De Ierse regering vreest dat de onderhandelingen over de Brexit stuk zullen lopen op de Britse weigering om na te denken over een eventuele douane-unie met de Europese Unie.
In besloten kring hebben kopstukken van de Ierse regering aangegeven te vrezen dat het voornemen van de Britse premier Theresa May om de douane-unie te verlaten niet alleen een harde grens onvermijdelijk maakt, maar dat de onderhandelingen daardoor ook zullen mislukken.
Volgens een goedingelichte bron van Business Insider zei een hooggeplaatst lid van de Ierse regering eerder deze maand tijdens een gesprek met een Brits parlementslid dat de “besprekingen ieder moment kunnen mislukken.”
Tegenover Business Insider weigerde de Ierse regering commentaar.
De belangrijkste EU-onderhandelaar voor de Brexit, Michel Barnier, zei vrijdag nog dat grenscontroles tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek “onvermijdelijk” zijn als het Verenigd Koninkrijk uit de douane-unie en de interne Europese markt stapt.
"Het is belangrijk om eerlijk te zijn", aldus Barnier tegen journalisten in Brussel. "Een Brits besluit om de douane-unie te verlaten zou grenscontroles onafwendbaar maken."
VK wel of niet in de douane-unie na Brexit
Afgelopen week sloot premier May categorisch uit dat het VK in de huidige of een nieuwe douane-unie blijft wanneer de Brexit een feit is.
Een woordvoerder voegde daar later nog aan toe dat de regering de mogelijkheden onderzoekt voor een "sterk gestroomlijnde douaneregeling" of een "nieuwe douaneregeling" met de EU. De verklaring volgde nadat prominente kabinetsleden elkaar dagenlang publiekelijk de tent uitvochten over dit onderwerp.
Vorige week zei minister van Binnenlandse Zaken Amber Rudd tegen de BBC dat premier een "open mind" heeft over het onderwerp. Dit werd vrijwel direct tegengesproken door minister van Volkshuisvesting Dominic Raab, die tegenover Sky News verklaarde niet te denken dat "we in welke douane-unie dan ook zullen plaatsnemen. Althans niet zoals we die in de internationale handelspraktijk kennen."
Dankzij de douane-unie kunnen EU-lidstaten met elkaar handel drijven zonder daarbij last te hebben van importheffingen of andere handelsbarrières.
De Europese Unie heeft het Verenigd Koninkrijk herhaaldelijk gewaarschuwd dat een Brexit leidt tot een harde grens tussen Ierland en Noord-Ierland. De Britse regering blijft volhouden dat ze wel degelijk een onzichtbare grens buiten de unie kan hebben.
Volgens recente berichten delen EU-functionarissen de Ierse zorgen omtrent de grens.
"Als het de komende maanden fout gaat, dan zal het door de Ierse kwestie komen... Dit wordt het nieuwe breekpunt", aldus een hoge onderhandelaar in Brussel tegen de Financial Times.
Grens tussen Ierland en Noord-Ierland
Afgelopen december bereikten Britse en EU-onderhandelaars overeenstemming over de eerste fase van de onderhandelingen. De Ierse grenskwestie werd uitgesteld tot de tweede fase van de besprekingen, die afgelopen week zijn begonnen.
Kabinetsleden als minister Rudd en minister van Financiën Philip Hammond willen dat het VK zo dicht mogelijk bij de douane-unie en de interne Europese markt blijft om verstoring van het economische verkeer te minimaliseren en om te voorkomen dat de Ierse grens 'hard' wordt.
Prominente figuren als minister van Buitenlandse Zaken Boris Johnson en minister van Internationale Handel Liam Fox zetten May onder druk. Zij willen dat het VK niet gebonden is aan EU-regels na de Brexit.
Premier May moet ook de Democratische Unionistische Partij binnenboord zien te houden. Deze door Arlene Foster geleide pro-unie partij heeft al laten weten geen enkele steun te verlenen aan voorstellen die een wig drijven tussen Noord-Ierland en het Verenigd Koninkrijk.
Een mogelijke oplossing - die zeker niet door de DUP wordt gesteund - is om de Ierse grens open te houden en de harde grens te verplaatsen naar de Ierse Zee - dus tussen Noord-Ierland en de rest van het Verenigd Koninkrijk. De DUP is hiertegen, omdat dit de facto een verenigd Ierland creëert, buiten de grenzen van het VK.
Eloise Todd, leider van Best For Britain, een anti-Brexitgroepering, stelt dat de regering "duidelijkheid moet verschaffen" over wat haar beleid betekent voor de Ierse grens.
