Per 1 januari 2017 zal het pensioen in eigen beheer voor de directeur-grootaandeelhouder (dga) worden afgeschaft. Dat is op 1 juli duidelijk geworden met de brief aan de Tweede Kamer van staatssecretaris Wiebes van Financiën.

De termijn voor afkoop van het pensioen in eigen beheer zal drie jaar bedragen, waarbij de korting ieder jaar afneemt.

Voor 2017 wordt de korting vastgesteld op 34,5 procent, waarmee de belastingdruk beperkt blijft tot 34,06 procent (bij een tarief van 52 procent). Voor 2018 en 2019 zal de korting worden verlaagd naar respectievelijk 25 procent en 19,5 procent. Dit moet dga’s stimuleren om snel tot afkoop van hun pensioen te beslissen.

Spaarvariant in eigen beheer

Naast de mogelijkheid tot het afkopen van het pensioen in eigen beheer kan de dga er ook voor kiezen om de fiscale pensioenvoorziening om te zetten in een spaarvariant in eigen beheer. De pensioenvoorziening wordt dan een fiscale reservering voor de oude dag. Op of rond de pensioendatum moet de reservering worden omgezet in een uitkering.

Veel informatie over deze variant geeft Wiebes niet, maar de verwachting is dat het grote gelijkenis zal vertonen met een lijfrente bankspaarrekening. Over de positie van de partner blijft de staatssecretaris nog onduidelijk.

Pensioen in eigen beheer handhaven

Tot slot heeft de dga ook altijd de mogelijkheid zijn pensioen in eigen beheer te handhaven. Het opbouwen van nieuwe pensioenrechten zal vanaf 1 januari 2017 niet meer mogelijk zijn. De bestaande rechten zullen worden gerespecteerd. Indien in die bestaande rechten indexatiemogelijkheden zitten, dan zullen die naar mijn mening ook moeten worden gerespecteerd.

Voor veel dga’s zal die laatste optie nog de beste zijn om echt een pensioen te realiseren én om de belastingdruk te minimaliseren. De pensioenuitkeringen worden immers pas na de AOW-datum belast. Voor veel mensen bedraagt het maximale belastingtarief dan slechts 22,5 procent (bij een totaal pensioeninkomen tot 33.175 euro).

Wat is verstandig?

Hoewel 34,06 procent belastingdruk bij afkoop van het pensioen in eigen beheer aantrekkelijk lijkt, moet worden bedacht dat het vermogen dat vrijkomt, nog jarenlang belast zal worden in box 3. Per 1 januari 2017 gaan de belastingtarieven in box 3 effectief flink omhoog.

Mijn verwachting is dat de rekensom voor veel dga's niet zo aantrekkelijk uitpakt als Wiebes ons wil doen geloven. Als het pensioen blijft staan, is er jaarlijks nog een fiscaal aftrekbare pensioenlast. Daarnaast kan nog worden geïndexeerd én zal het pensioen in veel gevallen uiteindelijk tegen een veel lager tarief worden belast met inkomstenbelasting.

Het grote nadeel van deze optie is natuurlijk dat de dga geen dividend kan uitkeren. Maar ja, als je een oudedagsvoorziening wilt hebben, zal er toch ergens een kapitaal gespaard moeten worden. Waarom niet in de eigen BV?

Duidelijk is wel dat er voor iedere dga met een pensioen in eigen beheer iets zal zijn wat hem zal passen. Ook is duidelijk dat het lastig zal zijn om de gevolgen van iedere optie te overzien. De financiële verschillen tussen de alternatieven zijn groot. Het loont dus de moeite om gedegen advies in te winnen. Ook is het van belang om te bedenken hoe het oudedagsinkomen ingevuld moet worden indien de dga besluit tot afkoop van zijn pensioen in eigen beheer.

Bas Kortenbach is werkzaam als zelfstandig belastingadviseur in de regio Den Haag. Hij heeft zich gespecialiseerd in pensioenen en inkomensvoorzieningen voor ondernemers. Voor Z24 levert hij vooral bijdragen op het gebied van oudedagsvoorzieningen en inkomensvraagstukken.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl