- De inflatie in de eurozone is in augustus gestegen naar 3 procent op jaarbasis, ruim boven de doelstelling van de Europese Centrale Bank.
- De ECB stelt dat de hoge inflatie, die de koopkracht van de euro uitholt, een tijdelijk fenomeen is.
- De vraag is of de centrale bank eerder dan verwacht actie moet ondernemen als de inflatie voor langere tijd hoog blijft.
De inflatie in de eurozone is in augustus gestegen naar 3 procent op jaarbasis. Dat is het hoogste niveau sinds 2011.
Het Europese statistiekbureau Eurostat meldt dat woensdag op basis van voorlopige cijfers. In juli bedroeg de inflatie nog 2,2 procent vergeleken met dezelfde maand een jaar eerder.
De stijging is vooral veroorzaakt door de hogere prijzen voor energie. Ook industriële goederen werden flink duurder, net als voedsel, alcohol en tabak en diensten. Het komt erop neer dat consumenten en bedrijven voor veel zaken duurder uit zijn en dat hun koopkracht afneemt.
De hoge inflatie kan een probleem worden voor het beleid van de Europese Centrale Bank. Die mikt officieel op een inflatie van 2 procent.
Om de coronacrisis te bestrijden heeft de ECB beleidsrentes fors verlaagd en injecteert de centrale bank goedkoop geld in het financiële systeem om lenen goedkoop te houden. Zo hoopt de centrale bank investeringen van bedrijven en de uitgaven van consumenten te stimuleren.
Als de inflatie echter flink stijgt, komt een andere doelstelling van de ECB in het geding: het waardevast houden van de euro. Om een hogere inflatie te bestrijden kan de centrale bank het goedkoopgeldbeleid terugdraaien en rentes laten stijgen. Dat maakt lenen weer duurder en werkt remmend op de economische groei.
Tot nog toe heeft ECB-president Christine Lagarde volgehouden dat de hogere inflatie een tijdelijk fenomeen is. De centrale bank houdt vast aan het goedkoopgeldbeleid, omdat het economische herstel nog pril is en een zetje kan gebruiken.
Wat betreft de tijdelijkheid van de hogere inflatie kan de ECB het argument gebruiken dat de zogenoemde 'kerninflatie', exclusief de prijzen van energie, voeding, alcohol en tabak, in augustus uitkwam op 1,6 procent. Dat is ruim onder de doelstelling van 2 procent. Maar dat argument is alleen houdbaar als de recente stijging van energieprijzen niet doorzet.
De vraag voor de komende maanden is of de inflatie vanzelf weer wat afneemt. Als dat niet gebeurt, komt de ECB voor pijnlijke keuzes te staan: de waarde van de euro verdedigen door het goedkoopgeldbeleid eerder dan gehoopt terug te draaien, of de geldkraan open laten staan met als gevolg dat de koopkracht en de euro verder wordt uitgehold.
DNB-president Klaas Knot hint op afbouw steunprogramma
De inflatievooruitzichten van de eurozone zijn wellicht genoeg verbeterd om de crisissteunmaatregelen van de Europese Centrale Bank af te bouwen. Ook het obligatieopkoopprogramma dat loopt tot en met maart kan na afloop worden stopgezet, zei president Klaas Knot dinsdag in een interview met persbureau Bloomberg.
Volgens de Nederlander is het zaak dat de ECB weer de discipline van voor de crisis gaat hanteren. "Ik verwacht een besluit dat niet onverenigbaar is met het beëindigen van het schuldopkoopplan in maart", zei Knot vooruitlopend op de ECB-bestuursbijeenkomst van volgende week.
Het is niet voor het eerst dat Knot pleit voor het afbouwen van de noodsteun. Hij zei er wel bij dat er een risico blijft van een opleving van de pandemie, waardoor de ECB wel twee keer zal nadenken alvorens de steun wordt afgebouwd. "Ik kan begrijpen dat we volgende week misschien een paar opties willen behouden, ook om te zien hoe de situatie rond de Delta-variant zich ontwikkelt", zei hij.
