Heb jij wel eens moeite met concentreren op je werk? De kans bestaat dat dat niet jouw schuld is, maar dat je concentratieproblemen worden veroorzaakt door de kleuren op de muur, de verlichting van het kantoor of zelfs de akoestiek of temperatuur van je werkplek.

Dat schrijft de grote, Amerikaanse architectenfirma HOK in een nieuw rapport. In het rapport vragen de architecten aandacht voor een neurodiverse werkplek.

Kort gezegd is een neurodiverse werkplek een werkplek die geschikt is voor alle werknemers, dus ook voor werknemers met hersenen die net iets anders functioneren dan die van de meerderheid. Hoewel veel mensen zonder diagnose door het leven gaan, schatten onderzoekers dat ongeveer 15 tot 20 procent van de bevolking bijvoorbeeld dyslexie, ADHD, autisme of een andere stoornis heeft die ervoor zorgt dat ze atypische hersenpatronen hebben.

Hoewel die mensen problemen in hun werk veel creatiever te lijf gaan en vaak meer aandacht hebben voor details, zijn onze werkplekken vaak helemaal niet geschikt voor hen. En dat zorgt ervoor dat ze niet optimaal kunnen presteren. Dat is vervelend en, vanuit de werkgever gezien, zonde.

Daarom hebben de architecten een aantal tips voor werkgevers om ervoor te zorgen dat het kantoor geschikt is voor iedereen.


1. Let op de kleuren

Het kantoor van easyJet. Bron: ANP

Leuk idee om één grote muur in je bedrijfskleur te schilderen, maar dat kan wat minder goed uitpakken bij bedrijven als EasyJet of Blendle. Oranje is namelijk niet per se een ideale kleur voor de werkvloer, schrijven de architecten. Werknemers raken er makkelijk door geïrriteerd en krijgen er zelfs honger van.

Kay Sargent van HOK zegt tegen de website Quartz dat bedrijven beter moeten nadenken over de psychologische en emotionele effecten van kleur op kantoor. Felle kleuren, maar ook opvallende kunstwerken, kunnen intimiderend zijn voor werknemers die gemakkelijk overweldigd raken. "Als ik hier felle kleuren zou gebruiken, zou dat voor kortsluiting in je hoofd zorgen", zegt Sargent, die zelf een kind met ADHD heeft. "Je moet door hun lens naar de ruimte kijken."

Hoewel Sargent dus uit haar persoonlijke ervaringen weet welke kleuren wel en niet werken, is er ook onderzoek naar gedaan. Zo blijkt uit dit onderzoek uit 2016 dat gele kamers helemaal niet prettig zijn voor mensen met autisme, omdat die al extra gevoelig zijn voor prikkels.

De ideale kleuren voor ruimtes waar werknemers zich moeten concentreren, zijn lichtgroen en blauw. Maar dat betekent niet dat je het hele kantoor in die kleuren moet schilderen, want neurodiverse werknemers hebben juist ook plekken nodig waar ze meer prikkels krijgen. "Ruimtes waar mensen bijvoorbeeld kunnen gamen zijn essentieel voor werknemers die te veel energie hebben", zegt Sargent. In die ruimtes kun je prima felle kleuren gebruiken.


2. Houd rekening met de akoestiek

Als iemand je afleidt, kost het ongeveer 20 minuten om weer geconcentreerd aan het werk te gaan. Dat is best lang, zeker als je bedenkt dat er op de werkvloer gemiddeld iedere zeven minuten iets gebeurt dat mensen afleidt van hun werk. Vaak zijn dat geluiden, en daar zijn neurodiverse mensen extra gevoelig voor.

Voor het gros van de werknemers is het fijn als het rustig is op kantoor, dus als er bijvoorbeeld aparte ruimtes zijn om te bellen en om te kletsen met collega's, maar het moet vooral ook niet te stil zijn. Als het doodstil is op kantoor, zoals in een heel rustige bibliotheek, leidt ieder kuchje van een collega namelijk af. Daarom is het volgens de architecten een goed idee om wat zachte achtergrondgeluid te hebben. En daarmee bedoelen ze niet de radio. Het geluid van de weg die langs het kantoor loopt of van de ventilator in de hoek kan al voldoende zijn.

Toch kan dat geluid dan weer heel afleidend zijn voor mensen met ADHD of autisme. Die zullen in zo'n ruimte misschien liever hun 'noise cancelling' koptelefoon opzetten, of op zoek gaan naar een andere manier om de prikkels die ze binnenkrijgen onder controle te houden.

Werkgevers die er de middelen voor hebben, kunnen ervoor kiezen om verschillende ruimtes met andere akoestiek te maken. In de ene ruimte kan er dan wat meer geluid zijn, terwijl het in de andere muisstil is. Zo is er een ideale werkplek voor alle werknemers.


3. Kijk eens kritisch naar je verlichting

kantoor, clichés

Heb jij oude TL-verlichting op kantoor hangen? Grote kans dat de lampen regelmatig flikkeren, maar dat je dat zelf niet doorhebt. Werknemers die gevoeliger zijn voor prikkels, zien dat wel en raken er continu door afgeleid.

Dat kun je volgens de architectenfirma op een simpele manier voorkomen: hang ledlampen op. En als je dan toch je lampen vervangt, overweeg ze dan meteen slim te maken. Dat heeft meerdere voordelen, schrijven de architecten.

Ten eerste kun je er makkelijk de lichtintensiteit mee aanpassen. Fel licht zorgt ervoor dat mensen hun emoties intenser voelen, zowel de positieve als de negatieve. Als je de lichten een klein beetje dimt, kan dat ervoor zorgen dat mensen rationelere beslissingen nemen.

Daarnaast hebben al je werknemers er baat bij als je lampen qua kleur en intensiteit het natuurlijke verloop van de dag volgen. Dat kan stress verminderen.

Tot slot: doe de gordijnen open. Werknemers die vanaf hun werkplek naar buiten kunnen kijken en echt daglicht zien, voelen zich fysiek, mentaal en emotioneel beter en zijn ook nog eens productiever en blijer, schrijven de architecten.

Lees meer over productiviteit en stress: