De Britse koningin Elizabeth is donderdagmiddag op 96-jarige leeftijd in haar Schotse kasteel Balmoral overleden, meldt Buckingham Palace. Ze overleed vredig, aldus het paleis. Elizabeth zat zeventig jaar op de troon en was daarmee de langst regerende monarch uit de Britse geschiedenis.

Elizabeth volgde in 1952 op 25-jarige leeftijd haar vader George VI op. Die overleed terwijl ze met haar echtgenoot prins Philip in Kenia was. Elizabeth en Philip waren 74 jaar getrouwd en kregen vier kinderen: Charles, Anne, Andrew en Edward. Philip overleed in april 2021 op 99-jarige leeftijd.

De vorstin was niet alleen het staatshoofd van het Verenigd Koninkrijk, maar ook van veel landen uit het Gemenebest van Naties. Het gaat onder meer om Australië, Canada, Jamaica en Nieuw-Zeeland. In haar eigen land waren tijdens de decennia waarin Elizabeth op de troon zat vijftien premiers aan de macht, onder wie Winston Churchill en Margaret Thatcher.

Het koningshuis maakte onder Elizabeth woelige periodes mee. Het Britse koloniale rijk werd ontmanteld en viel uiteen en de Britten zochten decennialang hun heil bij de Europese Unie. Op het persoonlijke vlak beleefde Elizabeth een dieptepunt met de dood van haar ex-schoondochter prinses Diana in 1997. De immens populaire Diana kwam om het leven bij een verkeersongeval in Parijs, waar ze was opgejaagd door paparazzi.

De afgelopen jaren kwam het koningshuis onder meer in de publiciteit door toedoen van prins Andrew, de zoon van de vorstin. Die raakte in opspraak door zijn banden met Jeffrey Epstein, een omstreden multimiljonair die was opgepakt op verdenking van het seksueel misbruik van minderjarigen. Ook was er veel aandacht voor de breuk tussen prins Harry en het koningshuis. De zoon van Charles en Diana verhuisde met zijn echtgenote Meghan naar de Verenigde Staten.

Elizabeth bleef ondanks haar gevorderde leeftijd lange tijd zeer actief, maar daar kwam in de periode voor haar dood verandering in. Ze verscheen vanwege haar gezondheid niet vaak meer in het openbaar en zag ook af van diverse officiële taken. Zo droeg Elizabeth dit jaar de Queen's Speech, onderdeel van de traditionele opening van het Britse parlementaire jaar, over aan haar zoon Charles.

Prins Charles automatisch koning

Prins Charles is door het overlijden van koningin Elizabeth automatisch koning geworden. Charles werd bij zijn geboorte als oudste kind van Elizabeth en haar man Philip al automatisch troonopvolger. Na zeventig jaar neemt hij nu het stokje over.

De vrouw van Charles, Camilla, wordt koningin-gemalin. Begin dit jaar liet Elizabeth in een brief weten dat haar schoondochter in de toekomst 'Queen Camilla' (koningin Camilla) wordt. "Het is mijn oprechte wens dat, wanneer de tijd rijp is, Camilla bekend komt te staan als koningin-gemalin", schreef de koningin.

Volgens de BBC betekent de keuze voor de titel van koningin-gemalin dat Elizabeth wilde dat Camilla een volwaardige koninklijke rol vervult naast Charles. Elizabeths eigen echtgenoot, de vorig jaar overleden prins Philip, bleef zijn hele leven prins-gemalin, net als de echtgenoot van koningin Victoria, prins Albert.

Lees ook: Koningin Elizabeth 70 jaar op de troon: 8 opmerkelijke dingen die je mogelijk nog niet wist over de Britse vorstin