- 60 procent van de Nederlandse huishoudens heeft moeite om rond te komen, zo blijkt uit onderzoek van Deloitte, het Nibud en de Universiteit Leiden.
- Bijna een kwart van de huishoudens geeft aan onzeker te zijn over het doen van grote uitgaven.
- Een ander onderzoek toont aan dat mensen met financiële zorgen zo’n anderhalf keer meer kans hebben op een hartaanval of een beroerte.
- Lees ook: Nibud: 1 op de 3 huishoudens komt niet rond door gestegen vaste lasten en duurdere boodschappen
De financiële gezondheid van Nederlandse huishoudens is het afgelopen jaar gedaald. Was in 2021 nog de helft van huishoudens financieel gezond, vorig jaar ging het nog om vier op de tien. Dat melden accountants- en advieskantoor Deloitte, budgetinstituut Nibud en Universiteit Leiden op basis van gezamenlijk onderzoek.
Deloitte definieert financiële gezondheid als een situatie waarin “men in staat is, en het gevoel van controle heeft, om in een comfortabele manier aan alle huidige en lopende financiële verplichtingen te voldoen”. In totaal werden 5000 huishoudens onderzocht, die werden ingedeeld in categorieën: gezond, toereikend, kwetsbaar en ongezond.
Het aandeel huishoudens dat werd beschouwd als financieel gezond daalde in 2022 van 27 procent naar 21 procent. Het aandeel huishoudens voor wie de financiële gezondheid toereikend was, daalde eveneens, van 24 procent naar 19 procent. Daarmee valt nu 60 procent van de onderzochte huishoudens in de categorieën kwetsbaar of ongezond, tegen iets minder dan de helft in 2021.
Zo geven bijna een op de vier huishoudens aan onzeker te zijn over het doen van grote uitgaven. Het gaat daarbij bijvoorbeeld vakanties, de aanschaf van een auto of onderhoudswerkzaamheden aan hun huis. Een jaar eerder gold die onzekerheid nog voor een op de zes huishoudens.
Maar ook het betalen van noodzakelijke kosten kost huishoudens meer moeite. Het aandeel dat zonder problemen rekeningen kan betalen kwam vorig jaar uit op 54 procent, in 2021 was dat nog 65 procent.
Volgens de onderzoekers lijkt een ruime meerderheid van 89 procent er desondanks nog wel in te slagen om de rekeningen te betalen zonder daarbij een achterstand op te lopen. Dat is volgens hen in lijn met de resultaten uit het vorige onderzoek.
Financiële zorgen verhogen kans op hart- en vaatziekten
Dat het aantal huishoudens met financiële zorgen flink toeneemt, is al zorgwekkend op zich. Maar deze mensen lopen gemiddeld ook nog eens zo'n anderhalf keer meer risico op een hartaanval of een beroerte dan mensen die het financieel beter voor elkaar hebben. Tot die conclusie komen onderzoekers die gegevens van 155.000 inwoners van Den Haag en omstreken hebben geanalyseerd.
Nederlanders met een laag inkomen lopen gemiddeld zo'n anderhalf keer meer risico op een hartaanval of een beroerte dan mensen die het financieel beter voor elkaar hebben. Tot die conclusie komen onderzoekers die gegevens van 155.000 inwoners van Den Haag en omstreken hebben geanalyseerd.
Ze ontdekten op die manier ook dat mensen met een Surinaams-Hindoestaanse achtergrond ook tot de risicogroep behoren: zij lopen gemiddeld 1,9 meer kans op hart- en vaatziekten. Genetische factoren spelen daar een rol in volgens de wetenschappers, die verbonden zijn aan het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) en het HagaZiekenhuis.
Dat mensen die weinig te besteden hebben veel vaker worden getroffen door een hartaanval of beroerte, wijt huisarts en promovendus Janet Kist aan een ongezondere leefstijl en meer stress. "Als je leeft in armoede, is het praktisch onmogelijk om gezond te eten. Daarvoor is gezond voedsel simpelweg te duur", voegt internist Ronne Mairuhu van het HagaZiekenhuis eraan toe. Hij ziet in het verbeteren daarvan "een opdracht voor de politiek".
Artsen zouden er volgens de onderzoekers verstandig aan doen om de sociaaleconomische status en etniciteit van patiënten mee te nemen in hun beoordelingen. Dat doen ze nu in principe niet. De nadruk ligt vooral op factoren als een hoog cholesterol, hoge bloeddruk en roken. Patiënten bij wie een verhoogd risico op hart- en vaatproblemen is vastgesteld, kunnen preventieve medicijnen voorgeschreven krijgen die de vooruitzichten behoorlijk verbeteren.
Voor het onderzoek is ook gebruik gemaakt van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift eClinicalMedicine.
