• Nederlandse ondernemers zijn steeds pessimistischer over de Nederlandse economie, zo concluderen meerdere partijen in een gezamenlijk onderzoek.
  • De zorgen voor ondernemers beginnen zich steeds meer op te stapelen, vooral door enorme kostenstijgingen van onder meer energie en materialen.
  • De krapte op de arbeidsmarkt neemt wel iets af, volgens het CBS.
  • Lees ook: Druk op koopkracht raakt restaurants in 2023 – ook snackbar heeft het zwaar

Nederlandse ondernemers in alle bedrijfstakken zijn steeds pessimistischer over de Nederlandse economie. Dat concluderen VNO-NCW, MKB-Nederland, het CBS, KvK en het Economisch Instituut voor de Bouw in een gezamenlijk onderzoek.

De zorgen voor ondernemers beginnen zich steeds meer op te stapelen, vooral door enorme kostenstijgingen van onder meer energie en materialen. “Het afgelopen kwartaal zag een toenemend aantal ondernemers de winsten afnemen en voor de komende drie maanden voorziet een kwart van de ondernemers een verslechtering van het economische klimaat”, staat in het rapport.

Volgens de onderzoekers is het ondernemersvertrouwen voor het eerst sinds twee jaar weer negatief. “Hiermee is het vertrouwenspeil weer terug op het niveau van begin vorig jaar te midden van de coronacrisis. Vooral in de horeca sloeg het sentiment sterk om”, geven de organisaties aan.

Lees ook: Druk op koopkracht raakt restaurants in 2023 – ook snackbar heeft het zwaar

Uit de enquête blijkt ook dat bij ruim 40 procent van de bedrijven de zogeheten incidenteel uitbetaalde lonen zijn gestegen vergeleken met vorig jaar. Dit is loon dat buiten de vastgestelde cao-lonen valt. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om prestatiebonussen of eenmalig uitkeringen om nieuwe mensen aan te trekken. Ook extra geld vanwege de hoge energieprijzen valt hieronder.

"Ruim de helft van de ondernemers die hogere incidentele lonen rapporteert, geeft aan dat het behoud van personeel, onder andere door de krapte op de arbeidsmarkt, de belangrijkste reden is", stellen de onderzoekers vast.

Krapte op arbeidsmarkt neemt iets af

Het zal ondernemers dan ook als muziek in de oren klinken dat de krapte op de arbeidsmarkt iets is afgenomen. Volgens het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) is het aantal openstaande vacatures in het derde kwartaal van dit jaar op kwartaalbasis met 17.000 gedaald. Daarbij kwamen er 45.000 werklozen bij. Daarmee stonden tegenover elke 100 werklozen zo'n 121 vacatures open. Het is voor het eerst in zeven kwartalen dat de spanning op de arbeidsmarkt minder wordt.

Verder meldt het CBS dat het aantal banen nog steeds stijgt. In de meetperiode kwamen er 59.000 banen bij. Het totaal aantal banen steeg daarmee naar een nieuw record van bijna 11,5 miljoen. In dat cijfer zijn alle banen meegeteld, dus voltijd en deeltijd. Het aantal banen stijgt al voor het negende kwartaal op rij.

Eind september stonden er volgens het CBS 449.000 vacatures open. Vooral in de handel en de zakelijke dienstverlening zijn bedrijven op zoek naar personeel. In die sectoren gaat het om respectievelijk 92.000 en 73.000 vacatures. In de zorg staan 68.000 banen open. De drie genoemde sectoren zijn samen goed voor de helft van alle openstaande vacatures.

In de meeste bedrijfstakken nam het aantal vacatures af. De handel was ook hierin koploper. Hier daalde het aantal openstaande jobs met 8.000 op kwartaalbasis. In de horeca zette de krimp van vorig kwartaal door, met een afname van 4.000 naar 36.000 vacatures. In onder andere de zorg, vervoer en opslag, het onderwijs en het openbaar bestuur stonden er meer banen open.

Verder meldt het CBS dat er 374.000 nieuwe vacatures bijkwamen in het afgelopen kwartaal. Dat is een daling met 21.000 in vergelijking met de vorige meetperiode. Het aantal banen bij uitzendbureaus viel lager uit. Hier was sprake van een daling met 1,8 procent, wat neerkomt op 14.000 banen minder. Deze daling volgt op een eerdere afname van 1,1 procent een kwartaal eerder. Daartegenover werden er meer mensen in vaste dienst genomen.

Het aantal gewerkte uren kwam in het derde kwartaal uit op 3,6 miljard. Dat is, gecorrigeerd voor seizoensinvloeden, 1,6 procent minder dan een kwartaal eerder. De werkloosheid nam in het derde kwartaal voor het eerst sinds het derde kwartaal van 2020 weer toe. In totaal stonden 372.000 mensen als werkloos te boek.

Het gaat bij werklozen om mensen die geen betaald werk hebben, maar daar wel naar hebben gezocht en op korte termijn beschikbaar zijn. Het aantal langdurig werklozen nam verder af tot 73.000, tegen 77.000 eind juni.

LEES OOK: Werkgever wil dat hybride thuiswerker meer naar kantoor komt vanwege dreigende recessie