- Wie deze zomer het nieuws over hittegolven en bosbranden volgt, kan makkelijk ontmoedigd raken over de uitdagingen van de klimaatcrisis.
- De Amerikaanse journalist David Wallace-Wells waarschuwt in zijn boek ‘The Uninhabitable Earth’ voor de gevaren van de klimaatcrisis.
- Maar zelfs Wallace-Wells ziet nu wat lichtpuntjes achter de alarmerende nieuwskoppen.
- Lees ook: Hele delen van Europa gaan in vlammen op: leidt klimaatverandering tot meer bosbranden?
Extreme hitte en bosbranden vullen het nieuws deze zomer. Miljoenen mensen op het noordelijk halfrond kampen met extreme hitte. Dit geldt voor zowel Europese landen als voor landen elders in de wereld, van Tunesië tot China. Een verband met de klimaatcrisis is makkelijk gelegd en het is niet vreemd als mensen daar somber van worden.
Hittegolven zullen in de toekomst veel vaker voorkomen, tenzij landen en bedrijven snel van fossiele brandstoffen overschakelen op duurzame energie.
De Amerikaanse journalist David Wallace-Wells waarschuwde in zijn book ‘The Uninhabitable Earth’ voor de gevaren van de klimaatcrisis. Maar hij ziet ook wel lichtpuntjes achter de alarmerende nieuwskoppen.
In de podcast Plain English gaf hij hier onlangs drie redenen voor. Die bespreken we hieronder.
1. Hernieuwbare energie kan steeds beter concurreren met fossiele brandstoffen
Het overgrote deel van de wereldbevolking woont op een plek waar het minder kost om energie op te wekken uit zon of wind dan uit vervuilende bronnen, aldus Wallace-Wells.
De kosten van zonnepanelen en windmolens zijn sinds een jaar weliswaar gestegen door duurdere materiaalprijzen, maar door de sterke stijging van prijzen van gas en kolen, kan hernieuwbare energie toch beter concurreren met fossiele brandstoffen, blijkt uit analyses van het Internationaal Energieagentschap IEA.
De IEA meldde in juni ook dat de wereldwijde investeringen in schone energie sneller groeien dan in fossiele brandstoffen. Klimaatexperts verwachten dat de uitgaven aan duurzame energie dit jaar boven de 1.400 miljard dollar uit zullen komen, bijna driekwart van de totale groei van de investeringen in energie.
Dat is volgens het rapport nog steeds veel te weinig om de opwarming van de aarde voldoende te beperken, maar het is wel een teken dat het uitgavenpatroon zich in de juiste richting ontwikkelt.
Daarbij is wel een kanttekening nodig. Want vrijwel alle investeringen worden gedaan in rijke landen, op enkele uitzonderingen zoals zonne-energie in India na. In zijn totaliteit zijn investeringen in schone energie in ontwikkelingslanden sinds 2015 niet meer gestegen.
Toch zorgt de daling van de kosten van hernieuwbare energie voor "een heel nieuw paradigma", want de armste landen kunnen nu in elk geval plannen gaan maken voor een duurzame toekomst, zegt Wallace-Wells.
2. De meest angstaanjagende voorspellingen over de opwarming van de aarde zijn van tafel
De meest extreme opwarmingsscenario's, waar wetenschappers tot een paar jaar geleden nog voor waarschuwden, lijken inmiddels van tafel, zegt Wallace-Wells.
In sommige onderzoeken werd voorspeld dat de aarde tot wel 5 graden zou kunnen opwarmen ten opzichte van het niveau van voor de industrialisatie, als er niet zou worden ingegrepen. Dat is nu naar beneden bijgesteld tot zo'n 3 graden tegen het einde van deze eeuw.
Maar juich niet te vroeg, want dat is volgens wetenschappers nog steeds catastrofaal. Koraalriffen zullen bijvoorbeeld afsterven. Dat is slechts nieuws voor de miljoenen mensen die hiervan afhankelijk zijn voor hun werk en eten, en als bescherming tegen overstromingen. Ook zullen natuurrampen die historisch gezien eens per eeuw voorkomen elk jaar plaats gaan vinden.
"Het betekent dat we een ware apocalyps hebben afgewend en nu een lastige toekomst tegemoet zien, waarin we met een enorme klimaatverandering om zullen moeten gaan", zegt Wallace-Wells. "Maar hoe we precies door dat landschap kunnen navigeren, hangt af van ons eigen handelen."
"De klimaatverandering is slechts de helft van het verhaal, het menselijke antwoord daarop de andere helft", zegt de Wallace-Wells. "We hebben nog niet het best denkbare menselijke antwoord gegeven, maar het is in elk geval wel mogelijk."
3. In de VS is de CO2-uitstoot gedaald zonder actief klimaatbeleid
De uitstoot van CO2 in de VS vertoont sinds 2008 een dalende trend, zonder dat er sprake is van heel actief klimaatbeleid. Dit komt vooral door de vervanging van van kolen door gas bij de opwekking van elektriciteit. Want bij gas bedraagt de uitstoot van CO2 de helft van die van het verbranden van kolen.
De uitdaging in de VS is om het aandeel duurzame energie te vergroten, want dat is nog maar 20 procent. Dat komt doordat wind- en zonne-energie relatief veel ruimte in beslag nemen. Volgens Wallace-Wells willen lokale gemeenschappen dit soort projecten niet in hun eigen achtertuin en houden ze deze verandering daarmee tegen.
