op dit moment zo'n 300.000 mensen in de VS en zijn geïnfecteerd met Chagas, en wereldwijd zo'n 6 miljoen.
Hoe Chagas-infecties plaatsvinden
De infectie met Chagas gebeurt vaak midden in de nacht als roofwantsen op mensen, honden of andere zoogdieren kruipen om zich te voeden. Vaak bijten ze op het gezicht vlak bij de ogen of lippen, vandaar de bijnaam "kissing bugs".
Van de meer dan honderd soorten roofwantsen zijn er zo'n 12 die Trypanosoma cruzi overbrengen, de parasiet die Chagas veroorzaakt.
Als deze wantsen eten, dan laten ze uitwerpselen achter waar mogelijk de parasieten in zitten. Als die uitwerpselen in de bijtwond terechtkomen of in de slijmvliezen via de ogen of de mond, dan kunnen mensen geïnfecteerd worden.
De meeste mensen vertonen geen tekenen van infectie, hoewel sommige mensen wel hun oogleden zien opzwellen als de infectie daar als eerste optreedt. En tijdens het beginstadium kunnen zich ook symptomen als koorts, vermoeidheid, hoofdpijn of uitslag voordoen. Ook komt bij een klein deel van de mensen overgeven en diarree voor.
Artsen kunnen via bloedtests een diagnose stellen en de ziekte behandelen met antiparasitaire medicijnen. Maar als patiënten niet behandeld worden, kan zich een chronische vorm van de ziekte ontwikkelen. Bij zo'n 30 procent van de patiënten leidt dat tot een vergroot hart.
Dat kan leiden tot verdere complicaties, zoals een hartaanval, hartritmestoornissen of hartfalen.
Een groeiende bedreiging
In de VS zijn er minstens 11 soorten roofwantsen en een aantal daarvan kan de ziekte van Chagas overbrengen. De infectie komt het meest voor in zuidelijke staten als Texas, Florida en Californië.
Nu de ziekte van Chagas zich verder heeft verspreid en geïnfecteerde mensen naar alle delen van de wereld zijn verhuisd, komen er ook steeds vaker andere vormen van besmetting voor. Zo kan Chagas ook worden overgedragen via bloedtransfusies, orgaandonatie en via zwangere vrouwen aan hun kinderen.
"Besmetting op deze manieren is een wereldwijd probleem en kan overal optreden van geïnfecteerde mensen wonen", schrijven de auteurs van de recente waarschuwing.
Het is niet de eerste keer dat artsen alarm slaan over de ziekte van Chagas. Epidemioloog Melissa Nolan Garcia van Baylor University kwam in 2014 al met een vergelijkbare waarschuwing, na onderzoek naar het aantal Chagas-besmettingen in Texas.
"We waren niet alleen verbaasd over het aantal mensen dat positief werd getest op Chagas in hun bloed, maar ook over de hoge aantallen hartziekten die aan Chagas gerelateerd waren", zei Garcia.
Sindsdien is de ziekte alleen maar verder verspreid, zonder dat er veel bewustzijn over is. In landen als Chili waar de ziekte al langer bekend is, zijn wel de juiste maatregelen genomen om Chagas een halt toe te roepen. Maar in de VS en andere westerse landen moet er veel meer informatie over komen, stelt de AHA.
De Amerikaanse hartorganisatie zegt ook dat de diagnose en behandelmethoden verbeterd moeten worden. Er is vooral behoefte aan minder schadelijke medicijnen die effectiever zijn en ook tijdens de zwangerschap gebruikt kunnen worden.
Als deze problemen niet snel worden aangepakt, dan zal het aantal gevallen - en de serieuze hartproblemen die daar mee samenhangen - alleen maar verder toenemen.
