• Volgens de laatste prognose van persbureau ANP wordt de VVD opnieuw de grootste partij in de Tweede Kamer met 35 zetels.
  • Op plek twee komt D66 met 23 zetels. Dat is 4 minder dan bij de eerdere exitpoll van Ipsos.
  • Ook lijken er een aantal nieuwe partijen aan te schuiven in de Tweede Kamer: JA21, Volt, BBB en BIJ1.

De VVD heeft bij de landelijke verkiezingen verreweg de meeste stemmen gekregen en komt met 35 zetels in de Tweede Kamer.

D66 maakt een flinke sprong. De partij van de nieuwe partijleider Sigrid Kaag behaalt 23 zetels. Dat is vooralsnog 4 zetels minder dan de eerste exitpoll aangaf van Ipsos, dat onderzoek deed voor de NOS.

Dat blijkt uit een voorlopige prognose van de verkiezingsdienst van persbureau ANP, die is gebaseerd op het tellen van 98,2 procent van de stemmen. Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Rotterdam zijn hierin meegeteld.

Forum voor Democratie krijgt naar verwachting 8 zetels en wordt daarmee groter dan GroenLinks. Die laatste krijgt ook 8 zetels.

De SP daarentegen krijgt er weer 1 zetel bij in de voorlopige prognose en komt uit op 9. Dat zijn er nog steeds 5 minder dan nu in de Tweede Kamer. De Partij voor de Dieren stijgt in de prognose naar 6 zetels. Dat is 1 meer dan de partij nu in de Kamer heeft.

De PVV wordt de derde partij met 17 zetels, een verlies van 3 zetels in de Kamer. Het CDA haalt 15 zetels, een verlies van 4.

De PvdA blijft op 9 zetels, net zoveel als de partij nu heeft.

De ChristenUnie blijft ook op de huidige 5 zetels staan. De SGP is stabiel op 3. DENK behoudt 3 zetels.

En voor 50PLUS zit Liane den Haan nog steeds op 1 zetel. Dat zijn 3 zetels minder dan de partij onder leiding van Henk Krol bij de vorige verkiezingen in 2017 haalde.

Nieuwkomer JA21 gaat in de voorlopige prognose omhoog naar 3 zetels. Volt haalt er 3, de BoerBurgerBeweging 1.

Sylvana Simons van BIJ1 komt vermoedelijk ook in de Kamer. In de eerdere exitpoll kwam zij op 1 zetel uit, maar na telling van bijna twee derde van de stemmen leek ze het niet te halen. Nu staat BIJ1 toch weer op 1 zetel.

'Mark Rutte sprong van de bank'

Dat de VVD gegroeid is en opnieuw de grootste partij in de Tweede Kamer wordt, "laat zien dat Nederland vertrouwen uitspreekt in de VVD, in Mark Rutte, in deze ongekende crisis". Dat zei campagneleider Sophie Hermans woensdagavond in een eerste reactie. "Het is gelukt. Dat vervult mij met trots."

De VVD voerde een campagne rond premier en lijsttrekker Mark Rutte, maar het is een overwinning voor de hele VVD, vindt Hermans. "Ik denk dat resultaat is van vier jaar keihard werken, leiderschap tonen in moeilijke tijden."

Rutte zelf reageerde er blij op de exitpoll. "Hij sprong van de bank."

D66 "ging door het dak" bij de eerste exitpoll, waarin de partij op 27 zetels stond. Inmiddels is de prognose 24 zetels. Kamerlid en campagneleider Sjoerd Sjoerdsma is blij dat de vloer het hield, zegt hij, want er werd "flink op en neer gesprongen". Hij spreekt van een historische uitslag en "zilver met een gouden glans".

De gelukkige campagneleider spreekt van een campagne van optimisme en verbinding. Volgens hem heeft lijsttrekker Sigrid Kaag heel Nederland in de ban gebracht van "haar menselijkheid en idealen".

"Er is wat scepsis geweest over nieuw leiderschap en dat snap ik wel," zegt Sjoerdsma, die refereert aan de campagneslogan van Kaag. "Het is nogal een claim."

De drie linkse oppositiepartijen GroenLinks, SP, en PvdA lijken volgens de prognose af te stevenen op een flinke nederlaag. Zowel GroenLinks als de SP verliezen fors wat zetels. De PvdA blijft gelijk op negen zetels.

De uitslag is vooral een harde klap voor de partij van Jesse Klaver, die vorige verkiezingen een grote overwinning pakte en van vier naar veertien zetels ging. Voor partijleider Lilian Marijnissen van de SP is de voorlopige uitslag een bittere pil. Het is haar vierde nederlaag op rij sinds haar aantreden in 2017.

Coalitie met VVD en D66 als basis voor nieuw kabinet

De Nederlandse kranten zijn redelijk eensgezind in hun analyses van de Kamerverkiezingen van woensdag. Met deze uitslag ligt het voor de hand dat winnaar VVD en het verrassend sterke D66, eventueel aangevuld met het tegenvallende CDA, een coalitie gaan vormen.

In de tussenstanden hebben de drie net wel of net niet een meerderheid in de Tweede Kamer.

"De grote winst voor D66 is een historische verrassing, want de partij moest in het verleden vooral veel zetels inleveren na kabinetsdeelname. Ook de VVD mag tevreden zijn, want blijft de grootste partij van het land. De goede uitgangspositie van de partijen maakt een doorstart van de huidige coalitie mogelijk. De VVD sorteerde daar op voor. D66 weigerde in de campagne grotendeels kleur te bekennen, waardoor ze een toevluchtsoord kon worden voor zowel twijfelende rechtse als linkse kiezers. Het ligt zeer voor de hand dat VVD, CDA en D66 met elkaar doorgaan", schrijft De Telegraaf.

Van de drie traditionele stromingen in Nederland is er nog maar één over, concludeert NRC. "Twee liberale partijen zijn veruit de grootste partijen in de Tweede Kamer geworden. Zo blijft nog maar één stroming uit het traditionele driestromenland over. De christen-democratie en de sociaal-democratie zijn ver teruggevallen. D66 lijkt zichzelf onvermijdelijk te hebben gemaakt voor de VVD."

LEES OOK: 8 dingen die je wilt weten over Sigrid Kaag van D66, de grote winnaar van de verkiezingen