Voormalig FBI-directeur James Comey verschijnt donderdag voor een comité van de Amerikaanse Senaat om te vertellen over zijn interacties met president Donald Trump, die hem onverwacht ontsloeg.

De verklaring van Comey kwam woensdag echter al online.

“De president zei: ‘Ik eis loyaliteit. Ik verwacht loyaliteit.’ Ik bewoog, sprak of veranderde mijn gezichtsuitdrukking niet tijdens de ongemakkelijke stilte die volgde. We keken elkaar simpelweg in stilte aan. Het gesprek ging daarna verder in een andere richting, maar hij bracht dit onderwerp tegen het eind van ons diner weer ter sprake”, schrijft Comey in de verklaring over het beruchte diner dat hij had met Trump eind januari.

De FBI-directeur kreeg het gevoel dat Trump hem uitgenodigd had om een sfeer van ‘beschermheerschap’ te creëren rond zijn positie. De president deed net alsof hij Comey voor het eerst vroeg of die wilde aanblijven, terwijl de twee dat onderwerp al meerdere keren hadden besproken. “Dat baarde me de nodige zorgen, gezien de onafhankelijke rol die de FBI normaal gesproken speelt.”

Ook dan al zijn er veel vragen rond de campagne die Trump voerde en het feit dat Russische hackers bij de Democratische partij hebben ingebroken. De FBI onderzoekt of er banden bestaan tussen de campagne van Trump – die zich bijzonder positief uitliet over de Russische president Vladimir Poetin – en de Russische activiteiten.

Flynn is 'een goeie vent'

Comey beschrijft ook een ontmoeting met Trump in de Oval Office, als de president hem na een terrorismebriefing vraagt om te blijven en onder vier ogen te spreken. Trump brengt dan nationaal veiligheidsadviseur Michael Flynn ter sprake, die een dag eerder aftrad omdat hij de vicepresident had misleid omtrent contacten met de Russen.

"[Trump zei:] 'Hij is een goeie vent en heeft veel voor z'n kiezen gehad.' Hij herhaalde dat Flynn niets fout had gedaan, maar dat hij de vicepresident misleid had. Toen zei hij: 'Ik hoop dat je de weg vrij ziet om dit te laten gaan. Om Flynn te laten gaan. Hij is een goeie vent. Ik hoop dat je het kan laten gaan.' Ik antwoordde alleen dat 'hij een goeie vent is' (...) en ik zei niet 'dat ik dit zou laten gaan'."

Dit is een cruciale passage in Comey's getuigenis, want hier rijst het vermoeden van 'belemmering van de rechtsgang' - een vergrijp waarvoor de Amerikaanse president kan worden aangeklaagd. De oud-FBI-directeur voegt echter toe dat hij het gevoel kreeg dat de opmerkingen van Trump alleen op het onderzoek naar Flynn van toepassing waren, niet naar het algehele onderzoek.

Al sinds Trump het Witte Huis betrok, spookt het rond de Russische connecties. Het Kremlin ontkent in alle toonaarden dat het zich in de Amerikaanse verkiezingen gemengd heeft. Poetin schetste echter recent een beeld van hackers die in hun vrije tijd doen waar ze zin in hebben 'als kunstenaars' en dan zomaar stuiten op iets interessants.

Trump houdt vol dat het een complot is, verzonnen door de Democraten omdat die de verkiezingen verloren.

Lees hier Comey's volledige verklaring in het Engels »