Een echtscheiding, nieuwe wetgeving, dalende rentetarieven, kelderende
beurskoersen, een erfenis, dalende huizenprijzen… Er zijn allerlei
factoren die ervoor kunnen zorgen dat jouw financiële situatie plotseling
ingrijpend verandert. Het is daarom geen overbodige luxe je financiën zo nu
en dan tegen het licht te houden. Voldoen de producten die je destijds hebt
afgesloten nog wel? Zijn er betere alternatieven voorhanden? Is bijsturen
noodzakelijk? Hoe voer je zo’n financiële APK uit? Waarop moet je zoal
letten?
1. Hypotheek
Een hypotheek sluit je in principe voor dertig jaar af. Maar niets is zo
veranderlijk als de hypotheek- en huizenmarkt. De huizenprijzen dalen
momenteel, de rente fluctueert, en er worden allerlei maatregelen genomen om
de huizenmarkt uit het slop te krijgen en huizenkopers te behoeden voor
overkreditering.
Lagere rente
Is de huidige rentestand lager dan de hypotheekrente die je nu betaalt, dan
loont het de moeite uit te rekenen of het aantrekkelijk is je hypotheek over
te sluiten. Houd wel rekening met extra kosten: een boete, afsluitprovisie
en notariskosten. Welke optie voor jou het voordeligst is, hangt af van je
persoonlijke situatie. Doorgaans geldt: hoe langer het huidige rentetarief
nog vast staat, hoe meer boete je verschuldigd bent en minder aantrekkelijk
het wordt je hypotheek over te sluiten.
Banksparen
Veel mensen hebben een beleggings- of spaarhypotheek afgesloten waaraan een
overlijdensrisicoverzekering is gekoppeld. Sinds vier jaar kunnen
woningbezitters ook bij banken fiscaal vriendelijk sparen voor de aflossing
van hun hypotheek. Soms is het voordelig naar zo’n product over te stappen.
Met een bankspaarproduct ben je niet verplicht een verzekering af te
sluiten, waardoor je kosten uitspaart.
Als je wel zo’n verzekering wilt afsluiten, kun je zelf op zoek gaan naar een
polis met aantrekkelijke tarieven. Volgens Jack van Dongen, onafhankelijk
financieel planner en vestigingseigenaar van Your Financials in
Raamsdonksveer, is de concurrentie tussen verzekeraars de laatste jaren
groter geworden. Daar kun je van profiteren. Daarnaast wijst hij erop dat de
levensverwachting de laatste decennia is gestegen, waardoor de premies wat
lager zijn. Maar niet
in alle gevallen is banksparen een beter alternatief. Kijk dus kritisch
wat voor jou de beste optie is.
Onderwaarde en tegenvallende beleggingen
De huizenprijzen zijn de laatste jaren flink gezakt. Heeft jouw woning
onderwaarde, dan dreigt bij verkoop een
restschuld. Ook als de rendementen van je beleggingshypotheek
tegenvallen moet je op je hoede zijn. Onderzoek in dergelijke situaties de
mogelijkheden om een extra spaarpotje aan te leggen.
Extra aflossen
Jack van Dongen krijgt veel vragen van huiseigenaren die extra willen
aflossen. De economische crisis, dreigende inflatie, discussies over
afschaffing van de hypotheekrenteaftrek en de malaise in de pensioenwereld
zorgen voor grote onzekerheid. Veel huizenbezitters vinden het in die
omstandigheden een veilig gevoel om alvast wat extra af te lossen. Ook
mensen die een erfenis hebben gekregen vragen zich af of het verstandig is
een deel van de opbrengst in stenen te stoppen.
Door extra af te lossen kun je minder hypotheekrente aftrekken en loop je
spaarrente mis. Maar je bespaart er ook 1,2 procent
vermogensrendementsheffing mee uit en de maandlasten gaan omlaag. Het
omslagpunt verschilt per persoon. Lees hier
meer over wanneer het verstandig is om af te lossen.
NHG
Sommige huiseigenaren hadden destijds een woning gekocht met een waarde die
boven de NHG-grens uitkwam. Misschien valt de huidige woningwaarde inmiddels
onder de sindsdien verhoogde NHG-grens en kun je rentekorting krijgen.
Dekking overlijdensrisicoverzekering
Veel ouders van jonge kinderen hebben bij het afsluiten van hun hypotheek
voor een overlijdensrisicodekking op het leven van beide ouders gekozen, om
de kosten van extra kinderopvang te kunnen opvangen als bijvoorbeeld de
moeder overlijdt. Zijn je kinderen inmiddels wat ouder, dan kun je je
afvragen of zo’n dure verzekering nog wel nodig is. Misschien kun je de
dekking wat verlagen.
2. Pensioen
ZZP-er
Heb je jarenlang in loondienst gezeten en gebruik gemaakt van een collectieve
pensioenregeling en begin je nu voor jezelf? Kijk dan naar mogelijkheden om
verder te blijven sparen voor de oude
dag. Soms kun je doorsparen bij je oude pensioen. Houd ook de
actualiteit in de gaten. Er wordt de laatste jaren geregeld
gesproken over mogelijkheden om ook voor zzp-ers collectieve
pensioenregelingen te organiseren.
Kijk als kersverse ZZP-er ook naar de risico’s van
arbeidsongeschiktheid. Heeft het zin om hiervoor een verzekering af te
sluiten?
Afstempelen
Door de te lage dekkingsgraden dreigen diverse pensioenfondsen met
afstempelen. Nu al aannemen dat je pensioen later een stuk lager uitpakt, is
nog wat vroeg vindt financieel planner Jack van Dongen. "De hoogte van
je toekomstige pensioen berekenen blijft natte-vingerwerk. De pensioenwereld
is flink in beweging en hoe de inflatie zich zal ontwikkelen is niet te
voorspellen. Bovendien kunnen de rendementen van beleggingen behoorlijk
fluctueren", stelt hij. Voor de zekerheid laat Van Dongen in
berekeningen wel sinds enige tijd de indexering voor inflatie achterwege.
Verder adviseert hij nu wel alvast na te denken over mogelijkheden om een
eventueel pensioengat op te vullen en ‘niet te wachten tot het 1 voor 12
is’. Je kunt zelf extra sparen, een lijfrente afsluiten of wat extra
aflossen op de hypotheekschuld, zodat de maandlasten omlaag gaan. Die
laatste optie is ook van belang met het oog op het feit dat de
hypotheekrenteaftrek na dertig jaar stopt.
Nieuwe werkgever
Wie van baan verandert, heeft het recht zijn oude pensioenrechten over te
dragen. "Daar wordt vaak te makkelijk over gedacht. Alles onder één dak
brengen pakt niet altijd voordelig uit", waarschuwt Van Dongen. Hij
adviseert beide pensioenregelingen naast elkaar te leggen. Als de
dekkingsgraad van de nieuwe pensioenregeling lager ligt, kan het onvoordelig
zijn om je oude rechten over te hevelen. Dit geldt ook als je overstapt naar
een beschikbare premieregeling, waarbij de uitkering vooraf niet vast ligt.
Na wijziging van werkgever begin je vaak ook opnieuw met het verzekeren van
een partnerpensioen, stelt Van Dongen. Hij adviseert in dat geval te checken
of dit in jouw situatie wel voldoende is.
Beschikbare premieregeling
Ben je aangesloten bij een beschikbare premieregeling, check dan geregeld je
pensioenopbouw. Drukken de dalende koersen het verwachte eindrendement?
3. Verzekeringen
Loop geregeld je verzekeringspakket door. Biedt bijvoorbeeld je
inboedelverzekering nog wel voldoende dekking? Is voor je auto nog wel een
all risk-verzekering nodig, nu hij enkele jaren ouder is geworden? Heeft de
komst van een kind gevolgen voor het verzekeringspakket?
Check ook of sprake is van dubbele dekking. Een mooi voorbeeld is een
doorlopende reisverzekering die medische kosten en pechhulp in het
buitenland dekt, terwijl je daar al via je zorgverzekering en de ANWB voor
verzekerd bent. Ook loont het de moeite te kijken of sommige verzekeringen
elders goedkoper worden aangeboden.
4. Vermogensopbouw
Bankrekeningen
Loop eens je bankrekeningen door. Misschien heb je teveel geld op een lopende
rekening staan. Het is dan verstandig een deel over te hevelen naar een
spaarrekening.
Let ook op de rente op je spaarrekening: is deze sluipenderwijs verlaagd?
Biedt de concurrent een hogere rente? Wees ook alert op slapende rekeningen,
waarop kleine bedragen staan, terwijl je wel bankkosten betaalt.
Beleggingen
Kijk verder naar je beleggingen. Dalende of stijgende beurskoersen kunnen
ervoor zorgen dat het percentage aandelen in je beleggingsportefeuille hoger
of lager is dan je vooraf had gepland. Hierdoor kan de verdeling over
verschillende beleggingscategorieën scheef zijn getrokken.
5. Testament
Een verandering in de gezinssituatie, zoals de geboorte van een kind of de
komst van een nieuwe partner, kan reden zijn het testament aan te passen.
Zijn zaken als voogdij en nalatenschap goed geregeld?
6. Overigen
Kijk ook eens naar de kosten voor energie, telefoon, internet en tv.
Overstappen naar een andere aanbieder kan honderden euro’s per jaar schelen.
Check tot slot of je geen slapende abonnementen hebt – voor bijvoorbeeld
tijdschriften of de sportschool – waar je nauwelijks gebruik van maakt, maar
wel voor betaalt.
Lees ook:
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl