Fabrikanten, energiebedrijven en verzekeraars proberen met cashback-acties consumenten over de streep te trekken.
Hoe zitten deze acties in elkaar? En waar moet je bij een aanbieding op letten?
‘Nu tijdelijk 50 euro retour!”, schreeuwt een printerfabrikant de bezoekers van een elektronicawinkel tegemoet. ‘Probeer nu gratis!’, staat in chocoladeletters op de verpakking van een pak drinkyoghurt.
‘Tot 105 euro cashback op woonverzekeringen. Nu met stapelkorting: hoe meer woonverzekeringen u afsluit, hoe meer cashback u krijgt’, belooft een verzekeraar op zijn website.
Psychologische truc
Met cashback-acties proberen bedrijven consumenten te verleiden. Wie hun product of dienst afneemt, kan onder voorwaarden een deel van de betaling of zelfs het volledige aankoopbedrag terugkrijgen.
"Het is een slimme psychologische truc om consumenten na aankoop cash geld te beloven", zegt marketingdeskundige Paul Moers, die zelf enkele jaren geleden bij de aankoop van een appartement in Amsterdam een cadeaucheque van 5.000 euro van IKEA kreeg aangeboden. "Het voelt als een cadeau, ook al heb je het bedrag zelf voorgeschoten."
Een geldterugactie kan voor fabrikanten ook een slimme manier zijn om consumenten kennis te laten maken met een nieuw product. Als een frisdrankfabrikant jou immers toezegt het volledige aankoopbedrag terug te storten, is de drempel om dat nieuwe smaakje te proberen een stuk lager dan wanneer je het volle pond moet betalen.
Waardevolle data
Verder leveren cashback-acties fabrikanten waardevolle data op. "Ze ontvangen allerlei persoonlijke gegevens, zoals de geboortedatum en het geslacht, en krijgen hiermee beter inzicht in hun klantengroep", zegt Moers. "Omdat ze ook het e-mailadres ontvangen, kunnen ze bovendien gerichte aanbiedingen doen, zonder tussenkomst van de winkelier."
Het systeem is bovendien minder fraudegevoelig dan 'gewone' kortingsacties. Consumenten krijgen alleen geld terug bij bepaalde typenummers en modellen en ze moeten een aankoopbewijs aanleveren, zoals een kassabon of een streepjescode.
Gemak voor de winkelier
Winkeliers zijn er ook blij mee, meent Moers. "Het levert hen extra omzet op, zonder dat ze er iets voor hoeven te doen. Ze hoeven geen producten te stickeren, maar kunnen eenvoudig verwijzen naar de website. Ook heeft de winkelier geen omkijken naar de cashback-actie: dit wordt afgehandeld door de fabrikant."
Ook jij als consument kan profijt hebben van zo'n cashback-actie, mits je uitkijkt voor de volgende valkuilen:
Valkuil 1: vergeten de korting te verzilveren
Een cashback-actie levert natuurlijk alleen maar wat op als je er aan denkt om die korting ook te verzilveren. En daar gaat het vaak mis.
"Het zorgt voor de nodige rompslomp", zegt Moers. "Je moet de bon inscannen, naar de website van de fabrikant gaan en een formulier invullen. Of streepjescodes uit de verpakking knippen en opsturen. Bedrijven gokken erop dat mensen dat vergeten of de bon kwijtraken."
Dat is kassa voor de winkelier en de fabrikant: "Die ontvangen de volle marge." Doe je mee aan zo'n actie, vraag dan direct na aankoop het geld terug.
Valkuil 2: niet checken of de belofte wordt nagekomen
Controleer ook of het bedrag ook daadwerkelijk binnen de gestelde termijn wordt overgemaakt. Dat dit geen overbodige luxe is, ondervond Angela Leenheer (niet haar echte naam) uit Enschede. Zij werd getriggerd door een cashback-actie van Huawei.
Na aankoop van een smartphone zou de fabrikant binnen twee weken 50 euro terugstorten op haar rekening. Toen het geld er na een maand nog niet was, belde ze de klantenservice. "Ze beloofden toen het geld alsnog binnen veertien dagen over te maken. Toen ook die periode verstreek, heb ik opnieuw gebeld. Het geld zou nu echt komen, maar ik kreeg weer niks."
Pas nadat Leenheer uit wanhoop tv-programma Radar had ingeschakeld, kwam de Chinese fabrikant in actie. "Op de dag dat ik door de redactie werd gebeld met de vraag of ik mijn verhaal op tv wilde vertellen, hing Huawei aan de telefoon. Binnen een dag stond het geld op mijn rekening."
Bij sommige acties is extra oplettendheid geboden. Zo beloven sommige energiebedrijven een bedrag in mindering te brengen op de jaarnota, die pas een jaar later wordt opgemaakt. Zorg dat je dit onthoudt.
Valkuil 3: een aanbieding die geen aanbieding is
Het is heel belangrijk om goed prijzen te vergelijken, adviseert Joyce Donat, woordvoerder van de Consumentenbond. "100 euro terugkrijgen bij aankoop van een tv van 500 euro klinkt als een goede deal, maar als diezelfde tv elders wordt aangeboden voor 400 euro, is dat natuurlijk geen koopje."
Valkuil 4: een onnodige aankoop doen
Net als bij andere kortingsacties geldt dat je alleen echt voordeel hebt als je toch al van plan was om dat product te kopen; behalve als je het volledige aankoopbedrag terugkrijgt. Laat je je verleiden tot de aankoop van een luxeproduct dat je anders nooit aangeschaft zou hebben, dan ben je alsnog duur uit.
Valkuil 5: te snel beslissen
Hoewel de advertenties van de bovengenoemde cashback-acties totaal uiteenlopen, hebben ze één ding gemeen: het woordje 'nu'. Cashback-acties hebben meestal een korte looptijd. Dat moet consumenten aansporen om snel te beslissen.
Wil je een miskoop voorkomen, neem dan toch de tijd om na te denken of je het product echt nodig hebt, of de specificaties aansluiten bij jouw wensen en of het product niet elders voordeliger is geprijsd.
Valkuil 6: voorwaarden niet goed gelezen
Lees ook voor de aankoop de voorwaarden goed door, om teleurstelling te voorkomen. Zo behouden fabrikanten zich soms het recht voor om bij grote belangstelling een actie eerder te beëindigen. Ook kan de terugbetalingstermijn behoorlijk uiteenlopen: sommige fabrikanten beloven al binnen enkele werkdagen het bedrag terug te storten; bij andere kan het wel acht weken duren.
Zorg er ook voor dat je aan alle voorwaarden voldoet om voor de cashback in aanmerking te komen en alle benodigde gegevens op tijd opstuurt.
Soms kan een fabrikant ook om aanvullend bewijs vragen, zoals de streepjescode. Bewaar daarom de verpakking en de kassabon tot het geld op je rekening staat.
Wat als het misgaat?
Ondanks al jouw inspanningen kan het voorkomen dat de belofte niet wordt nagekomen. Spreek in dit geval de aanbieder aan. Dit is meestal de fabrikant. Levert dit niets op, stap dan naar de winkelier. Beweert de fabrikant niets te hebben ontvangen, mail dan de benodigde documenten opnieuw, met ontvangstbevestiging en een redelijke termijn om alsnog het verschuldigde bedrag terug te storten.
Moet dit per post, dan kun je overwegen om dit aangetekend te doen, maar hieraan hangt natuurlijk wel een prijskaartje. Stuur liever niet de originele aankoopbon toe. Mocht dat toch verplicht zijn, scan dan de bon.
Lukt het nog steeds niet, dan kun je een beroep doen op je een rechtsbijstandsverzekering, mits je deze hebt afgesloten. Let wel op: dit kan alleen als het bedrag boven de drempel (franchise) ligt.
